Elon Musk’ın Yeni Yapay Zeka Şirketi: xAI

Yapay Zeka Dünyasında Yeni Bir Dönem: xAI

Yapay zeka (YZ) alanında gelişmeler hız kazandı. Microsoft’un ChatGPT’yi satın alması, Google’ın Bard’ı tanıtması gibi adımlar, birçok mesleğin geleceğini sorgulanır hale getirdi. 21. yüzyılın önde gelen mucitlerinden Elon Musk da bu yarışta geri kalmadı. OpenAI’ın kurucularından biri olan Musk, bir süre sonra projeden çekilmişti. Ancak, 12 Temmuz’da yaptığı açıklamayla xAI adını verdiği yeni şirketinin yol haritasını paylaştı. Peki, xAI nedir? Şirketin kuruluş sayfasında belirtilenlere göre, xAI’nın kuruluş amacı “kainatın gerçek doğasını anlamak” olarak tanımlanıyor.

xAI’nın Amaçları ve Hedefleri

xAI, ChatGPT gibi yapay zeka uygulamalarını bir üst seviyeye taşımayı hedefliyor. Şirketin kuruluşuyla ilgili söylentiler, Musk’ın binlerce grafik işlemcisi (GPU) satın almasının ardından hız kazandı. Musk, bu cihazları neden aldığını soranlara, “Bu günlerde herkes köpeğine bile GPU alıyor,” şeklinde esprili bir yanıt verdi.

Musk, 2015 yılında kurucularından olduğu ve 2018 yılında ayrıldığı OpenAI’i uzun zamandır eleştiriyor. Eleştirilerinin merkezinde, bu tür şirketlerin “ileride yapay zekanın neye dönüşeceğini anlamamaları” iddiası bulunuyor. Geçtiğimiz Nisan ayında, ChatGPT-4’ten daha güçlü bir yapay zeka robotu yapılmaması gerektiği konusunda uyarılarda da bulundu.

xAI ve Ekibi

Musk, kendisini 21. yüzyılın mucidi olarak görüyor ve xAI ile yapay zeka alanında “buraları kurtarmak” amacı taşıyor. Şirketin 12 kişilik ekibinde, Yapay Zeka Güvenliği Merkezi Direktörü Dan Hendrycks gibi önemli isimler de bulunuyor. Financial Times’a göre, Musk, Twitter’ı kullanarak yapay zekaya bir dil modeli geliştirecek. Twitter’ın veri seti, neredeyse her dilde hizmet verdiği için yapay zeka geliştirme sürecinde büyük bir hazine niteliği taşıyor.

Musk’ın xAI projesinin kurucularından Yang, attığı bir tweet’te, derin öğrenme süreçlerinde yapay zekayı yeni bir aşamaya geçireceklerini duyurdu. Ancak Musk, yapay zeka konusundaki duygularının karışık olduğunu itiraf ediyor. Bazen YZ’yi insanlık için bir tehdit olarak görürken, bazen de Tesla’nın geleceğinin yapay zeka ile şekilleneceğini vurguluyor. Bugün piyasada bulunan chat botların ise fazla politik doğrucu olduğunu ve yanıtlarını her zaman beğenmediğini belirtiyor. OpenAI’dan ayrılmasına rağmen şirkete bağış yapmaya devam ettiğini de hatırlatmakta fayda var.

xAI ve Açıklanabilir Yapay Zeka

xAI için iyi mühendisler toplamaya başlayan Musk ve ekibi, firmanın başvurulara 3 hafta içinde yanıt verebildiğini duyurdu. Yapay zeka terminolojisinde xAI’nın bir karşılığı bulunuyor: Açıklanabilir Yapay Zeka (Explainable Artificial Intelligence). IBM’e göre; açıklanabilir yapay zeka, kullanıcıların algoritmadan çıkan sonuçlara güvenmesini sağlamayı amaçlıyor ve önceki yapay zeka uygulamalarının “ön yargılarını” kırmayı hedefliyor.

Ayrıca, açıklayıcı yapay zekanın farklı sektörlere uyarlanabileceğini de unutmamak gerekiyor. Günümüzde kullandığımız chat botlar her konuya yanıt vermeye programlıyken, xAI’ın farklı alanlarda özelleştirilmiş yapay zekalar geliştirmesi bekleniyor. Bu süreç, xAI’ın çıktılarını insanlara açıklama çabasıyla da destekleniyor. Yapay zekanın temeli olan “kara kutu” konsepti, xAI ile zorlanacak gibi görünüyor. Bugün sorulan bir soru, yapay zekanın “kara kutu” olarak adlandırılan kalbine iletiliyor; bu kalp bir sonuca varıyor ve sonuç kullanıcı ile paylaşılıyor. xAI’ın bu kara kutunun karar verme mekanizmasını şeffaflaştırması bekleniyor.

Bir makinenin aldığı kararların sebeplerini kullanıcılarına aktarması konsepti, 1970’lere kadar uzanıyor. Pek çok akademisyen, xAI’ın geliştirilmesinin yapay zekanın gelişiminin önündeki büyük engellerden biri olduğunu düşünüyor.

Kaynaklar: The Verge, Financial Times, IBM, Vilone, Giulia; Longo, Luca (2021) “Notions of explainability and evaluation approaches for explainable artificial intelligence”