Türkiye’de Gece Müzeciliği Uygulaması ve En Çok Ziyaret Edilen Müze Listesi

Türkiye’de Gece Müzeciliği Başlatıldı

Türkiye, turizmi desteklemek amacıyla “gece müzeciliği” uygulamasını hayata geçirerek, müze ziyaretlerini daha da cazip hale getirdi. Geçmişin izleriyle bugünü buluşturan, geleneksel olanı modern ile harmanlayan Türkiye’nin müze ve ören yerleri, 2024 yılında büyük bir ziyaretçi akınına uğradı. Kültür ve Turizm Bakanlığı’na bağlı 210 müze ve 143 ören yeri, zengin koleksiyonları ve eğitici yönleriyle yıl boyunca ilgi odağı oldu.

LİSTENİN ZİRVESİNDE KONYA MEVLANA MÜZESİ VAR

2024 yılı içerisinde Türkiye’de en çok ziyaret edilen müze, Konya Mevlana Müzesi oldu. Yıl boyunca yerli ve yabancı toplamda 2 milyon 634 bin 355 ziyaretçi tarafından ziyaret edildi.

EN FAZLA ZİYARET EDİLEN 10 MÜZE

2024 yılı boyunca en çok ziyaret edilen müze ve ören yerleri sıralaması şu şekilde gerçekleşti:

