Marmara Depremi’nin Ardından 26 Yılda Yaşanan Sarsıntılar ve Riskler

Afet Yönetimi Uzmanı, Gazi Üniversitesi Mühendislik Fakültesi İnşaat Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Bülent Özmen, Marmara Depremi’nin üzerinden 26 yıl geçmesine rağmen Türkiye’de 448 bin deprem kaydedildiğini belirtti. Özmen, “Ortalama her 6,5 yılda bir, 7’den büyük depremle karşılaşıyoruz.” dedi ve 17 Ağustos 1999 Marmara Depremi’nin 26. yılı dolayısıyla AA muhabirine açıklamalarda bulundu.

“Geçen 26 yıllık süreçte Türkiye’de 448 bin deprem meydana geldi,” diyen Özmen, yıllara göre en çok depremin 2023, 2017, 2020 ve 2024’te olduğunu ifade etti. Özmen, 2023 yılında yaklaşık 74 bin sarsıntı görüldüğünü dikkat çekti. Ayrıca 6 ile 6,9 büyüklüğünde 46 deprem kaydedildiğini belirtti ve “Yılda iki kere de 6’dan büyük depremle karşılaşıyoruz.” şeklinde konuştu.

1999’dan bu yana yaşanan depremlerde yaklaşık 77 bin kişinin hayatını kaybettiğini ve ekonomik kaybın yaklaşık 200 milyar dolara yaklaştığını söyledi. 17 Ağustos’ta Kuzey Anadolu Fayı’nın Yalova açıklarına kadar kırıldığını hatırlatan Özmen, Marmara Denizi’nde bazı fayların 1766’dan beri 7’den büyük deprem üretmediğini, bu durumu sismik boşluk olarak değerlendirdi.

“Olası 7’den büyük bir deprem İstanbul’u çok ciddi şekilde etkileyecek.” diyen Özmen, İstanbul’da 2019’da 5,8; bu yıl ise 6,1 büyüklüğünde depremler yaşandığını ancak bunların fay hattındaki gerilimi boşaltmadığını vurguladı. Kuzey Anadolu Fayı’nın kuzey kolunda kırılmayı bekleyen fayların bulunduğunu söyleyen Özmen, “Olası 7’den büyük bir deprem İstanbul’u çok ciddi şekilde etkileyecek. Marmara’nın güneyinde, Gemlik Körfezi’nden geçen fay hattı da uzun süredir büyük deprem üretmedi. Buradaki olası bir sarsıntı tüm Marmara kıyılarını etkileyecek.” biçiminde ifadelerde bulundu.

26 yılda yasal, hukuki ve teknik alanda pek çok adım atıldığını ancak bu adımların yeterli olmadığını belirtti. Yeni deprem kaybı ve yıkımların önüne geçebilmek için adımların istenen seviyeye gelmediğini söyleyen Özmen, kentsel dönüşümün önemine dikkat çekti.

Balıkesir Sındırgı’daki deprem ise Balıkesir’in riskini bitirmedi. Özmen, 6,1 büyüklüğündeki deprem sonrası artçıların 5,1–5,2 büyüklüğüne kadar çıkabileceğini, bölgede yaklaşık 20 aktif fay bulunduğunu ve sarsıntıda Simav Fay Zonu’nun yaklaşık 20 kilometrelik kısmının kırıldığını aktardı. Bu depremden sonra da artık burada olmaması doğru bir düşünce olmadığını belirtti ve Balıkesir’in de Türkiye’nin pek çok ili gibi yüksek deprem riski taşıdığını ifade etti. Sındırgı’daki fay hattı ile İstanbul’u etkileyen Kuzey Anadolu Fayı’nın farklı hatlar olduğunu vurguladı; bu nedenle Sındırgı depreminden önce İstanbul’un deprem tehlikesinin bugün de aynı seviyede olduğunu söyledi.