Sokak Hayvanları Üzerine Türk Veteriner Hekimleri Birliği’nden Açıklama

(ANKARA) – Sokak Hayvanları Üzerine Açıklama

Türk Veteriner Hekimleri Birliği (TVHB), sokak hayvanlarıyla ilgili yapılan düzenlemelerin yürürlüğe girmesi sonrasında artan hayvan ölümlerine dair vahim bir açıklama yaptı. TVHB, “Sahipsiz hayvanların sahibi devlettir. Devlet, hem insanı hem de çevreyi koruma sorumluluğunun yanı sıra, çevrenin birer unsuru olan sahipsiz hayvanları da korumakla yükümlüdür” vurgusunu yaptı.

Yapılan yasa değişikliği sonrasında sokakta yaşayan hayvanların öldürülmesine kapı aralanmış ve bu durum Türkiye genelinde hayvan ölümlerinde kayda değer bir artışa sebep olmuştur. TVHB, “Hayvanlara karşı uygulanan şiddet suçtur ve kesinlikle durdurulmalıdır” ifadesiyle bu duruma dikkat çekti. Açıklamada, “Kanun değişikliğinin kabulüyle giderek artan hayvanlara yönelik şiddet sarmalı, Anayasa’nın 56. Maddesi ile güvence altına alınan ‘Herkesin, sağlıklı ve dengeli bir çevrede yaşama hakkının’ korunmasına da zarar verir hale gelmiştir” denildi.

Hayvanları Koruma Kanunu’ndaki Cezalar

TVHB’nin açıklamasında, “Hayvanları Koruma Kanunu’nun değişen maddeleri, hayvanlara karşı işlenen suçlar ve haksız eylemler için öngörülen cezaları değiştirmemiştir. 5199 sayılı Hayvanları Koruma Kanunu, Adli Cezalar başlığı altında 28/A maddesinde sahipsiz veya sahipli hayvanlara karşı işlenen suçlara dair geçerli olan cezaları korumaktadır. Bu bağlamda, sahipsiz bir hayvanı kasten öldürmek, işkence yapmak, acımasız ve zalimce muamelede bulunmak, hayvan dövüştürmek ve bir hayvana cinsel saldırıda bulunmak, hapis cezası ile cezalandırılan fiillerdir. Bu tür suçların birden fazla hayvana karşı aynı anda işlenmesi durumunda verilecek cezanın yarı oranında artırılması hükmü de 5199 sayılı Kanun’da yer almaktadır. Ayrıca bu fiillere azmettirenler de Türk Ceza Kanunu’nun 38. Maddesi uyarınca cezai yönden sorumlu tutulacaktır” ifadeleri dikkat çekti.

Ötanazi ve Tıbbi Gereklilikler

5199 sayılı Hayvanları Koruma Kanunu’nda sahipsiz hayvanların popülasyon kontrolü amacıyla öldürülmesi ve itlaf edilmesi ile ilgili herhangi bir hüküm veya yetki bulunmamaktadır. Kanun değişikliği ile atıfta bulunulan 5996 sayılı Veteriner Hizmetleri, Bitki Sağlığı, Gıda ve Yem Kanununun 9/3 maddesi ise hayvanlara ötanazi yapılmasını yasaklamış ve ötanazi yapılabilecek durumları kısıtlamıştır. Ötanazi gerektiren durumların somut bir şekilde ortaya konması zorunludur. Kanunda geçen ötanazi, sahipsiz hayvanların popülasyon kontrolü için değil, yalnızca tıbbi gereklilik gerektiren sınırlı durumlar için geçerlidir.

Devletin Görevleri ve Toplumsal Sorumluluk

Devlet, hem insanları hem de en insani ve bilimsel yöntemlerle hayvanları koruma sorumluluğunu taşımaktadır. Ayrıca, sahipsiz hayvanlara karşı işlenen suçlarla ilgili gerekli önlemleri almalı ve hayvanlara yönelik suç işleyenleri etkili bir şekilde cezalandırarak, kamuoyunun sağlıklı ve dengeli bir çevrede yaşama hakkını korumalıdır. Bu bağlamda, aşağıdaki hususların dikkate alınması gerektiği ifade edildi:

• Hayvanlara karşı işlenen suçların etkili ve caydırıcı bir şekilde cezalandırılması,
• Hayvanlara yönelik şiddetin önlenmesi,
• 5199 sayılı Hayvanları Koruma Kanunu’nda yapılan değişikliklerin, ‘Hiç kimseye hayvanlara eziyet etme, işkence etme ve öldürme yetkisi vermediği’ topluma anlatılmalıdır.

TVHB, 5199 sayılı Hayvanları Koruma Kanunu’ndaki değişikliklerin, sahipsiz hayvan popülasyonu için bilimsel temellere dayanmayan, belirsiz ifadeler içeren ve hayvan sağlığı ile refahını göz ardı eden bu kanunun, toplumsal barışı, sağlığı ve huzuru daha fazla bozmasına fırsat vermeden derhal geri çekilmesi gerektiğini vurguladı. 2004 yılında yürürlüğe giren ancak uygulamada zayıf kalan Hayvanları Koruma Kanunu’nun etkin bir şekilde uygulanması için gerekli adımların atılması, toplum güvenliğinin sağlanması ve hayvanların sağlık ve refahının gözetilmesi için yakalama, kısırlaştırma, aşılama ve yerinde yaşatma gibi çalışmaların hemen başlatılması gerektiği bildirildi.

Kaynak: ANKA / Güncel