Romatoid Artritte Yeni Nesil Tedavilerin Moleküler Etkisi ve Uygulama Kriterleri

Romatoid artrit, erişkinlerde en sık görülen iltihaplı romatizmalardan biri olarak, özellikle el ve ayak gibi küçük eklemleri etkiliyor. Medicana International İstanbul Hastanesi Romatoloji Uzmanı Dr. Zühre Sarı, yeni nesil tedavilerin bağışıklık sistemine moleküler düzeyde müdahale ederek eklem iltihabını azaltmayı, eklem hasarı ve sakatlığı önlemeyi amaçladığını açıkladı.

Hastaneden yapılan açıklamaya göre, romatoid artrit tedavisinde hedefe yönelik tedavi yaklaşımı uygulanıyor. Hasta 3 ay içinde yeterli iyileşme göstermediğinde veya 6 ay içinde hedeflenen en düşük hastalık aktivitesine ulaşamadığında tedavinin değiştirilmesi öneriliyor. Başlangıç tedavilerine yanıt vermeyen veya yan etki gelişen hastalarda kullanılan tedaviler, klasik ilaçlardan farklı olarak bağışıklık sistemine spesifik etkiler gösteriyor. Bu tedaviler, moleküler düzeyde bağışıklık mekanizmalarını hedefleyerek eklem iltihabını yok etmeyi, ağrıyı gidermeyi ve yaşam kalitesini artırmayı amaçlar.

Yarar-risk dengesi ve güvenlik konusuna değinen Dr. Sarı, biyolojik ilaçların yararlarının uzun vadede iyi tolere edilebilir olduğunu, ancak bağışıklığı baskıladıkları için enfeksiyon riskinin artabileceğini belirtti. Bu risk, ileri yaş, eşlik eden hastalıklar veya kortizon tedavisi alanlarda daha belirgin olabilir. Tedavi sırasında idrar yolu, solunum yolu veya diğer enfeksiyonlar gelişirse ilaçlar enfeksiyon geçene kadar kesilmelidir.

İlaçların olası yan etkileri arasında enjeksiyon bölgesinde kızarıklık, alerjik reaksiyonlar, kolesterol ve karaciğer enzimlerinde yükselme, kan değerlerinde düşme ve divertikülit sayılabilir. Ayrıca bazı ilaçlar multiple skleroz hastalarında veya ileri evre kalp yetmezliği olanlarda kullanılmaz. 65 yaş üzeri bireyler, sigara içenler veya kontrolsüz hipertansiyon ve yüksek kolesterol gibi damar pıhtılaşması riski taşıyan hastalarda da dikkatli olmak gerekir. Tedavi sürecinde düzenli muayene, semptom takibi, kan testleri ve akciğer filmi ile kontrol sağlanması öneriliyor.

Romatoid artrit ve diğer iltihaplı romatizmal hastalıkların bağışıklık sistemi aşırı çalışması, sigara kullanımı ve ek hastalıklar nedeniyle kanser riskiyle ilişkili olabileceğini belirten Dr. Sarı, hastalığın iyi kontrolünün lenfoma gibi kanserlerin önlenmesine katkıda bulunduğunu vurguladı. Tedavinin geç başlanması, sigara kullanımı ve genetik faktörler bazı hastalarda ilaçlara yanıtı azaltabilir; ancak uzun süreli iyi sonuçlar elde edildiğinde tedaviler kademeli olarak azaltılabilir, yine de hastalığın yeniden alevlenme riski her zaman bulunur.