Kurban Bayramı’nın Anlamı, Önemi ve İbadet Anlayışımız

Tarih ve Manevi Hatırlatmalar

23.05.2025 tarihinde, Rabbimizin rahmet ve bereket kapılarını sonuna kadar açtığı, şükrün ve ibadetin en güzel şekliyle gerçekleştirildiği Kurban Bayramı’na adım adım yaklaşmaktayız. Bu mübarek günlerde, Allah’ın yüce isimleriyle anılırken, aynı zamanda O’na kulluğumuzun en güzel örneğini sergilemekteyiz. Kurban, sadece bir ibadet değil, aynı zamanda birlik ve beraberliğin, kardeşliğin ve insana olan sevgi ve muhabbetin simgesidir.

Kur’an ve Sünnet Işığında Kurbanın Yeri

Kur’an-ı Kerim’de, Allah Teâlâ şöyle buyurur: “Her ümmet için bir ibadet belirledik ki, o ibadetle Allah’ın kendilerine rızık olarak verdiği hayvanlara O’nun adını ansınlar. Bununla beraber, sizin ilahınız tek bir Allah’tır. Ona teslim olun ve salih ameller işleyin.” (Hac, 22/34-37). Peygamber Efendimiz (s.a.s) de, kurbanın sadece bir hayvan kesmek değil, aynı zamanda gönülden gelen teslimiyetin, takvanın ve Allah’a yakın olma arzusunun ifadesi olduğunu öğretmiştir. “İşte bu gün, Allah katında en sevilen amel, kurban kesmektir.” diyerek, kurban ibadetinin ruhunu yansıtmıştır.

Kurbanın Derin Manevi Anlamları ve Hikmetleri

Kurban, Allah’a olan sevginin, şükrün ve teslimiyetin en güzel göstergesidir. Malımızı, canımızı ve sahip olduğumuz her şeyi Allah yolunda feda etmek, kulluk bilincimizin en yüksek mertebesidir. Bu nedenle, kurban kesmekle sadece hayvanı değil, aynı zamanda kalbimizi de temizler, nefsimizi terbiye ederiz. Ayrıca, kurban, paylaşmanın, yardımlaşmanın ve muhtaçların yüzlerindeki tebessüm olmanın en anlamlı yoludur. Bu vesileyle, toplumda birlik ve beraberlik pekişir, sevgi ve muhabbet artar.

İbadet Şartları ve Kesim Usulleri

Kurban ibadeti, kişinin akıllı, buluğ çağına erişmiş ve maddi durumu elverişli olan Müslümanlara vaciptir. Kurban kesmek, sadece kendisinin değil, toplu halde de yapılabilir; ancak, her hisseye ait bir hayvanın ayrı ayrı kesilmesi ve etlerin karıştırılmadan paylaştırılması önemlidir. Ayrıca, kurbanın, bayram namazından sonra kesilmesi sünnettir ve bu zaman dilimini aşmamak gerekir. Bir kişinin, aynı hayvan üzerinde birden fazla kişinin ortak olması mümkün değildir; her hisseye ait kesim, kendi içinde hisselere ayrılmalıdır. Ayrıca, kurban kesmekle ilgili bazı yanlış uygulamalar, örneğin, birden fazla kişi adına tek bir hayvan kesmek veya etleri karıştırmak, dinimizde uygun görülmemektedir. Bu nedenle, kurban kesimi konusunda hassasiyet göstermek ve sünnete uygun hareket etmek büyük önem taşımaktadır.

Kendimizin veya Vekâlet Yoluyla Kurban Kesimi

Kurban kesmek, mümkün olan durumlarda, kişinin kendi eliyle veya vekil aracılığıyla yapılmalıdır. Peygamber Efendimiz (s.a.s), “Kurban Bayramı günü, Allah katında en sevilen amel, kurban kesmektir.” diyerek, kurban kesmenin faziletini vurgulamıştır. Eğer, bulunduğu yerde kurban kesmek imkânı olmayanlar veya fazlalık kurbanlar talep edenler, yurt içi veya yurt dışı vekâlet yoluyla kurban kestirebilirler. Bu uygulama, ibadetimizi kolaylaştırırken, aynı zamanda ihtiyaç sahiplerine ulaşmamıza da vesile olur. Vekâletle kurban kestirirken, güvenilir ve şeffaf kuruluşları tercih etmek, ibadetimizin kabulü açısından büyük önem taşımaktadır.

Kur’an ve Hadislerle Desteklenen Bu Güzel İbadet

Allah Teâlâ, “Biz her ümmet için kurban kesmeyi meşru kıldık ki, kendilerine rızık olarak verdiği hayvanlar üzerine Allah’ın adını ansınlar. O’nun bir ilah olduğunu kabul etsinler. Ona teslim olsunlar.” (Hac, 22/34) ayetiyle, kurban ibadetinin hikmetini ve Rabbimizin bu emrini bizlere anlatır. Peygamber Efendimiz (s.a.s) de, “Kurban Bayramı günü, Allah katında en sevilen amel, kurban kesmektir.” buyurmuş ve bu güzel sünneti ümmetine tavsiye etmiştir. Bu da, kurbanın, sadece bir kesim değil, aynı zamanda Allah’a olan bağlılığın ve teslimiyetin en güzel ifadesi olduğunu göstermektedir.

Son Söz ve Davet

Değerli Müslümanlar, kurban ibadeti, Allah’a yakınlaşmanın en güzel yollarından biridir. Bu mübarek günlerde, ihtiyaç sahiplerini unutmadan, paylaşmanın ve sevginin hâkim olduğu bir toplum inşa etmek hepimizin görevidir. Türkiye Diyanet Vakfımız ve diğer hayır kuruluşları aracılığıyla, ihtiyaç sahiplerine ulaşmaya devam ediyoruz. Bu yıl da, vekâletle kurban kestirerek, mazlumların yüzlerindeki tebessüm olmayı sürdüreceğiz. Rabbimiz, ibadetlerimizin makbul ve amelimizin kabul olmasını nasip eylesin. Hutbemi, Hac sûresi 34. ayetin mealiyle bitiriyorum: “Biz her ümmete kurban kesmeyi meşru kıldık ki, kendilerine rızık olarak verdiği hayvanlar üzerine Allah’ın adını ansınlar. İlahınız tek bir ilahtır. O’na teslim olun. Allah’a teslim olanları müjdele.”