Sjögren Sendromu Nedir, Belirtileri Nelerdir?

Otoimmün bir rahatsızlık olan sjögren sendromu, ağız ve göz kuruluğuna sebep olmaktadır. Peki, Sjögren sendromu nedir? Sjögren sendromu tedavisi var mı?

20 yaşın altındaki kişilerde nadir olmakla birlikte her yaştan insanda görülebilen sjögren sendromu, otoimmün bir rahatsızlıktır. Otoimmün rahatsızlıklarda, vücudun savunma sistemi kendisiyle yüzleşerek faaliyet göstermektedir. 

Bağışıklık sistemi, vücudun yabancı maddelere karşı doğal savunma şeklidir. Düzgün çalışmayan bağışıklık sistemi, vücut hücreleri ve antijenlerini birbirinden ayırma kabiliyetini de kaybetmektedir. 

Sjögren sendromu iki şekilde ortaya çıkabilmektedir. Birincil Sjögren Sendromu, tek başına görülmekte ve diğer hastalıklarla hiçbir bağlantısı bulunmamaktadır. İkincil Sjögren Sendromu; lupus, polimiyozit, romatoid artrit gibi bazı enflamatuar romatizmal hastalıklarla baş göstermektedir. Kadınlarda daha yaygın olan sjögren sendromunda,10  hastadan 9’u kadındır. 

SJÖGREN SENDROMU NEDİR? 

Sjögren sendromu, genellikle kendini göz ve ağız kuruluğuyla belli eden bir bağışıklık sistemi rahatsızlığıdır. İnsan vücudunu mikroplardan koruyan beyaz kan hücrelerinin, vücudu nemlendiren bezlere saldırması sonucunda bu bezler gözyaşı ve tükürük üretemez hale gelmektedir. 

Sjögren sendromu nedeniyle akciğer, böbrek, sinirler, karaciğer, tiroit bezi, beyin ve eklemlerde iltihap ortaya çıkabileceğinden ciddiye alınması gereken bir hastalıktır. 

SJÖGREN SENDROMU BELİRTİLERİ NELERDİR? 

Ağız kuruluğu: Sjögren sendromlu hastalarda normalden daha az tükürük üretildiğinden çiğneme, yutma ve konuşmada zorlanırlar. Bu durum tat alma duygusunu da azaltabilmektedir. 

Kuru gözler: Kuru ve kumlu gibi hissedilen gözlerde yanma ve kızarıklık olabilmektedir. Uyurken göz çevresinde aşırı çapak birikebilir ve gözler güneş ışığına daha duyarlı hale gelebilmektedir. Sjögren sendromu tedavi edilmediğinde, gözlerde kör noktalara ve kornea ülserine (göz küresinin dış kısmına sarılmış) sebep olabilmektedir. Nadiren de olsa bu durum görme kaybı yaşanabilmektedir. 

Şişmiş tükürük bezleri: Şişen tükürük bezlerine ateş yükselmesi de eşlik edebilmektedir. Sjögren sendromu hastalarının yarısında şişmiş bezler görülmektedir. 

Diş çürüğü: Bu durum, ağız kuruluğunun neden olduğu bir sorundur. Tükürükte bulunan bakterisidal maddeler (enzimler) bakterilerle savaşmaktadır. Böylece diş çürümesine karşı koruyucu görevi bulunmaktadır. Tükürük azaldığında, daha az enzim üretileceğinden diş çürümesi daha kolay gerçekleşmektedir. 

Ağızda mantar enfeksiyonu: Ağız kuruluğu olan çoğu kişide, ağızda yanma ve kızarıklık meydana gelmektedir. Bu sorun, ağızda Candida adı verilen küçük bir mantardan meydana gelmektedir. 

Burun, boğaz ve akciğerlerde kurutma: Kuru öksürük ses kısıklığına, koku duyusunun azalmasına ve burun kanamasına neden olabilmektedir. Yaşanan bu kuruluk nedeniyle zatürre, bronşit ve kulak problemleri ortaya çıkabilmektedir. 

Kuru vajina: Sjögren sendromu, kuruluktan dolayı vajinada ağrı ve tahrişe sebep olabileceğinden kadın için cinsel ilişki, acılı bir durum haline gelebilmektedir. 

Yorgunluk: Hastalığın kendisi sebebiyle ortaya çıkabilmekte veya kronik hastalığın neden olduğu fiziksel ve duygusal stresin bir sonucu olarak gelişebilmektedir. 

SJÖGREN SENDROMU TEDAVİSİ VAR MI? 

Sjögren sendromunda uzun süreli bir tedavi planlamasına ihtiyaç duyulmaktadır. Hidroksiklorasin içeren ilaç, hastalığın tedavisinde etkilidir. Başlangıçta sıtma tedavisinde otoimmün mekanizmayı ve kendi vücut hücrelerini yok etmek için kullanılan bu ilaç kas ve eklem ağrısı için oldukça etkilidir. 

Ağız kuruluğunu hafifletmek için tükürük salgısını artıran ilaçlar da bulunmaktadır. Hassas dişler için uygun diş macunu, gargara, pastil ve sakız önerilmektedir. Yapay gözyaşı damlaları veya jeller ile göz kuruluğu önlenebilmektedir. Kornea hasarı varsa, göz doktoru tarafından başka prosedürler uygulanabilir.