Dünya Sigarayı Bırakma Günü: Sağlık ve Bağımlılıkla Mücadele

Dünya Sigarayı Bırakma Günü

Haber Merkezi – Dünya Sağlık Örgütü’nün öncülüğünde sigaranın insan sağlığı üzerindeki yıkıcı etkilerine dikkat çekmek, kullanımını azaltmak ve toplumsal bilinç oluşturmak amacıyla her yıl 9 Şubat, “Dünya Sigarayı Bırakma Günü” olarak kutlanıyor. Aslında, bu gündeki farkındalık, sigarayı bırakmak için bir fırsat sunuyor. Her gün, sigarayı bırakmak için yeni bir şans olarak değerlendirilebilir. Dünya genelinde her gün 22 bin kişi olmak üzere, yılda 8 milyondan fazla kişi tütün ürünleri kullanımına bağlı hastalıklar nedeniyle hayatını kaybediyor. Bu kayıpların önüne geçmek ise tamamen bireylerin iradesine bağlıdır.

Akciğer Kanseri ve Diğer Riskler

Akciğer kanserine yakalanma riski oldukça yüksektir. Bu ölümlerin 7 milyondan fazlası doğrudan tütün kullanımının sonucuyken, 1,2 milyondan fazla kişi ise tütün dumanına maruz kaldığı için hayatını kaybediyor. Tütün ürünü kullanan kişilerin akciğer kanserine yakalanma veya bu hastalıktan ölme riski, tütün kullanmayanlar ile kıyaslandığında %15 – %30 oranında daha fazladır.

Sigarayı Bırakmak İçin Ne Yapabilirsiniz?

Sigarayı bırakmayı hedefleyen tiryakilerin uygulayabileceği bazı stratejiler şunlardır:

• Karar Verin: Sigarayı bırakma konusunda kararlı olmalısınız; bu, motivasyonunuzun temelini oluşturur.
• Destek Grubu veya Profesyonel Yardım: Sigarayı bırakmak için destek gruplarına katılabilir veya doktorunuzdan profesyonel destek alabilirsiniz.
• Nikotin Değiştirme Tedavisi (NDT): Nikotin sakızı, nikotin bandı veya nikotin spreyi gibi ürünlerle nikotin alımını azaltabilirsiniz.
• İlaçlar: Bupropion veya vareniklin gibi reçeteli ilaçlar, sigarayı bırakma sürecinizi kolaylaştırabilir.
• Motivasyon ve Hedefler: Neden sigarayı bırakmak istediğinizi net bir şekilde belirleyin. Bırakma tarihini planlayın ve bu tarihe odaklanın.
• Tetikleyicileri Tanımlama: Sigara içme alışkanlığınızı tetikleyen durumları ve hisleri belirleyin; bu tetikleyicileri önlemek veya başka aktivitelerle değiştirmek için stratejiler geliştirin.
• Destek Sistemi: Aileniz, arkadaşlarınız veya sevdiklerinizden destek isteyin ve onlardan sigarayı bırakma sürecinizde sizi desteklemelerini talep edin.
• Stres Yönetimi: Yoga, meditasyon veya derin nefes alma gibi alternatif stres yönetimi tekniklerini deneyin.
• Egzersiz: Düzenli egzersiz, hem fiziksel hem de psikolojik olarak yardımcı olabilir.
• Sağlıklı Beslenme: Sağlıklı bir diyet, sigarayı bırakma sürecinizi destekler.
• Sigara İçilmeyen Ortamları Seçin: Sigara içilmeyen alanlarda zaman geçirmeye özen gösterin.
• Geri Dönüşlere Hazır Olun: İlk denemeniz başarısız olursa, endişelenmeyin; birçok kişi birden fazla deneme yapar.
• Kendinizi Ödüllendirin: Bırakma hedeflerinizi başardığınızda kendinizi ödüllendirin.
• Gelecekteki Faydaları Göz Önünde Bulundurun: Sigarayı bırakmanın uzun vadeli sağlık faydalarını düşünün.
• İyimser Olun: Olumsuz düşünceler yerine pozitif ve iyimser bir yaklaşım benimseyin.

Uzmanların Görüşleri

Medipol Mega Üniversite Hastanesi’nden Göğüs Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Mehmet Bayram, bu konuda önemli açıklamalar yaptı. Bayram, “Sigara, akciğerlere solunum yoluyla girerek, kan dolaşımı aracılığıyla vücudun diğer bölgelerine de ulaşabiliyor. İlk hedefi akciğerlerdir ve burada birçok hastalığa yol açabiliyor. Bunların başında kanser, KOAH ve kronik bronşit gibi hastalıklar gelmektedir. Sigara, vücudun hemen hemen her organına ulaşabiliyor ve bu da insanların aklına gelmeyen pek çok hastalığın gelişmesine yol açabiliyor.” dedi.

Bayram, Türkiye’deki sigara içme oranlarının alarm verici seviyelerde olduğunu belirterek, “Maalesef sigaraya başlama yaşı 12-13 yaşına kadar düştü. Bu yaşlarda, vücut ve özellikle akciğerlerin tam gelişmediği için sigara, tüm vücuda ciddi hasar veriyor. Ülkemizde sigara ile mücadele konusunda yeniden kararlı adımlar atılması gerekiyor; özellikle çocukların sigaradan korunması öncelikli hedef olmalı.” şeklinde konuştu.

Bayram, “En önemli konu, sigaraya hiç başlamamak olmalıdır. Sigaraya başladıktan sonra bırakmak zorlu bir süreçtir. Ancak hiç başlamamak, nesilleri korumak adına çok daha etkili bir stratejidir. Son zamanlarda kadınlarda sigara içme oranlarının da ciddi şekilde arttığını gözlemliyoruz; bu durumun önlenmesi gerekiyor.” dedi.

Bayram, nargile ve elektronik sigaralarla ilgili de uyarılarda bulundu: “Nargile, sigara kadar zararlıdır. Elektronik sigaralar da en az sigara kadar tehlikeli; aslında daha erken dönemde ciddi sağlık sorunlarına yol açabilirler. Türkiye’de elektronik sigara satışları yasak ancak bu ürünlere ulaşım hâlâ mümkün. Bu konuda daha sıkı denetimlerin yapılması gerektiği kanaatindeyim.”

Son olarak, Bayram, “Sigara bağımlılığı fizyolojik ve psikolojik bağımlılık olarak iki şekilde ele alınabilir. Fizyolojik bağımlılık, nikotin bağımlılığını içerir ve bu bağımlılığın belirtileri kısa sürede düzelebilir. Ancak psikolojik bağımlılık, yaşam tarzını değiştirmeyi gerektirir ve daha uzun bir süreç olabilir. Herkes sigarayı bırakabilir; yeter ki istesin ve ilk adımı atsın.” diyerek sözlerini tamamladı.

Kaynak: Ensonhaber