Türkiye’nin 2024 Hanehalkı Bütçe Araştırması Sonuçları

Türkiye’de Hanehalklarının Tüketim Harcamaları Analizi

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), 2024 yılına ait Hanehalkı Bütçe Araştırması’nın detaylarını kamuoyu ile paylaştı. Bu kapsamda, Türkiye genelinde hanehalklarının tüketim alışkanlıkları ve harcama kalıplarına ilişkin önemli veriler ortaya kondu. Verilere göre, hanehalklarının toplam harcamalarının en büyük bölümünü konut ve kira giderleri oluşturmaktadır ve bu kalem toplam harcamaların yaklaşık %26’sını kapsamaktadır.

İkinci sırada %21,6 ile ulaştırma giderleri gelirken, onu takip eden %18,1 oranıyla gıda ve alkolsüz içecekler harcamaları bulunuyor. Bu oranlar, hanehalklarının temel ihtiyaçlarına ne kadar büyük önem verdiğinin göstergesidir.

Küçük ve Büyük Harcama Kalemleri

En düşük pay ise %0,7 ile sigorta ve finansal hizmetler kaleminde gerçekleşmiş olup, eğitim harcamalarının oranı %1,6 seviyesinde kalmıştır. Ayrıca, eğlence, spor, kültür ve sağlık harcamalarının toplamı ise %2,3’te kalarak, bu alanların toplam harcamalar içindeki payının görece düşük olduğunu ortaya koymuştur.

Gelir Seviyelerine Göre Harcama Dağılımı

Gelir gruplarına göre yapılan analizler, yüksek gelirli hanehalklarının ulaşım ve konut giderlerine daha fazla pay ayırdığını göstermektedir. En yüksek gelir grubu olan %20’lik dilimde yer alan hanehalkları, ulaştırma için %26,6, konut ve kira için %22,1 ve gıda ve alkolsüz içecekler için %12,8 oranında harcama yapmaktadır. Buna karşılık, en düşük gelir grubuna ait %20’lik dilimdeki hanehalklarında, konut ve kira harcamaları %33,2’ye, gıda ise %30,4’e ulaşmıştır. Ayrıca, maaş, ücret ve yevmiye geliriyle geçinen haneler, konut ve kira harcamalarına %24, gıda için %16,4 ve ulaştırmaya %23 oranında bütçe ayırmıştır. Öte yandan, müteşebbis geliriyle geçinen haneler ise, konut ve kiraya %21,6, gıdaya %18,4 ve ulaştırmaya %26,4 pay ayırmıştır.

Hanehalkı Büyüklüğü ve Harcama Eğilimleri

Hanehalkı büyüklüğüne göre yapılan analizlerde ise, tek kişilik haneler toplam harcamalarının %35,2’sini konut ve kira giderlerine ayırmakta. Gıda ve alkolsüz içeceklere ise %15,1, ulaşım ise %14,4 oranında harcama yapmaktadırlar. Daha büyük aileler, yani altı veya daha fazla kişiden oluşan haneler ise, gıdaya %24,7, konut ve kiraya %22,4, ulaşım ise %20,4 oranında bütçe ayırmıştır.

En Çok İsraf Edilen Gıda Ürünleri

Araştırma, gelir seviyesi arttıkça gıda israfının da hızla yükseldiğini ortaya koymaktadır. Hanehalklarının en çok israf ettiği ürünler arasında %40,1 ile taze sebze ve meyve öne çıkarken, bunu %32 ile ekmek ve %14,3 ile süt ve süt ürünleri takip etmektedir. Bu veriler, yüksek gelir seviyelerinde gıda israfının önemli bir sorun haline geldiğini göstermektedir.

Kaynak ve Ek Bilgiler

Bu detaylı veriler, Anadolu Ajansı (AA) tarafından kamuoyuna duyurulmuş olup, Türkiye’nin tüketim ve harcama alışkanlıkları hakkında önemli bilgiler içermektedir.