Propolis Nedir? Propolis Faydaları Nelerdir?

05.03.2020

A⁺

A^-

Arıcılar arasında preboli ya da arı zamkı olarak da bilinen propolis, arıların kovan içinde yer alan peteklerin sterilizasyonunu sağlamak ve dışarıdan gelen herhangi bir tehdite karşı kovanı korumak, bal peteklerini onarmak ve güçlendirmek için kullanılan bir üründür.

PROPOLİS NEDİR?

Propolis, arıların iğne yapraklı ağaçlardan, bitkilerin tomurcuk, yaprak, gövde ve salgılarından topladıkları maddeleri başlarında bulunan salgı bezlerinden salgıladıkları enzimlerle işleyerek ürettiği, reçine benzeri bir üründür. Antioksidan ve antimikrobiyal özellikleri bulunan propolisi arılar, kovanlarını enfeksiyonlara karşı korumak, peteklerin hijyenini sağlamak, diğer böcek ve hayvanların kovana girişini engellemek için kullanır. Aynı zamanda kovan içinde yer alan bal peteklerini güçlendirmek ve çatlakları onarmak için de kullanılan propolis sayesinde arılar, kovana koruyucu bir yoldan girip çıkarlar. Böylece hem kovanın hem de kendilerinin hijyeni sağlanmış olurlar. Genellikle koyu kahverengi renkte ve kendine has bir kokuya sahip olan propolis, arı poleninden farklı ve çok daha zengin bir içeriğe sahiptir. Tarih boyunca insanlar tarafından farklı enfeksiyonların tedavisinde ilaç olarak tüketilen bu ürün üzerine günümüzde birçok çalışma yapılmış ve yapılmaya devam etmektedir.

PROPOLİS FAYDALARI NELERDİR?

%50 oranında reçine, %30 bal mumu, esansiyel ve aromatik yağlar, %5 polen ve %5 mineral madde ve organik kalıntılarda oluşan propolisin, sağlık üzerinde birçok olumlu etkisi bulunuyor. Propolis, faydaları bakımından oldukça zengin bir üründür. Antibakteriyel, antiviral, antifungal ve antienflamatuar içeriğinin yanı sıra birçok farklı rahatsızlık için de önleyici ve tedavi edici özelliği olduğu biliniyor.

Mikrop ve bakterilerin insanlardan uzak durmasına sağlar. Zengin bir içeriği olan propolis, hücrelerin yenilenme sürecini hızlandırarak yaraların iyileşmesini kolaylaştırır. C vitamini açısından zengin olan propolis düzenli kullanıldığında kanser riskini en aza indirger. Güçlü bir antioksidan olmasından dolayı, cilt sağlığı üzerinde iyi bir etkiye sahiptir. Cildin yenilenmesini ve canlı gözükmesini sağlar. Uçuk ve ağız yaralarını iyileştirir. Ağız kenarında oluşan yaralar başta olmak üzere, çeşitli bölgelerde oluşan uçukların tedavisinde kullanılır. Bağışıklık sistemini güçlendirir. Güçlü içeriği ile bağışıklık sisteminin düzenli ve sağlıklı olmasını sağlar. Bazı araştırmalar, propolisin soğuk algınlığı ve grip gibi rahatsızlıkların iyileşmesine yardımcı olduğunu gösterir. Hücre büyümesini hızlandırdığı için cilt yanıklarının daha hızlı iyileşmesinde etkili olan propolisin, ülseratif kolit, ülser, mide ve bağırsak kanserlerinin yanı sıra diğer gastrointestinal sistem rahatsızlıklarına karşı koruma sağladığı ve bu hastalıkların tedavisine de yardımcı olduğu yönünde sınırlı çalışmalar bulunur.

PROPOLİS NASIL KULLANILIR?

Arıların, ağaç ve bitkilerden topladığı maddeleri, kendi salgılarıyla biyokimyasal etkileşime sokmaları sonucu oluşturduğu propolisin, insan sağlığı üzerinde olumlu etkileri olduğu bilinmektedir. Özellikle bağışıklık sisteminin güçlendirilmesi, ağız ve boğazda oluşan rahatsızlıkların giderilmesinde etkili olduğu düşünülen propolis, suda çözünür damla, tablet, kapsül, krem, sprey, şurup ve toz formlarında bulunur. Formlarının çeşitliliği sebebiyle çoğunlukla propolis kullanımının oral ya da cilt üzerine sürülerek uygulanır. Damla propolis, ağız yaraları ve boğaz enfeksiyonları için sıvı ve katı gıdalara damlatılarak tüketilebileceği gibi gargara yapılarak da kullanılabilir. Tablet ve kapsül propolis, bağışıklık sisteminin güçlendirilmesi ve uyku problemlerinin çözülmesi için su ile beraber yutularak; krem propolis, küçük yanık ve yaraların tedavisi için cilt üzerine sürülerek kullanılır. Sprey formda olan propolis boğaz enfeksiyonlarının tedavisine yardımcı olur, şurup ise öksürük ve ağız yaraları için uygulanır. Toz formunda olan propolisin ise bal ile birlikte tüketildiğinde daha etkili olduğu bilinmektedir. İçeceklere ve yoğurdun içerisine eklenerek tüketilebilir. Hastalıkların tedavisi için propolis kullanılmadan önce mutlaka hekime danışılmalı ve hekimin belirlediği doz ve sürede kullanılmalıdır.

PROPOLİS KULLANMADAN ÖNCE DİKKAT EDİLMESİ GEREKENLER

Propolis kullanımından önce ürünün kullanım talimatları dikkatlice okunmalı, kişiyi şüpheye düşürecek bir durumun varlığında mutlaka hekime danışılmalıdır. Aynı zamanda kronik rahatsızlıkları olan kişiler de propolis kullanmadan önce mutlaka hekime danışmalıdır.

Propolisin içeriğinde yer alan doğal bileşenlerden bazıları kanın pıhtılaşmasını yavaşlatabilir. Bu nedenle planlanan bir operasyon öncesinde propolis ve diğer doğal, bitkisel ürün ya da ilaçların tüketilmemelidir. Bala alerjisi olan kişilerin propolis tüketmemesi gerekir. Gebe ve emziren annelerin, propolis kullanmadan önce hekime danışmaları gerekir. Propolis alkol ile birlikte kullanılmamalıdır. Astım gibi solunum ile ilgili hastalıkları olan kişilerin, propolis kullanımından önce hekime danışmaları gerekmektedir. Propolis tüketiminde aşırıya kaçılmamalıdır. Propolisin uzun süre ile kullanımı alerjik reaksiyonlara neden olabilir.