Türkiye’de Anıt Ağaçlar ve Mağaraların Tescillenmesi: Koruma ve Rehabilitasyon Süreci

Türkiye genelinde doğal miras kapsamında bulunan anıt ağaçlar ve mağaralar, 10 bin 503 adet anıt ağaç ile 319 mağara olmak üzere, koruma altına alınmıştır. ANIT AĞAÇLAR TEK TEK TESCİL EDİLİYOR Tabiat Varlıklarını Koruma Genel Müdürlüğü tarafından yürütülen çalışmalar, bulundukları bölgelerin tarihsel ve kültürel kimliğini yansıtan ağaçları belirleyip kaydetmeyi hedefler. Tescil edilen ağaçlar sadece kayıt altına alınmakla kalmaz; aynı zamanda düzenli bakım ve koruma programlarına dahil edilir. Bakanlık verilerine göre bugün Türkiye genelinde tescilli anıt ağaçların sayısı 10.503’e ulaşmıştır. ANIT AĞAÇLAR DÖRT KATEGORİDE DEĞERLENDİRİLİYOR Bu ağaçlar, boyutsal, tarihi, folklorik ve mistik olmak üzere dört ana grupta sınıflandırılır. Tarihi anıt ağaçlar, geçmişteki olaylara veya önemli kişilerle ilişkilidir. Mistik ağaçlar ise yöre halkı tarafından dini inançlar nedeniyle kutsal kabul edilenlerdir. Folklorik ağaçlar ise yerel gelenekler, toplumsal olaylar ve hafızalarda yer bulan anılarla özdeşleşir. Boyutsal kriterler arasında ise yaş, gövde ve tepe çapı ile boya uzunluğu gibi ölçütler öne çıkar. REHABİLİTASYON VE SAĞLIKLAŞTIRMA ÇALIŞMALARI Tescil sonrasında anıt ağaçlar için kapsamlı bakım ve rehabilitasyon programları devreye alınır. Gövde ve tepe kısmında görülen zararlı mantarlar, ökseotları ve sarmaşıklar temizlenir; ağaçlara zarar veren dış unsurlar uzaklaştırılır. Hastalık tespit edilen ağaçlarda budama sonrası dezenfekte uygulanır; kalın dalların kesimi, kabuk zararını önlemek için aşamalı olarak yapılır ve kesim yüzeyleri çürüklere karşı aşı macunu ile kaplanır. KÖK GELİŞİMİNE ÖZEL DESTEK Rehabilitasyon sürecinde kök boğazı çevresindeki yapay yüzeyler kaldırılır, toprak takviyesiyle kök gelişimini destekleyen uzun süreli gübreleme ve besin uygulamaları gerçekleştirilir. TESCİLLİ MAĞARA SAYISI 319’A ULAŞTI Ayrıca, mağaralar da tabiat varlığı olarak tescil edilerek korunması hedeflenen doğal oluşumlardır. Bölgesel projelerle mağaraların tanınması ve korunması için çalışmalar sürdürülüyor. Bakanlık, bu doğal mirası gelecek kuşaklara aktarmayı amaçlar.
Kaynak: Ensonhaber