İranlı Ünlü Yönetmen, Filmini Cannes’da Gösterdiği İçin Hapis Cezası Aldı: Muhalefetin Propagandasını Yapmakla Suçlanıyor

17.08.2023

A⁺

A^-

İran sinemasının en önde gelen yönetmenlerinden olan Saeed Roustayi, 2022 yılında çıkış yapan Leila’s Brothers (Leyla’nın Kardeşleri) filmi nedeniyle 6 ay hapis cezasına çarptırıldı. 34 yaşındaki ödüllü sinemacı, Tahran İslam Devrim Mahkemesi tarafından suçlu bulundu.

Yerel kaynaklardan gelen bilgilere göre yönetmen, Leila’s Brothers filminin gerekli izin olmadan 2022 Cannes Film Festivali’nde göstermesi nedeniyle ceza aldı.

Roustayi, “İslami sisteme karşı olan muhalefetin progandasına katkıda bulunmakla” suçlanıyor

Roustayi, filmin yapımcısı olan Javad Noruzbegi ile birlikte rejime muhalefet ettiği gerekçesiyle suçlu bulundu. İki sinemacının “İslami sisteme karşı olan muhalefetin progandasına katkıda bulunduğu” ifade edildi.

Mahkeme, ikilinin 9 gün civarında hapiste kalmasına ve cezanın kalanının 5 yıl boyunca askıya alınmasına karar verdi. Bu süre boyunca Roustayi ve Noruzbegi’nin film yapması da yasaklandı. Ayrıca, sinema sektöründeki aktif kişilerle temas kurmamaları yasaklandı ve film yaparken ahlaki ve ulusal çıkarları korumak hakkındaki bir derse zorunlu olarak gitmeleri istendi.

Yasağın ana odağı olan Leila’s Brothers, yolsuzluk ve uluslararası yaptırımlar nedeniyle ekonomik zorluklar çeken ailesini ayakta tutmaya çalışan İranlı bir kadını konu alıyor. Film, yönetmenin Kültür Bakanlığının talebine karşı çıkarak “düzeltmeyi” reddetmesi ve uluslararası festivallere “izinsiz girmesi” nedeniyle yetkililer tarafından geçtiğimiz yıl ülkede yasaklanmıştı.

Leila’s Brothers, 2022 Cannes Film Festivali’nde Altın Palmiye için yarışmıştı. Ayrıca törende FIPRESCI (Uluslarası Film Eleştirmenleri Federasonu) ödülünü kazanmayı başarmıştı.

Roustayi ve Noruzbegi, rejime ters düştüğü için bu tarz yaptırımlara maruz kalan ilk sinemacılar değiller. Örneğin 2018 tarihli 3 Faces filmiyle Cannes’da En iyi Senaryo ödülüne layık görülen Cafer Penahi, İran’dan çıkışı yasak olduğu için törene katılamadı. Ayrıca, iki kez hükümete karşı hareketleri nedeniyle tutuklanmıştı.

Bunun yanı sıra Afsaneh Bayegan, Fatemeh Motamed-Arya, Katayoun Riahi ve Pantea Bahram isimli oyuncular da başörtüsü takmadan protestolara katıldıkları için sorguya çekilmiş ve yasal işlemlerle karşı karşıya kalmışlardı.