Maymun Çiçeği Salgını ve Demokratik Kongo Cumhuriyeti’ndeki Etkileri

Maymun Çiçeği Salgını ve Demokratik Kongo Cumhuriyeti’ndeki Durum

Hızla yayılan maymun çiçeği (mpox) hastalığı, Dünya Sağlık Örgütü (WHO) tarafından uluslararası bir acil durum olarak ilan edildi. Bu yıl içerisinde kaydedilen vakaların büyük bir kısmı Demokratik Kongo Cumhuriyeti’nde gerçekleşti ve hastalık sonucunda 450’den fazla can kaybı bildirildi. BBC’nin ülkenin doğusundaki tedavi merkezlerine yaptığı ziyaretler, hastalıktan en çok çocukların etkilendiğini ortaya koydu.

Alain Matabaro, altı yaşındaki oğlu Amani’de mpox’un nasıl geliştiğini anlatırken, “Küçük, iltihaplı bir nokta olarak başladı. Onu sıkınca sulu bir akıntı geldi. Sonra bir tane daha çıktı ve kısa sürede tüm vücuda yayıldı” diye ifade ediyor. Kongo’nun doğusundaki büyük şehir Goma’ya yakın Munigi’deki bir klinikte, dört günlük tedavi sürecinin ardından çocuk iyileşmeye başladı.

Medair adlı yardım kuruluşunda görevli Dr. Pierre-Olivier Ngadjole, orada sağlık görevlileri tarafından görülen vakaların yüzde 75’inin 10 yaşın altında olduğunu belirtti. Bağışıklık sistemleri daha az gelişmiş olan çocuklar, mpox salgınından daha fazla etkileniyor. Dr. Ngadjole ayrıca, bölgede devam eden çatışmalar nedeniyle evlerini terk etmek zorunda kalan insanlar için kurulan aşırı kalabalık kampların da durumu daha da ağırlaştırdığını vurguladı.

Çiçek hastalığının yayılmasının en önemli yollarından biri, yakın temas. Çocuklar, “her zaman birlikte oynuyorlar ve sosyal mesafeyi pek önemsemiyorlar” diyor Dr. Ngadjole. “Evlerde de görebilirsiniz, geceyi aynı yatakta bile geçiriyorlar. Üç, dört, beş çocuk bir arada yatabiliyor. Bu da bulaşma riskini artırıyor.”

Haziran ayından bu yana, cilt enfeksiyonlarını tedavi etmek amacıyla antibiyotikler, parasetamol ve güvenli içme suyu da dahil olmak üzere ücretsiz tedavi sağlayan Munigi’deki klinik, 310 mpox vakasıyla ilgilendi. Şu anda her gün 5-10 yeni hasta kabul ediliyor. Burada hastalıktan ölen kimse olmaması, Dr. Ngadjole’ye göre, insanların erkenden yardım aramalarının bir sonucu olarak değerlendiriliyor. “Özellikle ücretsiz sağlık hizmeti sağlamanın çok önemli olduğunu düşünüyorum… Bu, insanların herhangi bir mali engelle karşılaşmadan sağlık tesisine erken gelmelerini sağlıyor.”

İlaç ve Aşı Sorunları

Başka bir bölgede bulunan bir hastanede ise durum oldukça farklı. Haziran ayından bu yana orada 800 hasta görüldü ve bunlardan sekizi, hepsi de beş yaşın altında olmak üzere, hayatını kaybetti. Hastanenin tıbbi direktörü Dr. Robert Musole, salgının yetkililer tarafından hafife alınmaması gerektiğini belirtiyor. “Durum gerçekten ciddi ve çok zor bir durumdayız; talep çok ama kapasitemiz sınırlı. Hastalar için yatak ve ilaç sıkıntısı yaşıyoruz.”

Kongo Demokratik Cumhuriyeti’nin doğusunda, çeşitli isyancı grupların faaliyet göstermesi nedeniyle evlerini terk eden milyonlarca insan için farklı kamplar bulunuyor. İnsanlar genellikle derme çatma yapılarda kalabalık bir şekilde ve kötü sanitasyon koşulları altında yaşıyorlar. Bu durum, mpox’un yayılmasına uygun bir zemin hazırlıyor.

Ülkenin doğusundaki salgın, Clade 1b adı verilen yeni bir mpox türüne ait ve şu anda komşu ülkelere de yayılmaya başlamış durumda. Virüsün merkez üssü olmasına rağmen, ülkede herhangi bir aşı bulunmuyor. Geçen hafta Kongo hükümeti, ABD ve Japonya’dan aşıların yakında gelmeye başlayacağını umduğunu bildirdi.