Çardak’ta Geleneksel Ekmek Geleneği: 170 Yıllık Lezzet ve Kadınların Yoğun Emekleri

Çardak Mahallesi’ndeki fırınlarda, 1860’lı yıllardan bu yana süregelen geleneksel ekmek üretimi bugün de canlılığını koruyor. Çeçen kökenli köy halkının fabrikadan bağımsız, kendi yöntemleriyle hazırladığı ekmek çeşitleri bölgeye ve çevre illere kadar uzanan bir lezzet yolculuğu sunuyor.

Geleneksel üretimde anahtar rolü kadınlar üstleniyor. Mahallede yaklaşık 10 civarında fırın bulunuyor ve bu fırınların büyük bölümü aileler tarafından işletiliyor. Günlük ekmeklerin yanı sıra yöreye özgü özel çeşitler de fırınlarda pişiriliyor. Fırıncı Ali Işık, sürgünün ardından köye yerleşen Çeçen topluluğunun, ekmek yapımını kadınların maharetiyle sürdürdüğünü belirtiyor. Katkısız un, su, tuz ve maya ile hazırlanan hamurlar, özel ekmeklerin bir günde pişmesini sağlıyor; bazı ekmekler ise dolapta yaklaşık bir yıl saklanabiliyor.

Çökelekli ve patatesli börekler de geleneksel menü içinde varlığını koruyor ve yöredeki sofraları zenginleştiriyor.

Yağlı ekmeğe olan talep her geçen gün artıyor. Mahallenin en çok tercih edilen ürünü olan yağlı ekmek, çevre illerden gelen ziyaretçiler tarafından da yoğun ilgi görüyor. Düğün, cenaze ve ziyaret gibi durumlarda misafirler çok sayıda yağlı ekmek talep ederken, gurbetçiler bu ürünü koli halinde götürüyor. Üretimin yoğunluğu nedeniyle bazı taleplere yetişilemediğini belirten Işık; kargoyla sevk etmek isteyenlerin de olduğundan söz ediyor. Köydeki yüksek okuma oranı ve dışarıdaki insanların köye geldiklerinde mutlaka ekmek aldığı bilgisi, geleneğin sürdürülebilirliğini gösteriyor. Fırın kapalı olduğunda komşular kendi ekmeklerini pişirmek için fırını kullanıyor ve bu durum geleneksel dayanışmanın bir yansıması olarak sürüyor.

Kadınlar ekmek geleneğini yaşıyor. Fırında çalışan Ayşe Yeşil, işi yaklaşık 3 yıldır sürdürdüğünü belirterek, bu işin hem zevkli hem de kadınların yoğun katılımıyla yürütüldüğünü ifade ediyor. Mahalle sakinlerinden Bekir Kutlu da ekmeklerin lezzetinden memnun kaldıklarını söyleyerek ustaların emeklerine teşekkür ediyor. Fırınlarda genelde kuyruklar oluştuğunu ve vatandaşların ilgi gösterdiğini belirten Kutlu, geleneğin halk arasında canlılığını koruduğunu vurguluyor.

Çardak Mahallesi’ndeki geleneksel ekmek üretimi, tarihsel mirası ve yöresel kültürü yaşatarak bölgenin önemli bir kültürel unsuru olarak varlığını sürdürüyor.