Kilis’te Geleneksel Yemeni Üretimini Sürdüren Usta İlhan Özçelik’in Hikayesi
Kilis’te geleneksel yemeni üretimini sürdüren Usta İlhan Özçelik’in hikayesi ve el emeği göz nuru ustalığıyla kültürel mirasımıza katkısını keşfedin.
Geleneksel Yemeni Zanaatının Yaşatılması İçin Mücadele
Kilis’te 12 metrekarelik küçük bir dükkanında yaklaşık 43 yıldır geleneksel yemeni üretimi yapan ustamız İlhan Özçelik, mesleğin karşılaştığı zorluklara rağmen kültürel mirasımızı yaşatmak için canla başla mücadele ediyor. Bu sanatın değerini gelecek nesillere aktarmanın, hem mesleki hem de kültürel açıdan büyük önem taşıdığını belirtiyor.
Mesleğin Günümüzdeki Durumu ve Gençlerin İlgisi
İlk zamanlarda yaklaşık 40’a yakın esnaf tarafından icra edilen yemeni üretimi, şu anda yalnızca 3-4 usta tarafından devam ettiriliyor. Özçelik, “En genç ustamız artık 50 yaşında. Bizler gençlere örnek olmaya çalışıyoruz ancak onların ilgisi sınırlı. Artık gençler okul ve teknolojiye yöneldiği için bu kıymetli meslek maalesef kaybolma tehlikesiyle karşı karşıya.”
Malzeme Seçimi ve Üretim Süreci
Yemeni üretiminde en önemli malzeme olan deri seçimi büyük titizlikle yapılıyor. Özellikle dana derisi tercih edilirken, iç ve dış yüzeyler için kullanılmak üzere yüksek kaliteli dana derisi kullanılıyor. Koyun ve keçi derisi de tercih edilirken, manda köselesi ise alt taban için en uygun malzeme olarak öne çıkıyor. Diğer köseleler ise bazen patlama yapabiliyor ve kaliteyi olumsuz etkileyebiliyor.
Sanatın Geleceği ve Destek Arayışları
Zanaatın sürdürülebilirliği için yetişmiş elaman bulmak giderek zorlaşıyor. Özçelik, “Gençleri bu mesleğe teşvik etmek, onları eğitime yönlendirmek gerekiyor. Ancak fabrikalara olan ilgi yüksek. Gençler, daha yüksek maaşlar ve daha kolay çalışma koşulları nedeniyle fabrikaları tercih ediyor. Örneğin, fabrikada çalışan gençler 23-25 bin lira kazanırken, bizler burada 13-15 bin lira arasında kazanıyoruz. Bu nedenle gençlerin ilgisi azalmaya başladı.”
Yurtdışına Açılan Kapı
Kilis’te yalnızca bir usta olarak faaliyet gösteren Özçelik, yurtdışına yaptığı ihracat ile gurur duyuyor. Genellikle Avrupa ve Amerika ülkelerine ürün gönderdiklerini belirten usta, “Burada kimse kalmadı, biz sadece yurtdışına çalışıyoruz.” diyerek mesleğin değerini ve zorluklarını dile getiriyor.