DOLAR 32,3697
EURO 34,9552
ALTIN 2.325,66
BIST 9.080,50
Adana Adıyaman Afyon Ağrı Aksaray Amasya Ankara Antalya Ardahan Artvin Aydın Balıkesir Bartın Batman Bayburt Bilecik Bingöl Bitlis Bolu Burdur Bursa Çanakkale Çankırı Çorum Denizli Diyarbakır Düzce Edirne Elazığ Erzincan Erzurum Eskişehir Gaziantep Giresun Gümüşhane Hakkari Hatay Iğdır Isparta İstanbul İzmir K.Maraş Karabük Karaman Kars Kastamonu Kayseri Kırıkkale Kırklareli Kırşehir Kilis Kocaeli Konya Kütahya Malatya Manisa Mardin Mersin Muğla Muş Nevşehir Niğde Ordu Osmaniye Rize Sakarya Samsun Siirt Sinop Sivas Şanlıurfa Şırnak Tekirdağ Tokat Trabzon Tunceli Uşak Van Yalova Yozgat Zonguldak
İstanbul 23°C
Az Bulutlu
İstanbul
23°C
Az Bulutlu
Cts 22°C
Paz 22°C
Pts 24°C
Sal 18°C

Türkiye Uzay Ajansı’nın Birlikte Çalışması Gereken 10 Uzay Ajansı ve Şirket

14.02.2021
A+
A-
Günün birinde Ay yüzeyinde Türk Bayrağı bulunan astronot kıyafetleri görecek miyiz, bilinmez. İnanırsak niye olmasın? Dünya’nın önde gelen uzay ajansları ve şirketleri, Türkiye Uzay Ajansı için çok önemli birer rehber niteliği taşıyor. Peki Türkiye, hangileriyle çalışabilir?

13 Aralık 2018, Türkiye’nin ilerleyen yıllarda sürekli hatırlamak isteyeceği bir tarih olabilir. Nitekim o tarihte ulusal uzay ve havacılık çalışmalarını yönetmek amacıyla bir devlet kurumu olan Türkiye Uzay Ajansı kuruldu. Peki o tarihi hiç unutmamak nasıl mümkün olacak? Elbette yapılacak çalışmaların niteliğiyle mümkün olacak. 

1960’lı yıllardan bu yana farklı devletlerin kurdukları farklı uzay ajansları, gizli bir rekabet içerisinde hareket ediyorlar. Madalyonun diğer tarafında ise mecburi bir ortaklık var, çünkü uzay macerası bütün insanlığı ilgilendiriyor.

ABD’nin ulusal uzay kurumu NASA’nın adını çok sık duymuş olabilirsiniz, ancak yeryüzünde gözünü fezaya dikmiş çok sayıda uzay ajansı bulunuyor. Son yıllarda ise uzay ve havacılık sektörünün en ileri düzey pratik çalışmalarını yapan oluşumlar, SpaceX gibi özel şirketler. 

Bir uzay ajansı, o ülkedeki teknik açıdan bilimsel gelişmelerin merkezi sayılabilir. Zira amaç sadece uzaya gitmek değil, o yolculuğu bilimsel dayanaklarla desteklemektir. Bu araştırmalar sırasında kanserin tedavisini bile keşfedebilirsiniz. Her şey ayrılan bütçeye, yapılan ortaklıklara bağlı.

Türkiye Uzay Ajansı’nın resmi faaliyetler öncesindeki hazırlık aşamasında olduğunu biliyoruz. Peki hem ülkemiz hem de insanlık adına katkı sağlaması için hangi ajanslarla ve şirketlerle çalışması gerekiyor? Onlarla neler yapabilir, bütçesini nasıl diri tutabilir? Gelin kısa notlarla bu cevapları arayalım.

Listeye tanıdık bir isimle başlayalım: NASA

Uzay çalışmaları konusunda dünyanın en ileri gelen örgütlerinden olan NASA, ABD’nin resmi bir devlet kurumu. Son yıllarda maddi ve bürokratik sıkıntıların içerisinde olsa da hala yeryüzünün en kalifiye işleri NASA bünyesinde üretiliyor. 

Türkiye Uzay Ajansı, NASA’nın bilimsel araştırmalarına dahil olabilecek personelleriyle, ortak çalışma ekipleri kurabilir. Belki bir gün, Rusya, Almanya, Fransa ve JAponya gibi ülkelerin ortak oldukları Uluslararası Uzay İstasyonu’na gidecek Türk görevliler, NASA tesislerinde eğitim alabilirler. 

