Türkiye’de Otizmli Bireylerin İş Hayatına Katılımını Artırmaya Yönelik Yeni Destek Programı

Otizmli Bireylerin İş Hayatına Entegrasyonu İçin Yeni Adımlar

Türkiye İş Kurumu (İşkur), otizm, Down sendromu ve serebral palsi gibi nörogelişimsel farklılıkları bulunan bireylerin iş gücüne katılımını kolaylaştırmak amacıyla kapsamlı bir destek programı başlattı. Bu yeni projeyle, özellikle bu özel grupların sürdürülebilir istihdama erişimini sağlar ve onların mesleki gelişimine katkıda bulunmayı hedefliyor. 27 Haziran’a kadar başvuruların kabul edildiği bu program, toplumda farkındalık oluşturmanın yanı sıra, ekonomik bağımsızlık ve sosyal entegrasyonu teşvik ediyor.

İşkur’dan Otizmli Bireyler İçin Özel Destekler ve Hedefler

İşkur’un Aktif İşgücü Hizmetleri Dairesi Başkanı Oğuz Düzgün, AA muhabirine yaptığı açıklamada, 2025 yılının “Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Işıkhan tarafından ‘Otizmli Bireyler Yılı’” ilan edildiğine dikkat çekti. Bu kapsamda, otizmli bireylerin yanında Down sendromu ve serebral palsi gibi nörogelişimsel farklılıklar gösteren bireylerin de istihdamını destekleyen yeni projeyi hayata geçirdiklerini belirtti.

Düzgün, projenin temel amacının; engelli bireylerin ekonomik ve sosyal hayata katılımını artırmak olduğunu vurguladı. Proje kapsamında, engelli bireylerin maaşının yanı sıra, iş koçlarının ücretleri ve iş yerlerindeki fiziksel düzenlemelerin de devlet tarafından karşılandığını dile getirdi. Ayrıca, engelli bireylerin iş yerinde zorlanmamaları ve uyum sağlayabilmeleri için gerekli düzenlemelerin yapıldığını ve iş koçlarının motivasyon, oryantasyon ile kişisel gelişim konularında destek sağladığını açıkladı.

Desteklerin Detayları ve Başvuru Süreci

Düzgün, engelli bireylerin maaş desteğinin asgari ücret düzeyinde olduğunu ve bu tutarın 26 bin liraya kadar karşılanabildiğini belirterek, iş koçu desteği için ise 35 bin 900 liraya kadar ödeme sağlandığını ifade etti. Ayrıca, fiziksel düzenlemeler için sağlanan ücret desteğinin, engelli maaşı desteğinin %25’i kadar olduğunu ve bu oranla projelendirildiğini söyledi.

Proje kapsamında, engelli bireylerin iş yerinde karşılaştıkları zorlukları aşmak ve uyum sağlamak amacıyla iş koçlarının önemli bir rol üstlendiğine değinen Düzgün, bu destekle engelli bireylerin iş yerinde motivasyonlarını artırdıklarını ve uyum süreçlerini kolaylaştırdıklarını belirtti.

Vatandaşların, destekli istihdam projelerine yılda iki kez başvurabildiği ve bu sayının artırılması için çalışmaların sürdüğü bilgisini verdi. Bu noktada, işverenlerin de projeden daha fazla faydalanabilmesi için teşvik ve desteklerin devam ettiğini vurguladı.

Uzmanlardan Otizmli Bireylerin İş Gücüne Katılımına Yönelik Görüşler

Tohum Otizm Vakfı Genel Müdürü Burçak Karakaya, otizmli bireylerin iş gücüne katılım potansiyelinin oldukça yüksek olduğunu ve destekli istihdamın bu süreci önemli ölçüde kolaylaştırdığını belirtti. Her otizmli bireyin çalışabileceğine inandıklarını ve yaklaşık 2010 yılından beri bu alanda çeşitli eğitim, beceri geliştirme ve staj programları yürüttüklerini anlattı.

Karakaya, 2018 yılından beri tam zamanlı istihdama odaklandıklarını ve şu ana kadar 35’in üzerinde otizmli bireyin istihdama kazandırıldığını dile getirdi. Ayrıca, özel sektörün destekli istihdam alanında önemli adımlar attığını ve özellikle gıda üretimi, lojistik ve ilaç sektörlerinde otizmli bireylerin hem mavi hem de beyaz yakada istihdam edildiğini vurguladı.

Otizmli bireylerin tekrar eden işler ve rutin görevlerde oldukça başarılı olduklarının altını çizen Karakaya, yüksek dikkat ve konsantrasyon becerilerinin, verilen kurallara ve çizelgelere tam uyum sağlama yetenekleriyle birleştiğinde iş performanslarını artırdığını belirtti. Ayrıca, zaman ve stres yönetimi, ani karşılaşılabilecek durumlarda iş koçlarının devreye girdiğini ve bu desteklerin iş yerinde uyumu güçlendirdiğini ifade etti.

İşverenlere ve Topluma Sağlanan Katkılar

Karakaya, destek programlarının yalnızca bireylerin değil, aynı zamanda iş yerlerinin de dönüşümüne katkıda bulunduğunu ve daha fazla otizmli bireyin istihdama katılmasını mümkün kıldığını söyledi. Hibe kapsamında, işverenlere engelli bireyin maaşı, iş koçunun maaşı ve mekanın uyumlandırılması gibi destekler sağlandığını belirterek, bu uygulamaların uzun vadede istihdamın sürdürülebilirliğine önemli katkılar sağlayacağını dile getirdi.

Sonuç olarak, bu yeni destek ve teşvikler, otizmli bireylerin iş hayatına entegrasyonunu hızlandırırken, toplumda farkındalık ve kapsayıcılığı da artırmayı amaçlıyor. Otizmli bireylerin yeteneklerine uygun iş imkanlarına ulaşması ve uzun vadeli istihdam imkanlarının artırılması, ülkemizin sosyal ve ekonomik gelişimi açısından büyük önem taşıyor.