Sıcak Havaların Birey Üzerindeki Etkileri ve Sağlıklı Kalma Önerileri

Sıcak Havaların Birey Üzerindeki Etkileri

Sıcak havaların, fiziksel rahatsızlıkların yanı sıra bireylerde sinir ve stres gibi psikolojik sorunlara da yol açabileceğini belirten İç Hastalıkları Uzmanı Dr. Öğr. Üyesi Mert Bektaş, “Uzun süre yüksek sıcaklık ve nem, vücudun su ve mineral kaybına neden olur. Bu durum, vücudun fizyolojik süreçlerini etkileyerek rahatsızlık hissi oluşturur. Ayrıca, duygusal açıdan da sinirlilik ve stres gibi durumları tetikleyebilir” diye ifade etti.

Yüksek Sıcaklıkların Birey Üzerindeki Yansımaları

Dr. Bektaş, sıcak havaların bireylerde yarattığı etkileri şu şekilde sıraladı:

• Fiziksel Rahatsızlık: Yüksek sıcaklıklar, vücut ısısını artırarak kortizol gibi stres hormonlarının seviyelerini yükseltir. Bu, terleme, susuzluk ve halsizlik gibi rahatsızlıklara yol açabilir.
• Uyku Kalitesinin Düşmesi: Sıcak hava, özellikle nem oranının yüksek olduğu saatlerde uyku kalitesini olumsuz etkileyebilir. Yetersiz ve kalitesiz uyku, duygusal dengeyi bozarak sinirliliğe neden olabilir.
• Hidrasyon Eksikliği: Terleme ile birlikte vücut su ve elektrolit (tuz ve mineraller) kaybeder. Sıcak havalarda yeterli su tüketilmediğinde dehidratasyon riski artar. Bu durum, baş ağrısı, baş dönmesi ve sinirlilik gibi belirtilerle kendini gösterebilir.
• Sosyal ve Çevresel Faktörler: Sıcak hava, insanların kapalı alanlarda daha fazla zaman geçirmesine ve kalabalık ortamlarda bulunmasına neden olabilir. Bu durum, sosyal etkileşimlerde sorunlara yol açabilir.

Sonuç olarak, sıcak hava, hem fiziksel hem de psikolojik olarak birey üzerinde stres ve sinir artışına sebep olabilir.

Risk Altındaki Birey Grupları

Dr. Bektaş, sıcak havalarda sağlık açısından en fazla risk altında olan birey gruplarını şöyle sıraladı:

• Yaşlılar
• Hamileler
• Yenidoğanlar ve çocuklar
• Akciğer rahatsızlığı olanlar
• Kalp ve damar hastalığı bulunan bireyler
• Böbrek rahatsızlığı olan hastalar
• Dış mekanlarda çalışan işçiler
• Tarım işçileri
• Açık alanda çalışan sporcular

Sıcak Havalar İçin Sağlıklı Kalma Önerileri

Dr. Bektaş, sıcak havalarda sağlıklı kalmanın yollarını şu şekilde özetledi:

• Hafif ve Bol Giysiler: Sıcak havalarda hafif ve bol giysiler tercih edilmelidir.
• Soğuk Duş: Gün içerisinde soğuk duş almak vücut sıcaklığını dengelemeye yardımcı olur.
• Su Tüketimi: Düzenli su içmek (her saat 1 bardak su, günde en az 2-3 litre) vücudun hidrasyonunu sağlamada kritik öneme sahiptir.
• Çay ve Kahve Tüketimi: Sıvı kaybına neden olabileceği için çay ve kahve tüketimi sınırlandırılmalıdır.
• Evcil Hayvanlar ve Çocuklar: Çocuklar ve evcil hayvanlar, park halindeki araçlarda yalnız bırakılmamalıdır.
• Güneş Koruma: Şapka, güneş gözlüğü ve güneş koruyucu krem kullanımı önemlidir.
• Aktivite Zamanlaması: Günün en sıcak saatlerinde açık alanlarda bulunmaktan kaçınılmalıdır.
• Gölge Seçimi: Açık alanda olunacaksa gölgede kalmak, doğrudan güneşte durmaktan daha serin bir ortam sağlar.

Sıcak Çarpmasına Dikkat!

Sıcak çarpmasına da dikkat çeken Dr. Bektaş, “Yüksek sıcaklık altında meydana gelebilecek en tehlikeli durumdur. Vücut, ısısını kontrol edemez hale geldiğinde sıcak çarpması yaşanır. Vücut ısısı yükselir ve terleme gibi soğutma mekanizmaları çalışamaz. Bu durumda vücut ısısı 41 dereceye kadar yükselebilir; uygun müdahale edilmezse kalıcı hasar ve ölüm riski vardır. Belirtileri arasında bilinç bulanıklığı, konuşma bozukluğu, bayılma, sıcak ve kuru cilt, nöbet geçirme ve yüksek vücut ısısı yer alır. Bu belirtiler görüldüğünde hemen 112 aranmalı, etkilenen kişi gölge ve serin bir alana alınmalı, üzerindeki giysiler çıkarılmalı ve cilt ıslatılmalıdır” ifadelerini kullandı.

Sıcak Havalar için Beslenme Önerileri

Sıcak havalarda nasıl beslenilmesi gerektiğini de aktaran Dr. Bektaş, “Ağır ve büyük öğünlerden kaçınılmalı, daha küçük porsiyonlar ve hafif yemekler tercih edilmelidir. Kavun, karpuz, salatalık gibi su içeriği yüksek gıdalar diyette yer almalıdır. Sıcak çorbalar yerine soğuk ayran aşı çorbası gibi çorbalar tercih edilmelidir. Terleme yoluyla kaybedilen sıvı ve elektrolitleri yerine koymak için yeterli miktarda su ve maden suyu tüketilmelidir. Şekerli ve asitli içeceklerden uzak durulmalı, fazla miktarda çay ve kahve tüketimi su kaybını artırabileceğinden sınırlandırılmalıdır” dedi.

Kaynak: Demirören Haber Ajansı / Sağlık