Gazze’de İnsanlık Dramı ve Sağlık Çalışmalarına Yönelik Güncel Durum

Gazze’de İnsanlık İçin Felaket Noktası: Sağlık Sisteminin Çöküşü

İsrail’in insanlık dışı ve vahşi saldırıları devam ederken, Gazze’deki sağlık altyapısı hızla çökmekte. Terörist İsrail güçleri, yaralanan Gazze halkına sağlık hizmeti sunulmasını engellemek amacıyla hastaneleri, sağlık merkezlerini ve ambulansları sistematik olarak hedef alıyor. 7 Ekim 2023 tarihinden itibaren İsrail, Gazze şeridinde toplam 164 sağlık kuruluşunu bombalayarak 81 sağlık merkezini hizmet dışı bırakmış durumda. Ayrıca, en büyük hastaneler olan Şifa Hastanesi, Endonezya Hastanesi, Kudüs Hastanesi ve el-Ehli Arap (Baptist) Hastanesi gibi önemli sağlık kurumları doğrudan saldırıya uğradı. Özellikle el-Ehli Hastanesi, savaş süresince tam 5 kez saldırıya maruz kalmıştır. Ekim 2023’te gerçekleşen bombardımanlar sonucu hastane bahçesinde yüzlerce sivil, aralarında çocukların da olduğu şekilde hayatını kaybetti.

“Sağlık sistemi tamamen çökmek üzere”

Uydu görüntüleri ve saha raporları, Gazze’deki sağlık altyapısının %94’ünün hasar gördüğünü veya tamamen yıkıldığını ortaya koyuyor. Birleşmiş Milletler İnsani İşler Koordinasyon Ofisi (OCHA), bu büyük zararın sağlık sistemini “tamamen çöküşün eşiğine” getirdiğini bildiriyor. Elektrik, su ve güvenlik sorunlarının büyümesiyle birlikte, ayakta kalan az sayıda sağlık kuruluşu da normal fonksiyonlarını sürdüremiyor. Bu yıkıcı durum, bölgedeki sağlık hizmetlerine erişimi ciddi biçimde engelliyor.

Sağlık Çalışanlarının Durumu ve İnsan Hakları İhlalleri

1000’den fazla sağlık çalışanı hayatını kaybetti

Ambulanslar ve sağlık ekipleri de İsrail saldırılarından büyük ölçüde etkileniyor. Filistin Kızılayı (PRCS) ve diğer sağlık kuruluşlarının ambulansları, yaralıları tahliye etmeye çalışırken defalarca saldırıya uğruyor. 7 Ekim 2023’ten 2024 yılı sonuna kadar, 144 ambulans saldırılar sonucu zarar görmüş veya kullanılamaz hale gelmiştir. Tüm bu süreçte, yerel kaynaklar ve yetkililer, toplamda 1000’den fazla sağlık çalışanının hayatını kaybettiğini ifade ediyor. Bu rakam, sağlık sektöründeki korkunç kayıpların boyutunu gözler önüne seriyor.

Gözaltı merkezlerinde insan hakları ihlalleri ve işkence

Sağlık çalışanları, sadece saldırılara maruz kalmakla kalmayıp, aynı zamanda gözaltına alınarak kötü muamele ve işkenceye de uğruyor. Dünya Sağlık Örgütü (WHO), Nisan 2025 itibarıyla İsrail güçleri tarafından 297 sağlık çalışanının esir alındığını ve akıbetlerinin bilinmediğini doğruladı. Bu kişiler arasında bölgenin en deneyimli cerrahları ve uzman doktorları bulunuyor. Bazı serbest bırakılan doktorlar, İsrail gözaltı merkezlerinde ciddi işkence ve kötü muamele gördüklerini belgeledi ve kamuoyuna açıkladı.

Gazze Dışında Tedavi Gereken Binlerce Hasta ve Acil Durumlar

Gazze sınırları dışındaki tedavi imkanlarına erişim ihtiyacı devam ediyor. Dünya Sağlık Örgütü, şu anda bölgedeki acil durumda 10 bin ile 12 bin 500 arasında hastanın farklı ülkelerde tedavi edilmesi gerektiğini belirtiyor. Ancak, sınırların kapalı olması nedeniyle bu hastaların hayati riskleri gün geçtikçe artıyor. Bu hastalar arasında kanser hastaları, organ nakli bekleyenler, ağır yaralı siviller, yanık hastaları ve kalp-damar hastalıklarıyla mücadele edenler bulunuyor. Bu kişilerin hayatlarını kurtarmak için acil müdahale ve uygun ortamlar oluşturulması şarttır.

