Moro Barış Süreci ve İHH’nın Rolü Üzerine Çalıştay Raporu

İHH Genel Merkezi’nde Düzenlenen Moro Barış Çalıştayı

İHH’nın merkezi binasında gerçekleştirilen kapsamlı çalıştaya, Moro İslami Kurtuluş Cephesi’nin (MILF) lideri ve Bangsamoro Özerk Bölgesi’nin kurucu başkanı Hacı Murad İbrahim başta olmak üzere, çeşitli akademisyenler, diplomatik temsilciler, siyasetçiler ve sivil toplum kuruluşları temsilcileri katıldı. Toplantının amacı, Moro barış sürecini detaylı şekilde ele almak, müzakere aşamalarını değerlendirmek ve bölgedeki barışın kurumsallaşması için atılabilecek adımları belirlemekti.

Çalıştayda, Moro barış sürecinin temel çerçevesi, karşılaşılan zorluklar ve engeller, barışın sürdürülebilirliği açısından atılacak stratejiler detaylıca tartışıldı. Ayrıca, Bangsamoro Özerk Bölgesi’nde eğitim, sağlık, ekonomi ve siyasi alanlarda hayata geçirilebilecek projeler ve işbirliği imkanları ele alındı. Yuvarlak masa formatında gerçekleşen toplantıya katılanlar, öneri ve değerlendirmelerini paylaşarak sürece aktif katkıda bulundular.

İnsani ve akademik çevrelerin ilgisini çeken çalıştayın önemine vurgu yapan İNSAMER Koordinatörü Dr. Riad Domazeti, “Bu çalışmalar burada sona ermeyecek; elde edilen bulgular detaylı raporlar halinde hazırlanıp ilgili paydaşlara sunulacak ve bölgedeki barış sürecine katkı sağlayacaktır” dedi.

Moro Barış Süreci’nde İHH’nın Rolü ve Çalışmaları

2012 yılında Filipinler Hükümeti ile Moro İslami Kurtuluş Cephesi (MILF) arasında başlatılan barış görüşmeleri, 2017 yılında resmi olarak Bangsamoro Özerk Bölgesi’nin tanınmasıyla sonuçlandı. Bu süreçte, iki taraf arasındaki müzakereler, Kuala Lumpur’da yürütüldü ve önemli anlaşmalar imzalandı. İlk aşamada 2012 yılında Çerçeve Anlaşması, ardından 2014 yılında Kapsamlı Anlaşma imzalandı.

Bu anlaşmaların uygulanması ve denetlenmesi amacıyla, İHH İnsani Yardım Vakfı’nın da içinde yer aldığı Bağımsız İzleme Heyeti (TPMT) kuruldu. Heyetin liderliğine, Avrupa Birliği’nin eski büyükelçisi getirildi ve toplamda beş üyeden oluştu. Bu heyet, Filipinler’de toplam 53 kez toplantılar gerçekleştirerek, barış sürecinin her aşamasını yakından takip etti ve tüm aktörlere kapsamlı izleme raporları sundu. Ayrıca, her yıl kamuoyuna raporlar yayımlayarak şeffaflığı ve hesap verebilirliği sağladı.

İHH, barış sürecinin ardından da bölgedeki faaliyetlerini aralıksız sürdürmektedir. Özellikle bölgenin insani ihtiyaçlarına cevap vermek, eğitim ve sağlık alanında projeler geliştirmek amacıyla çalışmalarını yoğunlaştırmıştır. Bu çabalarla, bölgenin istikrarına ve kalkınmasına katkı sağlamayı amaçlamaktadır.

Filipinler’de Neler Olmuştu?

Filipinler’de, yaklaşık 40 yılı aşkın süredir devam eden çatışmalar sonucunda yaklaşık 200 bin kişi hayatını kaybetmiş, 1,5 milyondan fazla insan ise yerinden edilmek zorunda kalmıştır. Bu uzun süren çatışmalar, bölgenin sosyo-ekonomik gelişimini olumsuz yönde etkilemiş, halk arasında derin yaralar açmıştır. Bölgedeki çatışmaların sona erdirilmesi ve kalıcı barışın tesisi için uluslararası toplum ve sivil toplum kuruluşları yoğun çaba sarf etmektedir.