Bütçesi: 19,5 milyar dolar Yakın tarihli popüler başarılı görevi: Mars yüzeyine gönderilen InSight aracı, 2018

Rusya Federal Uzay Ajansı (Roskosmos):

Soğuk Savaş dönemindeki uzay rekabetinin NASA dışındaki bir diğer sonucu ise Roskosmos oldu. Sovyetlerin uzay temelleri üzerine faaliyet gösteren Roskosmos, yetiştirilen kozmonotlarıyla hala gezegenin en ileri düzeydeki uzay araştırma kurumlarından. 

Türkiye Uzay Ajansı’nın stratejik açıdan Asya’da bulunan bir ortakla çalışma yapması oldukça tutarlı bir hedef olabilir. Kurumun özellikle gelişmiş roket sistemleri ve savunma sanayii konusunda ciddi bir geçmişi var.

Bütçesi: 3,27 milyar dolar Yakın tarihte gerçekleşen popüler görevi: Soyuz roketiyle UUİ’na insanlı sefer, 2018

Avrupa Uzay Ajansı (ESA):

Fransa, İtalya, Almanya, İngiltere gibi AB ülkelerinin uzay ve havacılık çalışmalarını ortak şekilde yürüttükleri ESA, NASA’nın ardından günümüzün en başarılı ikinci uzay ajansı niteliğini taşıyor. Son yıllarda yapılan uzay gözlemleriyle ön plana çıkan ESA, yüksek teknolojili uzay teleskopları konusunda tam bir uzman.

Türkiye Uzay Ajansı’nın ESA ile çalışması, AB ile olan ilişkilerin durumuna bağlı. Nitekim politik sınırlar, uzay çalışmaları için bir limit koymuyor. Türkiye Uzay Ajansı, ESA gibi bir kurumdan, gözlemevi ve uzay teleskobu çalışmalarına dair çok şey öğrenebilir, ülkemizdeki astronomlar ESA’ya da katkı sağlayabilir. 

Bütçesi: 6,27 milyar dolar Yakın tarihte gerçekleşen popüler görevi: JAXA ortaklığıyla Merkür’e gönderilen Bepicolombo uydusu, 2018.

Japonya Uzay Ajansı (JAXA):

Uzak doğunun uzay rekabetindeki en büyük temsilcilerinden olan JAXA, özellikle 2010’lu yıllarda yaptığı çalışmalarla biliniyor. Farklı gezegenleri araştırmak, gelişmiş uydu sistemleriyle yeryüzünü gözlemlemek dışında kurum, asteroidlerle yakından ilgilneniyor. 

Türkiye Uzay Ajansı’nın JAXA ile ortaklık kurması diğer ortaklıklara kıyasla daha yüksek bir ihtimale sahip. Zira JAXA, dışa açık yapısıyla, tıpkı NASA gibi kültürel açıdan zengin bir yapılanmaya sahip. 

Bütçesi: 2,03 milyar dolar Yakın tarihte gerçekleşen popüler görevi: Hayabusa2 isimli uzay aracının, 4 yıllık yolculuğun ardından Ryugu asteroidine başarılı inişi, 2018.

Çin Ulusal Uzay İdaresi:

Çin, uzay çalışmalarını kapalı bir sistem içinde yürüten kuruma sahip. Yapılan çoğu bilimsel araştırmanın detayları dünya kamuoyuyla açık şekilde paylaşılmıyor. Yine de kurumun magazinel açıdan önemli başarıları duyurduğunu biliyoruz. Özellikle Ay yüzeyini yakından inceleyen ajans, kuantum fiziğine yönelik en gelişmiş araştırmaları yönetiyor. 

Özellikle kuantum fiziği konusunda, Türkiye Uzay Ajansı’nın bilimsel açından ortaklık kurması Çin’in sıcak bakmayacağı bir durum olabilir. Bu durum kurumun kapalı sisteminden kaynaklansa da gelecekte neden olmasın.

Bütçesi: 1,30 milyar dolar Yakın tarihte gerçekleşen popüler görevi: Ay’ın uzak (karanlık) yüzeyine gönderilen Chang’e 4 aracı, 2018

Hindistan Uzay Araştırma Organizasyonu (ISRO):

Hindistan’ın beklenmedik şekilde başarılı olan uzay kurumu, belki de günümüz şartlarında gerçekten büyük zorluklarla inşa edilen yapılanmalardan birisi. Son yıllarda nispeten durgunluk dönemine girse de özellikle yakın ve uzak yörünge uyduları konusunda deneyime sahip.

