“Milli eğitim sistemimiz kayda değer bir deneyim kazandı”

Bütün dünyayı etkisi altına bölge COVID-19 pandemisi sebebiyle Türkiye, 23 Mart 2020 tarihinden itibaren uzak eğitime başladı. Son olarak 31 Mayıs 2020 tarihine kadar uzatılan uzakta eğitim süreci sebebiyle Liselere Antre Sınavı (LGS) ve Yükseköğretim Kurumları Sınavı’nın (YKS) durumunun ne olacağı da kavga konusu oldu. Süreci değerlendiren İstanbul Okumuş Üniversitesi Ölçme ve Değer Biçme Başvuru Formu ve Araştırma Merkezi Müdürü Prof. Dr. R. Nükhet Çıkrıkçı, pandemi döneminde online ve uzak eğitim uygulamasına geçilmesinin Türk milli eğitimine bu konuda büyük bir tecrübe kazandırdığını söyledi.

“Altyapımız zaten vardı”

Türkiye eğitim sisteminin bilgisayar destekli uzaktan eğitim konusunda halihazırda azımsanmayacak düzeyde data, altyapılar ve deneyim sahibi olduğunu hatırlatan Prof. Dr. Çıkrıkçı, “Uzakta eğitim süreci, hem esas eğitim, orta öğretim ayrıca de yükseköğretim düzeyinde sürecin aksamasına meydan vermeden büyük ölçüde yürütülebiliyor. Bu süreç, eğitimin her kademesindeki online eğitimde, güçlü ve zayıf yanlarımızı bize süratli bir biçimde göstermekte. Bu konuda fotoğrafı iyi sürüklemek ve ardından da bu fotoğrafı iyi okumak gerekir. Bunun yolu da işlem devam ederken başta üniversitelerin, araştırma kurumlarının yapacakları araştırmalarla veri toplamaktır. Topyekûn deneyimlediğimiz bu süreçte, online eğitim uygulamalarının olanaklarından, sınıf içi-yüz yüze eğitim öğretim etraf ve koşullarını zenginleştirmek ve pekiştirmek üzere daha yaygın biçimde nasıl yararlanabileceğimizi görüyoruz” diye konuştu.

LGS ve YKS ne olacak?

Pandemi süreci nedeniyle 25-26 Temmuz tarihlerine ertelenen YKS ve henüz uygulama tarihi konusunda belirsizlikler içeren LGS ile ilgili de değerlendirmelerde yer alan Prof. Dr. Çıkrıkçı, her iki imtihan için de yapılması düşünülen tarihlerde salgının yavaşlayacağı varsayım edilerek yüz yüze sınav yönteminin hedeflendiğini, bunun için ayrıca Ulusal Eğitim Bakanlığı, keza de ÖSYM’nin salgın koşullarında yüz yüze sınavın olabilirlik koşullarının iyice çalışılarak uygulamaya koyacağını açıkladı. LGS’de sadece birinci birinci dönem konularının sorulacağını andıran Prof. Dr. Çıkrıkçı, “Akıllara doğal olarak bu sınırlamanın, sınavın ölçme gücünü sınırlayıp sınırlamayacağı, veya sınavın öğrencileri okullara seçmedeki isabetliliği etkileyip etkilemeyeceği sorusu geliyor. Bu soruya “etkiler veya etkilemez” şeklinde hemen net cevap belirlemek güç. Bunun yanıtını ölçme alanında yordama geçerliği çalışmaları yaparak saptamak muhtemel. bununla beraber, akademik başarıyı ölçme genel ilkeleri bakımından, bir testin kapsamı, dersin kapsamındaki konuları ve kazanımları ne denli temsilcilik edici soruları içerirse, imtihan o ölçüde geçerli kabul edilir. Millet arasında, LGS sınavı olarak da anılan bu sınavın amacı, öğrencisini seçerek bölge okullara, temel eğitimdeki öğrenmeler bakımından daha yeterli ve yetkin öğrencileri seçmektir. Bu noktada, konu kapsamı daraltılmış testlerle bu amacın bir ölçüde zedeleneceği söylenebilir” ifadelerini kullandı.

“LGS ve YKS için ortak çözüm ‘iki taraflı kazanımları’ ölçen sorularda”

Sorunun çözümünün öğretim programlarında her sınıf düzeyinde yer alan “müşterek kazanımlar”ın ölçülmesinden geçtiğini açıklayan Prof. Dr. Çıkrıkçı, “Özellikle Türkçe, Matematik ve Fen Bilimleri alanında öğretim programlarının helezoni yapısı gereği, konudan egemen olarak sınıflar arasındaki karşılıklı kazanımlar bulunmaktadır. Bu ders alanlarında, 5-8 sınıfları arasındaki müşterek kazanımları saptamak ve bunları ölçecek sorularla sınav gerçekleştirmek, uygun bir çözüm olacaktır.  Bunun yanında hazırlanan soruların, şimdilerde yeni cins sorular olarak adlandırılan, sorunun çözümünde öğrencinin üst seviye düşünme becerilerini (yorumlama, çözümleme, problem çözme, çıkarımda bulunma vb.) kullanmasını gerektiren türde hazırlanması da testin seçme gücünü artıracaktır. Türkçe, Matematik ve Fen Bilimleri alanında hazırlanacak bu cins soruların zorluğu da sorunun üstteki düzey düşünme becerisini ne denli gerektirdiğine ast olarak artar. Bu Nedenle, sınavın seçme ve öğrencileri başarılarına göre geçerli ve güvenilir şeklinde sıralama gücü de yükselir. Aynı kaygılar üniversiteye antre sınavı için de geçerlidir. Aynı çözüm yolu bu sınav için de önerilebilir. Yani, soruların esas akademik becerileri yoklayacak ve öğrencinin yanıtlarken üst seviye düşünme süreçlerini kullandıracak şekilde hazırlanırsa sınavın seçme ve yatırma gücü artar” şeklinde konuştu.

Şartlar çözüm arayışına itiyor

LGS’ye bir milyonun, YKS’yi oluşturan Temel Yeterlilik Testi (TYT), Bölge Yeterliliği Testi (AYT) ve Tanıdık Olmayan Dil Testi’ne (YDT) toplam 2 milyonun üstünde öğrencinin gireceğini andıran Prof. Dr. Nükhet Çıkrıkçı, “Dolayısıyla bu sınavın sonuçları yalnızca öğrencileri değil, onların yanına ailelerini ve öğretmenlerini de etkiliyor. Ancak herkesin bildiği gibi, her kriz beraberinde yeni fırsatları da getirir. Salgın koşulları, eğitim-öğretim ve sınav uygulamalarının olabilen en iyi biçimde yürütülmesi için bizi çözüm arayışlarına zorluyor, problemlere etkili ve pratik çözümler bulmamızı gerektiriyor. Dolayısıyla şu anda yere düştüysek bir avuç toprakla ayağa kalkmanın yolunu da bulabiliriz, bulacağız. Bu konuda bilim ve tecrübe, eğitim sistemimiz için en önemli yol gösterici olacaktır” diyerek sözlerini tamamladı.