• KONYA MEVLANA MÜZESİ: Konya’nın Karatay ilçesinde bulunan Mevlana Müzesi, 1926 yılında “Konya Asar-ı Atika Müzesi” adıyla açılmıştır. 1954 yılında ise Mevlana Müzesi unvanını almıştır. Selçuklu sarayının gül bahçesi üzerinde konumlanan bu müze, Mevlana’nın babası Bahaeddin Veled’in mezarının bulunduğu alanda, 1274 yılında inşa edilen “Kubbe-i Hadra” (Yeşil Kubbe) türbesi ile ünlüdür. Müzenin avlusunda derviş hücreleri, şadırvan ve Şeb-i Arus Havuzu gibi tarihi yapılar mevcuttur. Müze, Mevlana ve Mevlevilik ile ilgili birçok değerli eseri barındırmaktadır. Bu eserler arasında Mevlana’nın sandukası, Sultan II. Abdülhamid tarafından yaptırılan puşide ve 1278 tarihli Mesnevi nüshası yer almaktadır. 1854 yılında kurulan İhtisas Kütüphanesi ise Selçuklu, Karamanoğulları ve Osmanlı dönemlerine ait 4 binin üzerinde el yazması eserle büyük bir kültürel mirası korumaktadır.
• İZMİR EFES ÖREN YERİ: Antik çağın en önemli metropollerinden biri olan Efes, tarihi ve kültürel zenginlikleriyle büyüleyici bir destinasyon olmaya devam etmektedir. Dünya Mirası Listesi’ne giren Efes Ören Yeri, Artemis Tapınağı gibi antik dünyanın yedi harikasından birine ev sahipliği yapmasıyla tanınmaktadır. Hellenistik, Roma ve Bizans gibi farklı uygarlıkların izlerini taşıyan Efes, bir dönem önemli bir kültür, sanat, bilim ve ticaret merkezi olmuştur. MÖ 7 bin yılına kadar uzanan tarihiyle, Doğu ile Batı arasında önemli bir kapı işlevi gören Efes’in en ünlü yapıları arasında Celsus Kütüphanesi, Hadrian Tapınağı, Artemision ve büyük tiyatro bulunmaktadır. 2014 yılında 2 milyon 626 bin 753 ziyaretçi tarafından gezilen Efes, kültürel mirasıyla dünya çapında ilgi görmeye devam etmektedir.
• DENİZLİ HİERAPOLİS (PAMUKKALE) ÖREN YERİ: Denizli’nin 18 kilometre kuzeyinde yer alan Hierapolis Antik Kenti, MÖ 2’inci yüzyılda Bergama krallarından II. Eumenes tarafından kurulmuş ve adını Bergama’nın efsanevi kurucusu Telephos’un karısından almıştır. Deprem bölgesinde yer alan bu kent, çeşitli yıkımların ardından MS 60’larda yeniden inşa edilerek tipik bir Roma kenti görünümüne bürünmüştür. Hierapolis, Roma ve Bizans dönemlerinden günümüze ulaşan etkileyici yapılarıyla dikkat çekmektedir. Bunlar arasında Hamam-Bazilika, Tiyatro, Plutonium, Apollon Tapınağı ve Nymphaeumlar gibi yapılar yer almaktadır. Kent surlarının dışında yer alan büyük nekropol alanı ise Güneybatı Anadolu’nun en büyük mezar alanı olarak bilinmektedir. Hierapolis, Pamukkale Travertenleri ile birlikte 1988’de UNESCO Dünya Mirası Listesi’ne alınmış ve tarihsel ile doğal zenginlikleriyle küresel öneme sahip bir bölge haline gelmiştir. 2024 yılında 2 milyon 372 bin 395 kişi tarafından gezilmiştir.
• NEVŞEHİR GÖREME ÖREN YERİ: Kapadokya’nın eşsiz kaya oluşumları arasında yer alan Göreme Açıkhava Müzesi, MS 4’üncü yüzyıldan 13’üncü yüzyıla kadar süren manastır hayatının önemli bir merkezi olmuştur. Göreme Açıkhava Müzesi, farklı dönemlere ait freskler ve ilk boya katmanlarıyla Hristiyanlık tarihinin de önemli sahnelerini yansıtmaktadır. Müze, Kızlar ve Erkekler Manastırı, Aziz Basileus Kilisesi, Elmalı Kilise, Aziz Barbara Kilisesi, Yılanlı Kilise, Karanlık Kilise, Çarıklı Kilise ve Tokalı Kilise gibi önemli yapıları barındırmaktadır. 6 Aralık 1985’ten bu yana UNESCO Dünya Mirası Listesi’nde yer alan Göreme Açıkhava Müzesi, 2024 yılında 1 milyon 84 bin 870 ziyaretçi tarafından gezilmiştir.
• NEVŞEHİR ZELVE PAŞABAĞLAR ÖREN YERİ: Kapadokya’nın en yoğun peribacası alanlarından biri olan Zelve Ören Yeri, Avanos’a 5 kilometre, Paşabağları’na ise 1 kilometre mesafede, Aktepe’nin dik ve kuzey yamaçlarında yer almaktadır. Üç vadiden oluşan bu eşsiz bölge, doğanın milyonlarca yıl süren yaratıcı gücüyle şekillenmiş bir açık hava müzesi niteliğindedir. Zelve, 4’üncü ve 13’üncü yüzyıllar arasında Hristiyanların önemli yerleşim ve dini merkezi olmuştur. Zelve’nin vadilerinde Balıklı, Üzümlü ve Geyikli kiliseleri gibi önemli yapılar bulunmaktadır. 2024 yılında 906 bin 110 ziyaretçi tarafından ziyaret edilmiştir.
• ANKARA CUMHURİYET MÜZESİ: 1923’te inşa edilen bu bina, Cumhuriyet’in ilk yıllarına tanıklık etmektedir. Mimar Vedat Tek tarafından tasarlanan bina, 18 Ekim 1924’te meclis olarak kullanılmaya başlanmış ve 1960 yılına kadar bu işlevini sürdürmüştür. Selçuklu ve Osmanlı bezeme motifleriyle süslenen yapı, 1981 yılından bu yana Cumhuriyet Müzesi olarak hizmet vermektedir. Türkiye’nin ilk Çocuk Dostu Müzesi de olan Cumhuriyet Müzesi’nde Atatürk’ün 10. Yıl Nutku’nu okuduğu mikrofon ve dönemin Meclis kararları sergilenmektedir. Cumhuriyet Müzesi, 2024’te 806 bin 883 ziyaretçi tarafından gezilmiştir.
• ŞANLIURFA GÖBEKLİTEPE ÖREN YERİ: Göbeklitepe, 2018 yılında UNESCO Dünya Mirası Listesi’ne alınmıştır. Şanlıurfa’nın Örencik Köyü yakınlarında bulunan bu tarih öncesi tapınma merkezi, yaklaşık 12 bin yıllık geçmişiyle insanlık tarihini değiştiren bir öneme sahiptir. Dünyanın bilinen en eski tapınma merkezi olan Göbeklitepe, avcı-toplayıcı yaşamdan tarıma geçişin izlerini ve dini inançların yerleşik yaşama etkisini gözler önüne sermektedir. Göbeklitepe’deki en dikkat çekici buluntular arasında, 6 metre boyunda ve 40 ton ağırlığındaki ‘T’ formlu dikilitaşlar yer almaktadır. Taşa işlenmiş insan ve hayvan figürleriyle bu dikilitaşlar, tarihin ilk rölyef sanatını da gün yüzüne çıkarmıştır. 2024’te Göbeklitepe, 709 bin 643 ziyaretçi tarafından gezilmiştir.
• GALATA KULESİ: İstanbul’un Beyoğlu ilçesinde bulunan Galata Kulesi, 14’üncü yüzyılda Galata semtindeki Ceneviz kolonisi tarafından inşa edilmiştir. Osmanlı döneminde bir süre zindan ve