Kozak Yaylası’nda İmece Usulü Çam Kozalağı Pekmezi: Kadınların Gelir Kaynağı ve Şifa Dolu Üretim Hikayesi
Kozak Yaylası’nda imeceyle yapılan çam kozalağı pekmeziyle kadınların gelir kaynağı ve şifa dolu üretim hikayesi.
Kozak Yaylası’nı sarmalayan yeşil ormanların içerisinde yer alan 16 mahallede kadınlar, kızılçam kozalaklarını toplayıp imece geleneğiyle pekmez yapımını sürdürmeye devam ediyor. Bölgede bulunan çam ormanlarının arasında çıkan kozalaklar, özellikle çam fıstığı üretiminin yanında pekmez olarak da zenginlik katıyor.
Çam kozalağı pekmezi üretimi, yöre halkı için önemli bir gelir kapısı haline geldi. Mayıs ayından itibaren toplanan kozalağı ev bahçelerinde yıkanıp ikiye bölünerek hazırlanıyor. Ardından bakır kazanlarda suyla kaynatılarak, havanda ezilmiş çam reçinesi ve üzüm pekmezi aroması ekleniyor. Yaklaşık 8 saat süren kaynatmanın ardından kıvam alınca süzülüyor ve dinlendirildikten sonra kavanozlara dolduruluyor.
İmece yöntemiyle yürütülen üretim süreci, kadına yönelik emek ve dayanışmayı güçlendiriyor. Kadınlar için sadece bir iş değil, ailenin bütçesine katkı yapan, aynı zamanda sosyal bağları güçlendiren bir yaşam biçimi sunuyor.
Özkan ailesinin hikâyesi, bu üretimin ne denli yaygın ve talep gördüğünü de ortaya koyuyor. Özkan, Kovid-19 döneminde bile pekmez yapmaya devam etmiş ve yıl içinde 300–400 kavanoz civarında sipariş aldıklarını belirtiyor. Şu anda İstanbul, İzmir, Aydın ve Çanakkale başta olmak üzere pek çok ile ulaştırılan pekmezin KOAH, astım ve bronşit gibi hastalıklarda faydalı olduğuna dair geri dönüşler alınıyor. Çam kozalağı pekmezi, öksürüğü bastırmada ve bağışıklık üzerinde olumlu etkiler sunduğunu söyleyen müşteriler, ürünlerin doğallığından ve aile ekonomisine katkısından memnun kalıyor.
Yaşanan bu süreçte bölge halkı, komşuluk ve akrabalık bağlarını güçlendirerek imece usulü üretime devam ediyor. Tezahür eden şifa dolu bu enerji, hem geleneksel üretimin sürdürülmesi hem de kadınların üretimde aktif rol alması açısından önemli bir örnek teşkil ediyor.
Şifa deposu olarak nitelendirilen pekmez, pek çok müşterinin talebini karşılamaya devam ediyor. Teyzem, komşular ve köy halkı ile birlikte üretimin artması, aile bütçesine katkı sağlaması ve paylaşım duygusunun güçlenmesi bu sürecin temel dinamikleri arasında yer alıyor.