Uzmanlar Uyarıyor: Türkiye’de Orman Yangını Riski Artıyor

Karadeniz Teknik Üniversitesi (KTÜ) Orman Fakültesi’nden Prof. Dr. Ertuğrul Bilgili, iklim değişikliğinin ve artan kuraklıkların ülkemizde orman yangını risklerini yeni ve öngörülmedik seviyelere çıkardığını vurguluyor. Özellikle yüksek sıcaklıklar ve uzun süreli kuraklıklar, Türkiye’nin çeşitli bölgelerinde daha önce hiç görülmemiş ölçüde yangın tehlikesini artırmakta. Bu gelişmeler, sadece yangınların yayılma alanını genişletmekle kalmayıp, aynı zamanda yangınların şiddetini ve tahrip gücünü de önemli ölçüde yükseltmektedir.

Prof. Bilgili, “Özellikle Batı Karadeniz, İç Karadeniz ve Marmara’nın güney kesimlerinde, iklimsel değişiklikler sonucu, yangınların daha önce alışılmışın dışında sık ve büyük çaplı gerçekleşebileceğine dair endişelerimiz artıyor. Bu bölgelerde yaşanan bu yeni riskleri dikkate alarak, orman yönetimi ve yangın önleme stratejilerinde köklü değişiklikler yapmamız gerekiyor” diyerek, mevcut önlemlerin yeterli olmadığını ve yeni yaklaşımlara ihtiyaç olduğunu belirtiyor.

Yangın Nedenleri ve Önlemler

Yangınların temel nedenleri arasında yanıcı maddelerin varlığı ve çevresel faktörler ön plana çıkıyor. Hava sıcaklığındaki artış, düşük nem oranları ve topografik özellikler, yangınların çıkışını ve yayılmasını kolaylaştıran en önemli unsurlar arasında yer alıyor. Prof. Bilgili, “Yanıcı maddelerdeki nem oranının düşük olması, yangınların hem çıkışını hem de tahrip gücünü artırıyor. Ayrıca, iklim değişikliğinin devam etmesi halinde, özellikle Doğu Karadeniz bölgesinde de bu risklerin artacağını öngörüyoruz. Bu bölgelerde kış aylarında görülen yangınların yaz mevsiminde de sıkça yaşanma ihtimali kuvvetle muhtemel” ifadelerini kullanıyor.

Orman Genel Müdürlüğü’nün yürüttüğü çalışmaların önemli olduğunu ancak bu çabaların yetersiz kalabileceğine işaret eden Prof. Bilgili, özellikle yanıcı maddelerin düzenlenmesi ve yangınlara karşı önceden yapılan planlamaların zamanında ve etkin bir şekilde uygulanması gerektiğini vurguluyor. “Yanıcı maddelerin azaltılması ve bu maddelerin sürekliliğinin kırılması, yangınların yayılma hızını ve zararını önemli ölçüde azaltabilir. Ayrıca, ormancılık faaliyetlerinin gözden geçirilerek, yangınlara karşı daha dirençli ve hazırlıklı hale getirilmesi şarttır” diye ekliyor.

Yangınlara Hazırlıklı Olmak ve Müdahale Stratejileri

Prof. Bilgili, orman yangınlarının depremler gibi ülke gerçeklerinden biri olduğunu belirterek, “Orman içi yol ağının geliştirilmesi ve genişletilmesi, yangınla mücadelede önemli bir avantaj sağlar. Ancak, her yerde yol yapmak yeterli değildir. Yangınların başarılı bir şekilde kontrol altına alınması için, yangın müdahale planlarının önceden detaylı şekilde hazırlanması ve uygulanması gerekir” diyor.

Yangınların beklenmedik zamanlarda ve şekillerde ortaya çıkabildiğine dikkat çeken Bilgili, “Yangına ne zaman, kimlerle, hangi araç ve gereçlerle müdahale edeceğimizi önceden planlamalıyız. Maalesef, yangına girdikten sonra yapılabilecek çok az şey kalıyor. Bu nedenle, yangın öncesi hazırlık ve eğitimler büyük önem taşır. Yangın, ülkemizin bir gerçeği ve kabul edilmesi gereken bir risk. Bu gerçeklikle barışık olup, önlemlerimizi buna göre almalıyız” şeklinde konuşuyor.

Vatandaşların Rolü ve Toplumsal Bilinç

Vatandaşlara da büyük görevler düştüğünü vurgulayan Prof. Bilgili, “Basit ama etkili önlemlerle yangının zararlarını önemli ölçüde azaltabiliriz. Bahçelerde yapılacak temizlikler, yanıcı maddelerin ortadan kaldırılması ve orman içindeki ahırların temizliği, yangına karşı alınabilecek en etkili önlemler arasındadır” diyor. Ayrıca, “Yetişmiş personel ve iyi organize edilmiş müdahale ekipleri, yangınların yayılmasını engellemede kritik öneme sahiptir. Personel politikalarının yeniden gözden geçirilerek, rotasyonların azaltılması ve uzmanların görevlendirilmesi, başarımızı artıracaktır” diye ekliyor.

Sonuç olarak, iklim değişikliğinin getirdiği yeni risklere karşı hem devlet hem de toplumun ortak hareket etmesi gerektiğini ifade eden Bilgili, “Yangınlara karşı hazırlıklı olmalı, riskleri önceden tespit etmeli ve acil durum planlarımızı sürekli güncellemeliyiz. Bu sayede, hem maddi hem de can kayıplarını en aza indirebiliriz” diyerek, bilinçli ve sürdürülebilir orman koruma politikalarının önemini vurguluyor.