Veteriner Coşkun: Keklikler keneleri yok etmiyor, aksine taşıyor

Türkiye’de Kırım Kongo Kanamalı Ateşi (KKKA) vakaları uzun süredir halk sağlığı açısından önemli bir sorun olarak gündemde. Kene ısırıklarıyla bağlantılı ölüm sayıları her yıl artmasa da, son dönemlerde sosyal medyada “keklikler keneleri yok eder” iddiaları dolaşıma girdi. Bu konuya dair görüşlerini paylaşan veteriner hekim ve kuş gözlemcisi Gökçe Coşkun, bu iddiaların tamamen asılsız olduğunu belirtirken şu noktaları aktardı:

Keklikler keneyi yemez; tam tersine keneler için taşıyıcı görevi görürler ve hastalığın yayılmasına zemin hazırlarlar. Üretim kekliklerinin doğaya salınması, yabani kekliklerin genetik yapısını bozabilir ve doğal dengeyi tehdit eder. Ayrıca doğaya uyum sağlayamadıkları için kısa sürede av haline gelirler.

Bilimsel veriler kekliklerle ilgili tezleri çürütiyor, Coşkun buna işaret ederek kekliklerin keneler için “ideal bir konakçı” olduğunu vurguluyor. İran’da yapılan bir çalışmada incelenen 53 kınalı kekliğin 28’inde toplam 97 kene bulunmuş ve bu kenelerin bazı türlerin hastalık taşıdığı belirlenmişti. Kekliklerin diyetinde ise kene yok; beslenmelerinin %88’i bitkilerden, %9’u ise böceklerden oluşuyor.

Son beş yılda KKKA bilançosu başlığı altında Coşkun, Türkiye’deki istatistikleri şöyle paylaşıyor:
2021: 1.440 vaka, 72 ölüm
2022: 1.310 vaka, 80 ölüm
2023: 699 vaka, 41 ölüm
2024: 593 vaka, 20 ölüm
2025 (ilk 6 ay): 400 vaka, 18 ölüm

“Görüldüğü gibi her yaz yüzlerce vatandaşımız bu hastalıkla karşı karşıya kalıyor. 2025’teki artış algısı, aslında her yıl yaşadığımız acı tablonun tekrarı.”

Kenelerden korunma önerileri

Coşkun, kenelerin sadece KKKA ile sınırlı kalmadığını hatırlatarak Lyme hastalığı, Akdeniz benekli ateşi, babesiosis, anaplasmosis ve kene kaynaklı ensefalit gibi risklerin de söz konusu olduğunu belirtti. Korunma için şu önlemleri öneriyor:

• Açık renkli kıyafetler giyin; pantolon paçalarını çorap içine sokun.
• Kene kovucu sprey kullanın.
• Patikalardan yürüyün; otluk ve çalılıklardan kaçının.
• Eve döndüğünüzde özellikle koltukaltı, kulak arkası, kasık, diz arkası ve saç diplerini kontrol edin.
• Dışarı çıkan evcil hayvanları düzenli olarak kene açısından kontrol edin.

Kene tuttuğunda ne yapmalı? Coşkun, “Vücudunuza kene yapıştığında kendiniz çıkarmayın; ezmeyin ya da üzerine herhangi bir madde sürmeyin. Hızla sağlık kuruluşuna başvurun.” derken, evcil hayvanlar için veterinerin önerdiği damla, tasma veya tablet şeklindeki dış parazit uygulamalarının aksatılmaması gerektiğini vurguluyor. “Onları korumak, tüm aileyi korumaktır.”

Kene ısırmasından sonra ateş, baş ağrısı, kas ağrısı, halsizlik, bulantı, kusma, ishal veya kanama gibi belirtiler gelişirse vakit kaybetmeden sağlık kuruluşuna başvurulması gerektiğini bir kez daha hatırlatıyor.

Kaynak: Ensonhaber