Yerinden Edilenler ve Güvenlik Sorunları

Yaklaşık 400 binden fazla insan, son bir ay içerisinde yer değiştirmek zorunda kaldı. Nisan 2025 itibarıyla Gazze’nin %69’u, ya tahliye emri veya “girilmez bölge” ilan edilmiştir. Bu durum, yüz binlerce kişinin evlerinden kopmasına ve sağlık hizmetlerinden mahrum kalmasına neden oluyor. Birleşmiş Milletler (BM) verilerine göre, Mart ve Nisan 2025 ayları arasında 400 binden fazla kişi yerinden edildi. Sürekli yer değiştiren bu siviller, derme çatma çadırlarda veya açık alanda yaşam mücadelesi verirken, düzenli ve nitelikli sağlık hizmetleri alması imkansız hale gelmiştir.

Yaralanan ve Şehit Olan Gazze Halkı

7 Ekim 2023’ten itibaren, Gazze’de 53 binden fazla kişi hayatını kaybetti. Enkaz altında kalan ve henüz ulaşılamayan birçok şehidin olduğu bilgisi paylaşılıyor. Yaralananların sayısı ise 120 bini aşmış durumdadır. Bu yaralanmaların bir kısmı ağır olup, acil cerrahi müdahale ve uzun süreli rehabilitasyon gerektiriyor. BM ve OCHA raporlarına göre, yaralananların en az %25’i, kalıcı sakatlık veya yaşam boyu engellilikle karşı karşıya kalabilir. Birçok yaralı, uygun tıbbi müdahale alamadığı için enfekte olarak hayatını kaybetti veya yanlış tedavi sonucu ciddi sakatlıklar yaşadı.

Kronik Hastalıklar ve Sağlık Durumu

Yaralıların yanı sıra, kronik hastalıkları olan birçok Gazze sakini de, İsrail saldırılarının ve yaşanan insani krizin etkisiyle ciddi sağlık sorunlarıyla karşı karşıya. Böbrek yetmezliği, kanser, diyabet gibi hastalıklar, tedavi eksikliği nedeniyle kötüye gidiyor. Yaklaşık 1000 böbrek hastası, haftada birkaç kez diyalize girmesine rağmen, yakıt ve elektrik kesintisi nedeniyle diyaliz merkezleri hizmet veremiyor. Bu hastalar, diyaliz alamadıkları için yaşamlarını yitirme tehlikesiyle karşı karşıya. Ayrıca, kemoterapi ilaçlarının ve radyoterapi cihazlarının temin edilememesi, kanser tedavilerinin durmasına neden oluyor. İlaç temininde yaşanan sıkıntılar ve hastaların dışarı çıkamaması, sağlık krizini daha da derinleştiriyor.

Hamileler ve Kadın Sağlığı

Gazze’de yaklaşık 50 bin hamile kadın bulunuyor. Bu kadınlar, evlerinden edilmenin yanı sıra, sağlık hizmetlerine erişimden de mahrum kalmış durumda. Yetersiz beslenme, tıbbi takip eksikliği ve güvenlik sorunları nedeniyle riskli doğumlar yapma ihtimalleri artıyor. Bu durum, hem anne hem de bebek sağlığını ciddi şekilde tehlikeye atıyor. Kadınların ve yeni doğanların sağlığını korumak için acil destek ve sağlık altyapısının güçlendirilmesi büyük önem taşıyor.

İHH’nin Gazze’ye Sağlık ve Yardım Destekleri

Uzun yıllardır Gazze’de insani yardım faaliyetleri yürüten İHH İnsani Yardım Vakfı, 7 Ekim sonrası süreçte de bölge halkına çeşitli destekler sağladı. Sağlık alanında gerçekleştirilen çalışmalar kapsamında, toplam 12 ambulans bölgeye sevk edildi. Ayrıca, 588 adet ilaç ve tıbbi malzeme, 167 tıbbi yatak ve muayene dolabı, 40 tekerlekli sandalye, 100 hasta yürüteci, 100 koltuk değneği, 18 hasta yatağı, 9.274 hasta bezi ve 124.644 hijyen paketi gibi malzemeler yardım edildi. Ayrıca, bölgedeki hastanelere ultrason cihazı, röntgen cihazı, oto refraktometre, dişçi koltuğu ve hasta monitörü teslim edildi. İHH, bölgedeki 357 ameliyat gerçekleştirdiği ameliyat projeleriyle de yaşam kurtarmayı amaçlıyor. Bu çalışmalar, acil müdahale ve uzun vadeli tedavi gerektiren birçok hastanın yardımına koşuyor. Bağış yapmak ve destek olmak isteyenler, vakfın resmi internet sitesi ve SMS kampanyaları aracılığıyla katkıda bulunabiliyor. GAZZE yazıp 3072’ye SMS göndererek 30 TL, 4072’ye ise 180 TL bağış yapılabiliyor.