‘Mbps’ Nedir, Bildiğimiz ‘MB’ ile Arasında Ne Fark Var?

Bir zamanlar yalnızca bilgi işlem uzmanlarının bilmesi gereken bilgiler artık  evimize, cebimize kadar girdileri, dolayısı ile onları doğru anlamak durumundayız. Mbps (mega bits per second), MB (megabayt) gibi terimler, artık herkes tarafından aşina olunan terimler. Ancak bu iki terim genelde birbirleri ile karıştırılabiliyor.

Benzer harflere sahip olsalar ve sık sık yan yana görsek de aslında bu terimler birbirinden oldukça farklı kavramları ifade ediyorlar. Ancak aynı zamanda son derece yakın bir ilişkiye de sahipler. Kafanız karışmasın. Sizin için Mbps nedir, MB nedir, farkları nelerdir gibi merak edilen soruları yanıtladık ve iki terim arasındaki yakın ilişki ile ilgili bilmeniz gereken detayları anlattık.

Mbps nedir?

Mega Bits Per Second yani kısaca Mbps, bir internet ağının bant genişliğini ve saniyede aktarılan veri miktarını ifade eder. Veri miktarı bit üzerinden hesaplanır. 1 Mbps 1 milyon bite eşittir. Yani 1 Mbps veri aktarım hızına sahip bir internet bağlantısı saniyede 1 milyon bit veri aktarımı yapar.

Mbps hızının bir alt birimi Kbps saniyede bin bit veri aktarımını, Mbps hızının üst biri olan Gbps ise saniye 1 milyar bit verimi aktarımını ifade eder. 1000 Kbps 1 Mbps, 1000 Mbps 1 Gbps hızına eşittir. Ülkemizde en yaygın kullanılan internet hızları 8, 16, 24 ve 35 Mbps internet kapasitesine sahip ağlardır.

MB nedir?

Megabyte, Türkçesi megabayt kısaca MB; bilgisayarlarda ve elektronik ortamda kullanılan, dosya boyutunu ifade eden bir ölçü birimidir. Temel ölçü birimi, 8 bitlik bir dizilimde 1 ve 0 değerlerini bünyesine alarak kaydetme işlemi sağlayan bayttır. Bazı alanlarda değişiklik gösterse de genel olarak 8 bit 1 bayt oranına eşittir. 

Ondalık değer üzerinden hesaplansa da ortalama olarak 1 kilobayt (KB) bin bayt, 1 megabayt (MB) 1 milyon bayt, 1 cigabayt (GB) 1 milyar bayt, 1 terabayt (TB) 1 trilyon bayt değere sahiptir. Petabayt, eksabayt, zettabayt, yottabayt gibi ölçü birimleri de vardır ancak astronomik değerleri ifade ettiği için günlük hayatta çok sık karşıma çıkmazlar. 

Mbps ve MB arasındaki fark nedir?

Teknik detaylar biraz daha kafa karıştırıcı olmuş olabilir. Özetlemek gerekirse MB indirmek ya da yüklemek istediğiniz dosya boyutunu; Mbps ise o dosyayı yüklerken ya da indirirken kullanacağınız internetin hızını ifade ediyor. Mbps ne kadar geniş olursa içinden geçen MB bir o kadar hızlı aktarım gücüne sahip olur.

Birbirleri yerine kullanılmaları da söz konusu değildir çünkü 1 bit ile 1 bayt eşit değere sahip değildir. Aynı şekilde MB sabit bir değerken Mbps öyle değildir. Pek çok farklı değişken doğrultusunda söz konusu bant genişliğiniz kolayca daralabilir. Bu nedenle internet sağlayıcınızın size sunduğu Mbps değeri bağlantının en iyi anını ifade ediyor. 

MB ve Mbps terimlerini neden bilmeniz gerekiyor sorusunun en önemli yanıtı, dosya indirme hızını hesaplamaktır. Sahip olduğunuz Mbps genişliği üzerinden kaç MB boyuta sahip bir dosyayı kaç saniyede indirebileceğinizi hesaplayarak servis sağlayıcınızla iletişime geçebilir ve belki daha hızlı bir internet bağlantısı kullanmayı tercih edebilirsiniz.

Mbps üzerinden indirme hızı nasıl hesaplanır? 

Adım #1: İndirmek istediğiniz dosya boyutu 100 MB Adım #2: İnternet bağlantı hızınız 10 Mbps Adım #3: 8 bit 1 bayta eşit. Adım #4: 100 x 8 = 800 megabit Megabayt değerini megabite çevirdik. Adım #5: 800 / 10 = 80 saniye Dosyanın megabit değerini internet hızına bölerek süreyi hesapladık.

Yukarıdaki işleme göre 10 Mbps hıza sahip internet ağı üzerinden 100 MB bir dosyayı 80 saniyede indirebiliyoruz. Tüm bu hesaplamaların temelinde 8 bitin 1 bayta eşit olması yatıyor. Tersi bir işlem yapmak istiyorsanız, yani bayt değerini bite çevirmek istiyorsanız, 0.125 değeri ile çarpmanız yeterli olacaktır. 

Elbette söz konusu işlemde internet hızı maksimum değer üzerinden hesaplandı. Çoğu zaman internet hızınız çok daha düşük bir değere sahiptir. Bu durumun; ağa bağlanan kişi sayısı, altyapı sorunları, tarayıcı kaynaklı gecikmeler, sunucu kaynaklı gecikmeler gibi pek çok farklı nedeni olabilir.

Sizin için Mbps nedir, MB nedir, farkları nelerdir gibi merak edilen soruları yanıtladık ve konu ile ilgili bilmeniz gereken detayları anlattık. Bazı kavramlara hakim olmak çok da gerekli değil gibi görünebilir ancak bazen en beklenmedik anlarda işinize yarayacak ve işinizi oldukça kolaylaştıracaktır.