Sahte Alkol Ölümleri ve İçişleri Bakanlığı’nın Operasyonları

Son haftalarda artan sahte alkol ölümleri, İçişleri Bakanlığı’nın bu konuya yönelik operasyonlarını sıklaştırmasına neden oldu. Yılbaşı dönemi yaklaşırken, ülke genelinde binlerce litre sahte alkol ele geçirildi. Uzmanlar, sahte alkol zehirlenmelerine karşı halkı uyarıyor.

İstanbul Valiliği, 16 Aralık’ta yaptığı açıklamada, Kasım ayından bu yana İstanbul’da 37 kişinin sahte alkol nedeniyle yaşamını yitirdiğini bildirdi. Bu süreçte ölen veya yaralananlara sahte alkol temin eden 36 şüpheliden 14’ü tutuklandı.

Yeni yıl yaklaşırken, İçişleri Bakanlığı, sahte alkole karşı yürütülen operasyonları artırdı. Son iki haftada gerçekleştirilen operasyonlarda binlerce litre sahte alkol ve etil alkol ele geçirildi. Bakanlığın 26 Aralık’taki açıklamasına göre, 81 ilde polis ve jandarma tarafından düzenlenen operasyonlarda toplamda 136 bin 904 litre sahte ve etil alkol yakalandı. Bu operasyonlar sonucunda 279 şüpheli hakkında işlem yapıldı ve 21 yasa dışı sahte alkol imalathanesi açığa çıkarıldı.

İçişleri Bakanı Ali Yerlikaya, “Toplum sağlığını ve güvenliğini tehdit eden sahte alkol üreticilerine karşı mücadelenizde halkımızın desteği çok önemli. Şüpheli durumları bize bildirin, biz gerekli işlemleri yapalım.” şeklinde açıklamada bulundu.

Sahte Alkol ve Metanol Tehlikesi

Uzmanlar, tat ve koku açısından gerçek alkolden ayırt edilemeyen sahte alkollere karşı dikkatli olunması gerektiğini vurguluyor. Sahte alkol kaynaklı ölümler genellikle metanol zehirlenmesiyle meydana geliyor. Metanolün çok düşük miktarlarda bile kullanılması kalıcı sağlık sorunlarına ve hatta ölüme yol açabiliyor.

BBC Türkçe’ye konuşan Prof. Dr. Pınar Erkekoğlu, “Sahte alkol metanol içeriyor. Metanol, alkolün yerine kullanılabiliyor ya da içerisine eklenebiliyor. Bu ekleme sonucunda belirli toksik etkiler ortaya çıkıyor.” diyerek durumu açıklıyor. Metanolün başta kalıcı körlük olmak üzere birçok toksik etkisi bulunuyor.

Erkekoğlu, sahte alkolü kokusundan veya görüntüsünden ayırt etmenin mümkün olmadığını belirtiyor: “Metanol ve etanol, her ikisi de berrak ve renksiz sıvılardır. Bu nedenle gözle anlamak mümkün değil.” Uzman, sahte alkolden korunmanın en iyi yolunun, güvenilir markaların ürünlerini tercih etmek ve ucuz fiyatlı alkol tüketiminden kaçınmak olduğunu ifade ediyor. Ayrıca, güvenilir yerlerde içki tüketmenin ve evde alkol üretiminden uzak durmanın önemine dikkat çekiyor.

Metanol Tüketiminin Sağlık Üzerindeki Etkileri

Peki, ne kadar miktarda metanol tüketimi ciddi sağlık sorunlarına yol açıyor? Erkekoğlu, bu durumun kişiden kişiye değiştiğini belirterek, “Bazı bireylerde 15-20 ml metanol tüketimi bile ciddi sonuçlar doğurabiliyor.” diyor. Vücudumuzda metanolü metabolize eden enzimlerin bulunduğunu, ancak bu enzimlerin bireyler arasında farklı çalıştığını ekliyor.

“Bazı kişiler için bu miktar 50 ml olabilirken, bazıları için 15-20 ml’ye kadar düşebilir.” diyen Erkekoğlu, “15-20 ml’nin üzerine çıkıldığında olumsuz etkiler baş göstermeye başlar. Kendinizi kötü hissetmeye başlarsınız.” şeklinde devam ediyor. Kronik alkol tüketicileri için durumun daha karmaşık hale geldiğini, çünkü bu kişilerin alkolün kokusuna ve yapısına alışık oldukları için metanol zehirlenmesini fark etmelerinin zor olduğunu belirtiyor.

Baş dönmesi, mide bulantısı, kusma ve bulanık görme gibi semptomlar yaşayan bireylerin, acilen hastaneye başvurması gerektiğini vurgulayan Erkekoğlu, “Ölümü önlemek ve tam hayat desteğinin sağlanması için hızlı bir şekilde acil servise gitmek son derece önemlidir.” diyor. Metanol zehirlenmesi yaşayan bir kişinin tedavisinin, ilk hayati desteğin sağlanmasının ardından etanol uygulaması ile mümkün olabileceğini belirtiyor. Ancak, ülkemizde bu tedavi için kullanılan fomepizol adlı antidotun maalesef sınırlı bulunabileceğini de ekliyor.

Yeni Yıl Öncesi Alkole Gelen Zam

24 Aralık’ta yayımlanan Cumhurbaşkanı Kararı’na göre, yüksek alkollü içkilerin ÖTV tutarları yüzde 13 oranında artırıldı. Bu zamla birlikte, 70’lik rakı fiyatının bin lira civarında olması bekleniyor. Uzmanlar, alkole gelen bu zamların evde üretilen içkilere olan ilgiyi artırabileceğini dile getiriyor.