Manisa’da Sardes Antik Kenti ve Bin Tepeler Lidya Tümülüsleri ile UNESCO Dünya Miraslarına Katkı

Manisa’da Sardes Antik Kenti ve Bin Tepeler Lidya Tümülüsleri ile UNESCO Dünya Mirasları Listesine Katılım

Manisa ilinde bulunan Sardes Antik Kenti ve Bin Tepeler Lidya Tümülüslerinin UNESCO Dünya Mirası Listesine eklenmesiyle birlikte, Türkiye’nin dünya mirasları listesinde toplam alan sayısı 22’ye yükselmiştir. Bu liste, insanlık tarihinin ortak mirasını temsil eden kültürel ve doğal varlıkların küresel ölçekte korunması, tanıtılması ve gelecek nesillere aktarılması amacıyla oluşturulmuştur.

UNESCO tarafından yönetilen bu evrensel miraslar, dünya genelinde insanlık değerlerinin korunması ve kültürel çeşitliliklerin yaşatılması konusunda önemli bir rol oynar. 1972 yılında Paris’te gerçekleşen 17. UNESCO Genel Konferansı sırasında kabul edilen “Dünya Kültürel ve Doğal Mirasının Korunmasına Dair Sözleşme”, bu kapsamda temel bir belge olarak kabul edilir.

Dünya Mirası Statüsü ve Önemi

Uluslararası anlamda büyük değere sahip, doğal oluşumlar, tarihi yapılar ve sit alanlarına Dünya Mirası statüsü tanınır. 2021 yılı itibariyle, dünya genelinde UNESCO listesinde toplam 1.154 kültürel ve doğal varlık bulunmaktadır. Bunların 897 tanesi kültürel, 218 tanesi doğal ve 39 tanesi ise karma (kültürel ve doğal) varlıklardır. Bu sayı, her yıl düzenlenen Dünya Mirası Komitesi toplantılarıyla artış göstermektedir.

Türkiye’nin UNESCO Dünya Mirasları Listesindeki Yeri

Türkiye, Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürlüğü’nün koordinasyonunda yürütülen çalışmalar sonucunda, bugüne kadar toplam 19 önemli varlığı UNESCO Dünya Mirasları Listesine kazandırmıştır. Bu liste, ülkenin zengin kültürel ve doğal miraslarını yansıtan çeşitli alanları içermektedir:

• İstanbul (1985)
• Divriği Ulu Camii ve Darüşşifası, Sivas (1985)
• Hattuşa (Boğazköy) – Hitit Başkenti, Çorum (1986)
• Nemrut Dağı, Adıyaman – Kahta (1987)
• Xanthos-Letoon, Antalya – Muğla (1988)
• Safranbolu Şehri, Karabük (1994)
• Troya Antik Kenti, Çanakkale (1998)
• Edirne Selimiye Camii ve Külliyesi, Edirne (2011)
• Çatalhöyük Neolitik Kenti, Konya (2012)
• Bergama Çok Katmanlı Kültürel Peyzaj Alanı, İzmir (2014)
• Bursa ve Cumalıkızık: Osmanlı İmparatorluğunun Doğuşu, Bursa (2014)
• Diyarbakır Kalesi ve Hevsel Bahçeleri (2015)
• Efes, İzmir (2015)
• Ani Arkeolojik Alanı, Kars (2016)
• Afrodisias, Aydın (2017)
• Göbeklitepe Arkeolojik Alanı, Şanlıurfa (2018)
• Arslantepe Arkeolojik Alanı, Malatya (2021)
• Orta Çağ Dönemi Ahşap Hipostil Camileri, çeşitli iller: Afyonkarahisar, Ankara, Konya, Kastamonu, Eskişehir (2023)
• Gordion, Ankara (2023)
• Sardes Antik Kenti ve Bin Tepeler Lidya Tümülüsleri, Manisa (2025)

Ayrıca, kültürel ve doğal miraslar olarak listeye eklenen alanlar da bulunmaktadır:

• Göreme Milli Parkı ve Kapadokya, Nevşehir (1985)
• Pamukkale-Hierapolis, Denizli (1988)

Türkiye’nin bu değerleri, hem kültürel hem de doğal zenginlikleriyle, dünya mirası listesindeki yerini güçlendirmektedir ve ülkemize yönelik turizm ve kültürel çalışmalar açısından büyük önem taşımaktadır.