Türkiye Uzay Ajansı’nın kuruluş ve yükseliş dönemi rehberlerinden birisi ISRO olabilir. Hintlilerin bilimsel alandaki tecrübeleri, Türkiye’nin uzay çalışmalarında stratejik açıdan rol model görevi görebilir. 

Bütçesi: 1,40 milyar dolar Yakın tarihte gerçekleşen popüler görevi: İnsanlı uzay seferleri için planlanan alt kurum Human Space Flight Centre açılışı, 2019

Türkiye Uzay Ajansı’nın çalışabileceği özel şirketler:

Virgin Galactic:

Özel şirketlerin uzay çalışmaları, genellikle ticari açıdan büyük önem taşıyor. İnsanların kıtalararası yolculuklarını kolaylaştırmak için yörünge uçakları geliştiren Virgin Galactic, uzay işinden para kazanmayı iyi biliyor. 

Türkiye Uzay Ajansı’nın olası Virgin ortaklığı, bütçe anlamında önemli bir avantaj sağlayabilir. Türk araştırmacıların geliştirecekleri sistemler, Virgin tarafından kullanılabilir. Elbette bunun için öncelikle Virgin’in AR-GE projelerinden daha nitelikli işler ortaya koymak gerekiyor. Yine söylüyoruz: Neden olmasın?

Blue Origin:

Amazon’un kurucusu ve CEO’su Jeff Bezos tarafından kurulan Blue Origin, insanlı uzay yolculukları için roket sistemleri geliştiren bir diğer önemli şirket. Yolculukların maliyetini düşürmeye, güvenlik önlemlerini geliştirmeye odaklanan şirket, geleceğin uzay değerlerinden birisi olacak.

Türkiye Uzay Ajansı ve Blue Origin’in olası ortaklığı, Virgin’de olduğu gibi ticari açıdan önemli katkılar sağlayabilir.

SpaceX:

Elon Musk’un uzay şirketi SpaceX, günümüzün en gözde uzay teknolojilerini geliştiriyor. Firmanın nihai hedefi Mars’a insanlı yolculuklar düzenlemek. Bu yolda emin adımlarla ilerleyen SpaceX, Starship adındaki roketle Ay’a 9 tane sivili göndereceği uçuş testini yakın zamanda gerçekleştirecek. Starship’in bu testteki başarısı, Mars yolculuklarının kaderini belirleyecek. Firma bu işlere bütçe sağlamak için diğer uzay ajanslarının uzay yüklerini taşıyor.

Türkiye Uzay Ajansı’nın SpaceX ile ortaklığı listede yer alan en güçlü ihtimallerin başında geliyor. Zira Türkiye’de geliştirilen bir uydu ya da uzay yüklerinin gönderilmesi için SpaceX kadar güçlü alternatif bulunmuyor. 

Google:

Her ne kadar bir arama motoru olarak bilinse de Google’ın uzay yatırımları, pek çok ülkeden ve resmi kurumdan fazla. Bir zamanlar sadece uydu görüntüleri derleyip Google Earth ile sunan şirket, şimdilerde kendi uydularını SpaceX gibi şirketlerle uzaya gönderiyor. NASA, ESA ve JAXA ile ortak çalışmalar yürüten Google, binlerce ışık yılı uzaklıktaki gezegenleri keşfetmek için yapay zeka yazılımlarını geliştiriyor. 

Türkiye Uzay Ajansı ve Google’ın olasu ortaklığı, yerli uzay çalışmalarının yazılım kısmını büyük ölçüde etkileyecektir. Geçtiğimiz NASA ile birlikte çalışıp onlarca gezegen keşfeden Google’ın yapay zeka sistemleri, ülkemizdeki araştırmacılara da ilham kaynağı oluyor.

Uzay çalışmalarında insanlık adına başarılar elde etmek için çok fazla emek ve vakit gerekiyor. Eğer her şey yolunda gider ve doğru yatırımlar yapılırsa, bu listedeki ihtimallerin hiçbirisi hayal değil. Belki de gerekli azmi ve isteği tekrar hissetmek için şu sözü hatırlasak yeterli olacaktır:

“İstikbal göklerdedir.”

YORUMLAR

Henüz yorum yapılmamış. İlk yorumu yukarıdaki form aracılığıyla siz yapabilirsiniz.