Sivas Kayalıpınar’dan Hitit Dönemine Ait Büyük Boğa Başı Testi Sergileniyor

Sivas’ın Şarkışla İlçesinde Tarihi Eser: Büyük Boğa Başı Testi

Şarkışla ilçesinde gerçekleşen ilginç kazı ve keşifler sonucunda, kepçe operatörü tarafından Kızılırmak Nehri’nde bulunan ve yaklaşık 3 yıl önce keşfedilen Hitit dönemine ait devasa boğa başı şeklindeki testi, bölgedeki Sivas Arkeoloji Müzesi’nde özel sergilemeye açıldı. Bu eşsiz eser, bölgedeki en büyük boğa başı testlerinden biri olup, tarihi ve sanatsal açıdan büyük öneme sahiptir.

Eserin Özellikleri ve Dini Anlamı

İnce detayları ve büyüklüğüyle dikkat çeken “Şarkışla Boğası”, dil dışarı sarkık, burnu yukarı kalkmış ve badem şeklindeki gözleriyle dikkat çekiyor. Alnından gözlerine doğru uzanan meşe yaprağı ve palamudu motifleriyle süslenmiş olan bu eser, Hitit ve Asur ticaret kolonilerinin sanat anlayışını yansıtan önemli bir örnektir. Boğa başlarının genellikle hava ve fırtına tanrısının simgesi olarak kabul edilmesi, eserin dini ve kültürel bağlamda ne kadar önemli olduğunu gösteriyor.

Keşif ve Bulunuş Hikayesi

Kayalıpınar Kazı Başkanı ve Koç Üniversitesi Arkeoloji ve Sanat Tarihi Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Çiğdem Maner, AA muhabirine yaptığı açıklamada, eserin kepçe operatörü tarafından yaklaşık 3 yıl önce bulunduğunu belirtti. Eserin büyük bir testin parçası olduğunu ve bu tip testilerin Hitit ve Asur dönemlerinde yaygın olarak kullanıldığını anlatan Maner, şunları kaydetti:

• “Söz konusu eser, dini ayinlerde ve ritüellerde kullanılmak üzere tasarlanmış büyük bir boğa başı testi.”
• “Genellikle hayvan ve boğa figürleriyle süslenmiş bu testiler, dini törenlerde sunu ve fırtına tanrısı ile bağlantılı ayinlerde yer alıyordu.”
• “Samuha olarak bilinen bölgedeki bölgenin, bu eserle bağlantısı oldukça kuvvetlidir.”

Yapısal ve Tarihsel Özellikler

Maner, testi üzerindeki detayların ve motiflerin, binlerce yıl önce nehir boyunca sürüklenerek kayalıkların arasında ve kumlar içinde kalmış olabileceğini ifade etti. Ayrıca, eserin uzun süre suyun altında kalması nedeniyle kenarlarının yuvarlandığını ve eksik parçalarının olduğunu belirtti. Milattan önce 17. ile 12. yüzyıl arasına tarihlendirilen bu eser, Sivas bölgesinde bulunan en büyük ve en önemli Hitit dönemi artefeklerinden biri olarak kabul ediliyor.

Koruma ve Restorasyon Çalışmaları

Yapıldığı malzemenin kil olduğunu ve müzeye getirildikten sonra konservasyon ve restorasyon çalışmalarına başlandığını dile getiren Maner, şu ifadeleri kullandı:

“Kepçe operatörünün bu eşsiz tarihi eseri bulması, Türkiye’nin kültürel zenginliği açısından büyük bir kazançtır. Kendisine teşekkür ediyoruz. Bu girişimi, Türkiye’de bir ilk olarak kabul edebiliriz. Bu sayede, kültür mirasımıza sahip çıkmanın ve gelecek nesillere aktarmanın önemini bir kez daha hatırlıyoruz.”

Sonuç ve Önemi

Bu boğa başı testi, hem tarihi hem de sanatsal açıdan Anadolu’nun zengin kültürel geçmişinin önemli bir parçasıdır. Binlerce yıl boyunca suyun içinde sürüklenmiş olması, onun gizemini ve tarihi değerini artırırken, bölgenin dini ve kültürel yaşamını da anlamamıza katkı sağlıyor. Eser, Hitit ve Anadolu medeniyetleri hakkında bizlere derin bilgiler sunuyor ve bölgenin tarihî önemini bir kez daha gözler önüne seriyor.