SGK ve Paydaşlardan Engelli İstihdamı İçin Yeni Stratejiler ve Mesleki Rehabilitasyon Projeleri

SGK Başkanı Raci Kaya, mesleki rehabilitasyon kapasitesini güçlendirecek adımların iş kazası veya hastalık sonrası çalışma hayatına hızlı dönüşü destekleyeceğini söyledi. TBMM Engelli Bireylerin Sorunlarını Araştırma Komisyonu da ilişkili paydaşlarla veri ve deneyim paylaşımını sürdürdü; sahadan gelen bilgilerin sistematik analizleriyle mevcut uygulamaların saha etkileri değerlendiriliyor.

Toplantıda, engellilerin eğitimden istihdama, dijital dönüşümden toplumsal hayata kadar her alanda daha aktif katılımının ve fırsat eşitliğinin sağlanmasının öncelik olduğuna vurgu yapıldı. Engelli vatandaşların istihdamı ile sosyal güvenlik haklarının güçlendirilmesi, üretim ve çalışma hayatına katılımın artırılması hedef olarak yinelendi. Başkan vekili Jülide Sarıeroğlu, elde edilen bilgilerden yeni politika önerilerinin geliştirilmesine katkı sağlanacağını ifade etti.

Mesleki rehabilitasyon kapasitesinin güçlendirilmesiyle iş kazası ya da hastalık sonrası dönüşümün destekleneceğini belirten Kaya, bu alanda atılacak adımların aktif bir sosyal politika kapsamında ilerleyeceğini kaydetti.

SGK Başkan Yardımcısı İsmail Ertüzün, engellilere ilişkin mevzuatta yer alan temel hak ve iyileştirme konularını içeren bir sunum gerçekleştirdi. Avrupa Birliği ile ortak yürütülen proje kapsamında, sigortalı olarak iş kazası geçirenlerin mesleki rehabilitasyon süreçleriyle yeniden çalışma hayatına kazandırılması hedefleniyor. Proje, yoğun sanayi ve çalışma ortamlarının bulunduğu beş ilde üç yıl boyunca uygulanacak ve yaklaşık 1200 kişinin yararlanması öngörülüyor; tamamlanmasının 2026 yılına işaret ettiği belirtildi.

İŞKUR Genel Müdür Yardımcısı Mustafa Işık ise kayıtlı engelli sayısının yaklaşık 800 bin olduğunu, bunlardan 195 bininin aktif iş aradığını açıkladı. Özel sektörde 50 ve daha fazla işçi istihdam eden işyerlerinde %3, kamu sektörü için %4 engelli istihdamı zorunluluğu bulunduğunu hatırlattı. Envanterdeki verileri aylık olarak güncellenen iş gücü çizelgeleriyle izleyen Işık, engelli açığı olan iş yerlerini uyarmakta olduklarını belirtti. 2002’de yaklaşık 45 bin olan engelli işçi sayısının Ağustos 2025 itibarıyla 162 bine ulaştığı ifade edildi.

Kota cezası uygulamasına ilişkin olarak, yükümlülüklerini yerine getirmeyen işverenlere aylık olarak 30 bin lira ceza kesildiği ve bu cezaların bir fonda toplandığı belirtildi. 2014–2025 döneminde 5.153 projeye yaklaşık 760 milyon liralık destek sağlandığı, 2009’dan 2025 Ekim’e kadar toplum yararına programlardan 98 bin engellinin faydalandırıldığı ve 2025 Ekim itibarıyla 12 bin 200 kişinin iş gücü uyum programlarından yararlanması kaydedildi.

Toplantının ardından kurum yetkilileri, milletvekillerinin sorularını yanıtladı. Özel istihdam bürolarına ilişkin soruda Işık, Türkiye genelinde açık iş ilanlarının yüksek olduğuna vurgu yaparak tüm açık iş platformlarını tek bir çatı altında toplayacak “Türkiye’nin İş Kapısı” projesini duyurdu.

SGK Genel Sağlık Sigortası Genel Müdür Yardımcısı Fatih Balaban ise tıbbi cihazlar için fiyatlandırma sürecinin piyasa ortalamasını hedeflediğini, hasta tercihlerinin maliyet üzerinde etkili olabildiğini ancak fiyatlandırma çalışmalarının düzenli aralıklarla güncelleneceğini belirtti.