Ultraviyole Işığıyla Damar Gevşetici no’Sarı 6-Nitro Dopamin’in Rolünü Keşfetmeye Yönelik TÜBİTAK Destekli Araştırma

Mersin Üniversitesi Tıp Fakültesi Dahili Tıp Bilimleri Bölümü Farmakoloji Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Kansu Büyükafşar’ın yürütücülüğünü üstlendiği ve TÜBİTAK 1001 kapsamında desteklenen proje, güneş ışığı ve UV radyasyonunun damar gevşetici maddesinin doğasını ortaya çıkarmayı hedefliyor. Çalışmanın odak noktası, fotogevşeme fenomeninin temel dinamiklerini ve bu süreçte üretilen NO gazı ile maddenin kaynağını aydınlatmaya yönelik yeni bilgiler üretmektir.

Projenin amacı; ultraviyole ışığının damar gevşetme etkisinin arkasında yatan kimyasal mekanizmaları aydınlatmak ve bu sürecin kökeninde yer alabilecek gizemli maddenin 6-nitro dopamin olduğu hipotezini test etmektir. Güneş ışığı ve UV radyasyonunun cildimizde ve damarlarımızdaki etkileri üzerine elde edilen bulgular, bu çalışmada da irdelenerek potansiyel yeni ilaç hedefleri ve tedavi modellerinin geliştirilmesine zemin hazırlayacaktır.

Prof. Dr. Kansu Büyükafşar, projenin yapısına dair, fotogevşeme kavramının uzun süredir bilinen ancak doğasının netleşemediğini belirtirken, ışığa maruz kaldığında nitrik oksit (NO) salınımının oluştuğunu gösteren bulgulara atıfta bulunuyor. Ancak NO’nun kaynağı ve hangi bileşikten açığa çıktığı hâlâ belirsiz. Bu nedenle çalışmada, UV ışığının damar gevşetici etkisini tetikleyen ana etkenin kimyasal kökeninin aydınlatılması amaçlanıyor.

Çalışmanın beklenen katkısı ise insan fizyolojisine önemli bir katma değer sağlayacak. Eğer bu gizemli maddeden NO üretimi UV ışığı etkisiyle meydana geliyorsa, yeni ilaçlar ve tedavi modellerinin geliştirilmesi için somut bir temel oluşturulacak. Projenin uygulanabilirliği ve bilimsel yönleriyle ilgili görüşlerini paylaşan Büyükafşar, çalışmalarını yaklaşık 4-5 ay süren toplantılarla olgunlaştırıp TÜBİTAK’a sunmuş ve 6 Ağustos tarihi itibarıyla projenin kabul edildiğini duyurmuştur.

Geleceğe dönük hedefler arasında, ultraviyole ışığının damar gevşetici etkisini tetikleyen maddenin kimyasal yapısının netleşmesi ve bu bilginin insan fizyolojisine uygulanabilir sonuçlar üretmesi yer almaktadır. Projede ayrıca Yardımcı Araştırmacı Dr. Nalan Tiftik’in görev aldığı ve Farmakoloji Ana Bilim Dalı’nda 3 tıpta uzmanlık eğitimi alan bir asistana tez konuları verileceği belirtilmiştir.

Kaynak: Demirören Haber Ajansı / Sağlık Kaynak: Haberler.com