Stres sağlığa her zaman zararlı mı?

Stres sağlığa her zaman zararlı mı?
“Bazı durumlarda stres, aşırı yüklenme değil, meydan okumadır”

Independent Türkçe’de yer alan habere göre, bir dizi psikolojik ve fiziksel sorunun arkasından sıklıkla stres çıkıyor. Stres, kişilerin gündelik yaşamla başa çıkmaya çabalarken bunaldığı anlarda, mesleki veya akademik sorumlulukların artmasıyla veya acı veren kişisel deneyimler sonucunda kendini gösterebilir.

Bu durum anksiyete, depresyon, sinirlilik hali, uyku bozuklukları, alkol ve tütün kullanımı, kardiyovasküler problemler, yorgunluk, yetersiz beslenme ve kronik hastalıkların şiddetlenmesi gibi sağlık sorunlarına neden olabilir.

Öte yandan, İspanya’daki Del País Vasco Üniversitesi’nde Klinik Psikoloji alanında fahri profesör Enrique Echeburúa stresin her zaman sağlığa zararlı olmadığını belirtiyor.

Echeburúa, El Pais’te kaleme aldığı yazıda, “Gündelik işleyiş ve motivasyon için belirli miktarda stres gerekli” ifadelerini kullanıyor.

Profesöre göre stresin tamamen önlenmesi mümkün değil. Zira insanlar onsuz hedeflerine ulaşamaz. Bu nedenle olumlu ve olumsuz olarak ikiye ayrılıyor.

“Pozitif stres motivasyonu artırır, enerjiyi artırır, yorgunluğu azaltır ve bir kişinin görevleriyle başa çıkması için konsantrasyon yeteneklerini düzenler” diyen Echeburúa, şöyle yazıyor:

Bu gibi durumlarda stres, aşırı yüklenme değil, meydan okumadır. Ancak stresin yükü artmaya devam ederse performans düşmeye başlayabilir ve bunun sonucunda kişinin sağlığı zarar görebilir.

Profesör ayrıca, insanların strese karşı farklı direnç seviyeleri olduğunu vurguluyor. Buna göre, rekabetçi ve mükemmeliyetçi kişilerin yanı sıra olaylarla baş etme yetenekleri zayıf olan veya yeterli sosyal desteği alamayan kişiler strese karşı daha savunmasız.

Ancak son derece esnek insanlarda bile stresin zarar verdiği durumlar ortaya çıkabilir.

Echeburúa stresi yönetmenin yine de mümkün olduğu görüşünde.

“Olumsuz stres, duygusal sıkıntının kaynağını ortadan kaldırarak yönetilebilir. Bu mümkün değilse stres yaratan durumun neden olduğu aşırı uyarım azaltılmalı” diyen profesör, sözlerine şöyle devam ediyor:

İlk durumda örneğin başka bir iş arayabilir veya kendinizi toksik insanlardan ya da durumlardan uzaklaştırabilirsiniz. Ancak bu mümkün değilse duygusal tepkilerinizi düzenlemek için stratejiler geliştirebilirsiniz.

Bu stratejiler arasında meditasyon, ödüllendirici ve dikkat dağıtıcı faaliyetler, doğa yürüyüşleri ve sosyal destek almak gibi yöntemler yer alıyor.

Echeburúa, “Kısacası stresi yönetmek, kaynağı ortadan kaldırmayı veya tolerans eşiğini yükseltmeyi gerektirir” diyor:

Neyse ki insanlar, zor durumlara karşı kendini uyarlayabilen canlılar. Stresli durumlarda manevra yapabilecekleri alanlar var.