Türkiye’de Kripto Para Sektörüne Yeni Düzenleme: SPK’nın Tebliği

Türkiye’de Kripto Para Sektörüne Yeni Düzenleme: SPK’dan Kapsamlı Tebliğ

Türkiye, kripto para sektöründe önemli bir adım atarak, 13 Mart 2025 tarihinde Resmi Gazete’de yayımlanan “Kripto Varlık Hizmet Sağlayıcıların Kuruluş ve Faaliyet Esasları Hakkında Tebliğ (III-35/B.1)” ile yasal bir çerçeve oluşturdu. Sermaye Piyasası Kurulu (SPK) tarafından hazırlanan bu tebliğ, kripto varlık hizmet sağlayıcılarının (kripto borsaları ve saklama kuruluşları) kuruluş aşamasından faaliyet izinlerine, müşteri haklarından denetim mekanizmalarına kadar birçok alanda detaylı düzenlemeler getiriyor.

Artık kripto borsalarının en az 150 milyon TL, saklama kuruluşlarının ise en az 500 milyon TL sermaye ile kurulması zorunlu hale geldi. Türkiye’de faaliyet gösterecek kripto varlık hizmet sağlayıcılarının uyması gereken şartlar ve kurallar da bu tebliğ ile belirlenmiş durumda.

Kripto Varlık Hizmet Sağlayıcıların Kuruluş ve Faaliyet Esasları Hakkında Tebliğ (III-35/B.1)

İşte tebliğin öne çıkan başlıkları:

1. Kripto Platformlarına Kuruluş ve İzin Zorunluluğu

• Kripto varlık hizmet sağlayıcıların, anonim şirket olarak kurulması ve paylarının nama yazılı ve nakit karşılığı çıkarılması zorunlu hale getirildi.
• Kuruluş sermayesinin, SPK tarafından belirlenecek asgari tutardan az olmaması ve tamamının nakden ödenmesi gerekmektedir.
• Kurucuların ve ortakların iflas etmemiş, yüz kızartıcı suçlardan hüküm giymemiş ve gerekli mali güce sahip olması şartı aranmaktadır.
• Faaliyet izni alınmadan hizmet sunulamayacak; izin süreci, SPK’nın belirlediği şartların yerine getirilmesi ile tamamlanacaktır.

2. Müşteri Hakları ve Şeffaflık Ön Planda

• Platformlar, müşterileriyle işlem yapmadan önce çerçeve sözleşme imzalamak ve kripto varlıkların risklerini içeren bir risk bildirim formu sunmak zorundadır.
• Müşterilere, işlem ücretleri, saklama detayları ve riskler hakkında açık ve net bilgi sağlanacaktır.
• Her müşteriye benzersiz bir müşteri numarası tahsis edilecek ve işlemler Merkezi Kayıt Kuruluşu (MKK) sicil numarası ile eşleştirilecektir.

3. Saklama ve Güvenlik Standartları

• Platformlar, müşteri varlıklarının saklanması için SPK tarafından yetkilendirilmiş saklama kuruluşlarıyla sözleşme yapmak zorundadır.
• Kripto varlıkların saklanmasında sıcak ve soğuk cüzdan ayrımı tanımlanmış olup, güvenlik için soğuk cüzdanların internetten izole edilmesi gerekmektedir.
• Siber güvenlik ve bilgi sistemleri altyapısı, TÜBİTAK kriterlerine uygun olacak şekilde tasarlanmalı ve yıllık bağımsız denetim zorunlu tutulmalıdır.

4. Yasaklar ve Sınırlamalar

• Kripto hizmet sağlayıcılar, mevduat toplama, döviz alım-satımı veya taahhüt edilen getiri vaat etme gibi işlemleri gerçekleştiremeyeceklerdir.
• Müşteri varlıkları üzerinde izinsiz tasarrufta bulunmak yasaklanmış olup, platformlar, müşteri talimatı olmadan işlem yapamayacaklardır.
• Öz sermayenin binde beşini aşan bağışların yapılması yasaklanmıştır.

5. Denetim ve Yaptırımlar

• Kripto hizmet sağlayıcılar, yılda en az bir kez bilgi sistemleri bağımsız denetimi yaptıracak ve raporları SPK’ya sunacaklardır.
• SPK, hukuka aykırı faaliyet tespitinde faaliyetleri durdurma, izin iptali veya yöneticileri görevden alma yetkisine sahip olacaktır.
• Mali durumun bozulması halinde, 3 ay içinde düzeltme talep edilecek; aksi takdirde faaliyetler durdurulabilecektir.

6. Mevcut Platformlara Uyum Süresi

• Tebliğ öncesinde faaliyet gösteren platformların, 30 Haziran 2025’e kadar faaliyet iznine başvurması zorunludur. Bu tarihe kadar başvuru yapmayanlar tasfiye edilecektir.
• Saklama kuruluşuyla entegrasyon için son tarih 31 Aralık 2025’dir; bu süreye uyum sağlayamayanların başvuruları geçersiz sayılacaktır.
• Mevcut çerçeve sözleşmelerin tebliğe uygun hale getirilmesi için de 31 Aralık 2025’e kadar süre tanınmıştır.

7. Kripto Varlık Tanımı ve Kapsam

• Tebliğ, kripto varlıkları “dağıtık defter teknolojisi veya benzeri bir teknoloji kullanılarak elektronik olarak oluşturulan ve saklanan, değer veya hak ifade eden gayri maddi varlıklar” olarak tanımlamaktadır.
• Kripto hizmet sağlayıcılar, alım-satım platformları ve saklama kuruluşlarını kapsamaktadır; bankalar ise saklama hizmetinde bazı istisnalarla düzenlemeye tabi olacaktır.

Kriptokoin.com olarak aktardığımız üzere, Türkiye’nin yakın tarihli kripto para düzenlemesi önemli tartışmalara yol açmış durumda.