Kayalıpınar’daki Hitit Arkeoloji Kazısında Kuş Falı Tabletleri ve 22 Mühür Baskısı Gün yüzüne Çıktı

Hititlerin Kayalıpınar/Kayalıpınar bölgesindeki eski adı Samuha olan yerleşimde bu sezon yürütülen kazı çalışmaları, kuş falını anlatan yazılı tabletler ve krallar ile yüksek rütbeli görevlilerin mühür baskılarının gün yüzüne çıkmasıyla sonuçlandı. Çalışmalar, Kültür ve Turizm Bakanlığı izniyle, Bakanlık temsilcisi Malatya Müzesi uzmanı Şerif Narçiçek’in katılımı ve Koç Üniversitesi Arkeoloji ve Sanat Tarihi Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Çiğdem Maner’in başkanlığında 3 Temmuz’da başlamıştı ve sezon sonunda tamamlandı.

Önceki süreçlerdeki kazılarda Asur Ticaret Kolonileri Çağı, Hitit, Roma ve Bizans dönemi yapı izleri ile Roma ve Erken Bizans kalıntıları bulunmuştu. Bu kez Hitit dönemine ait buluntular öne çıktı: fal ve kehanetle ilişkili olduğu düşünülen 56 çivi yazılı tablet ile 22 mühür baskısı ortaya çıktı. Kazı Başkanı Doç. Dr. Çiğdem Maner, AA’ya yaptığı açıklamada, bu sezonun çok verimli geçtiğini vurguladı ve heyecan verici olanın, eserlerin büyük bir kısmının tam olarak bulunduğu olduğunu belirtti.

Tabletlerin içeriğine bakıldığında, Hitit kralları ve yüksek düzeydeki yöneticileri konu alan fal metinlerinin dikkati çektiğini söyleyen Maner, şu ifadeleri kullandı: “Çivi yazılı tabletler kuş falıyla ilişkilidir ve Hititler kehanet ve fal bakma inancına sahipti.” Ayrıca Kayalıpınar’da elde edilenlerin devlet arşivleri bağlamında da önemli olduğunu ve Hitit tarihi için yeni yorum kapıları aralayacağını belirtti.

Maner, tabletlerin boyutlarının çoğunlukla yaklaşık 2,5 x 1,5 santimetre olduğunu ifade etti. Özellikle veliahtlar, küçük veliahtlar ve kız çocuklarını inceleyen ve yorumlayan fal metinlerinde yer alan bu tabletler, kazıda ilk kez görünürlük kazandı. Bu arşiv belgelerinin Hitit siyasetinden kültürel yapıya kadar pek çok konuda yeni bilgiler sunması bekleniyor ve bu buluntuların Hitit devlet yapısının anlaşılmasına katkıda bulunacağı vurgulandı.

Gün yüzüne çıkan 22 mühür baskısı arasında, büyük kral 3. Hattuşili’nin oğlu 4. Tuthaliya ile ordu katibi, ülke beyi ve rahip Kantuzzili gibi farklı rütbelerdeki figürlere ait olanlar bulunuyor. Maner bu mühürlerin hem siyasi hem de devlet yapılanmasına dair önemli ipuçları taşıdığını ifade etti; ayrıca kazı alanında keşfedilen mühürleme binası ve bu fonksiyonun da dönemin işleyişi hakkında değerli bilgiler sunduğunu kaydetti.

Kazılarla ilgili detaylı bilgiler Anadolu Ajansı (AA) muhabiri Serhat Zafer’e, proje kapsamı ise Kaynaklar arasında Haberler.com gibi basın kurumlarına dayandırılarak aktarıldı.