Hamas’ın Saldırısı ve İsrail’in Tepkisi: Bölgedeki Jeopolitik Gelişmeler

Hamas’ın Saldırısı ve İsrail’in Tepkisi

7 Ekim 2023 tarihinde Hamas’ın İsrail’e gerçekleştirdiği saldırı sonrasında, dönemin İsrail Başbakanı Benjamin Netanyahu, o zamanki Amerikan Başkanı Joe Biden’a, İsrail’in vereceği yanıtın Gazze’nin tanınmayacak bir hale gelmesine yol açacağını ifade etmişti. Biden’ın, Netanyahu’nun bu ifadesinin ne anlama geldiğini sorgulayıp sorgulamadığını bilemiyoruz. Ancak Biden, zaman zaman daha temkinli bir yaklaşım sergileyerek, “yavaş olun” şeklinde uyarılarda bulunsa da, Netanyahu’nun bu tavsiyelere kulak asmadığını da biliyoruz.

Netanyahu’nun, eski Başkan Donald Trump’ın seçimleri kazanmasını arzuladığı herkesçe malum. Nitekim Trump Başkanlık koltuğuna oturduktan sonra, Netanyahu’nun arkasını sıvazlayarak “devam et” dediği gözlemleniyor. Beyaz Sarayı ziyaretinde, Trump’ın Gazze’nin kendisine bırakılması ve Filistinlilerin başka bir yere göç etmesi önerisi, dünya genelinde şaşkınlık ve olumsuz tepkilerle karşılaşmıştı. Bu önerinin etnik temizlik anlamına geldiği vurgulanırken, Netanyahu’dan övgü aldı. Anlaşılan, bu iki lider arasında daha önce bir müzakere geçmişi var.

İsrail’in daha sonra ateşkes anlaşmasına uymayarak bombardımanlara devam etmesi, Gazze’yi daha da yaşanmaz hale getirerek Trump’a yeni bir zemin hazırlama çabası olarak değerlendirilebilir. Ayrıca, İsrail’in Batı Şeria’yı ilhak etme hedefi de göz önünde bulundurulduğunda, bu durumun daha geniş bir stratejinin parçası olduğu ortaya çıkıyor.

Bölgedeki Arap ülkeleri, Trump’ın planına karşı durdular. Özellikle Mısır, Arap dünyasının “kalbi” olarak anılan bir ülke olarak, Gazze’nin yeniden inşası için bir plan önerdi ve bu teklif bölgedeki diğer ülkeler tarafından kabul gördü. ABD, bu ülkelerin Amerika’da trilyonlarca dolar yatırım yapmalarını beklemekte, bu nedenle Körfez ülkelerinin Trump’ın Gazze önerisine karşı kesin bir negatif tutum sergilemeleri büyük önem taşımaktadır.

Bu noktada, İran’ın da önemli bir rol oynaması gerektiği düşünülmektedir. Eğer ABD’nin bölgeye müdahalesini istemiyorlarsa, İran’ın Arap ülkeleriyle ilişkilerini geliştirerek, özellikle Körfez ülkelerinin ABD himayesinden bağımsızlaşmalarını sağlaması gerekmektedir. Arap ülkeleri de, İsrail’i memnun edecek tutumlarını bir ölçüde gözden geçirmeli ve ellerindeki petrol kozunu etkin bir şekilde kullanmalıdır.

Amerika’nın Orta Doğu üzerindeki etkisi, özellikle İsrail dışında kimsenin çıkarına değildir. Zaten karmaşık olan bölge, Amerika’nın müdahalesi ile daha da karmaşık hale gelmektedir. Geçmişe bakıldığında, sadece Libya örneği bile yeterli. Bunun yanı sıra, Vietnam, Irak ve Afganistan gibi ülkelerde de benzer sorunlar yaşanmıştır. Hatta Güney Amerika’daki durumlar bile bu karmaşanın bir parçasıdır. Trump, kendi koyduğu “kurallar” dışında herhangi bir kural tanımadığını gösterirken, Gazze’nin Amerika’ya verilmesi konusunda geri adım atmış gibi görünse de, uzun vadede isteklerini sürekli gündemde tutmayı hedefliyor. Sorunları emlak meselesi gibi değerlendiriyor ve bu konuda kafası attıkça tehditler savuruyor. Obama’nın İran ile yaptığı nükleer silah yapmama anlaşmasından geri çekilen Trump, şimdi İran’a anlaşma önerisinde bulunuyor; eğer kabul edilmezse, İran’ı tehdit ediyor.

Kaynak: serbestiyet.com