Kovid-19 Deneylerindeki Farelerin Tanesi 10 Bin TL Değerinde

03.11.2020

A⁺

A^-

Kovid-19 salgını sonrası çeşitli ilaç ve aşı çalışmaları yürütülmekte. Farmakoloji ve Toksikoloji Uzmanı Prof. Dr. Abdurrahman Aksoy, Kovid-19 için yapılan aşı çalışmalarında 2 çeşit fare kullanıldığını ve kullanılan farelerin bir tanesi için 1000 ile 1200 dolar, yani yaklaşık 10 bin TL ödenmesi gerektiğini aktardı. Prof. Dr. Aksoy, Türkiye’de son senelerde yerli ilaç ve aşı çalışmalarının çoğaldığını belirterek, transgenik ve knock-out laboratuvar hayvanları için muhakkak ulusal bir üretim merkezinin oluşturulması gerektiğini aktardı.

OMÜ Veteriner Fakültesi Farmakoloji ve Toksikoloji Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Abdurrahman Aksoy, dünyayı etkisi altına alan pandemi nedeniyle uzun süredir gündemde ciddi bir yere sahip olan araştırma ve aşı çalışmalarına ilişkin açıklama yaptı. Kovid-19 aşısı geliştirmede kullanılan ACE-2 reseptörlü transgenik deney hayvanlarını, Türkiye’nin yurt dışından getirttiğini söyleyen Aksoy, bu salgın dışında da birçok hastalık tedavisi için yürütülen çalışmalarda ve ilaç/aşı geliştirme aşamalarında kullanılması gereken laboratuvar hayvanları içi dışa bağımlı olduğumuzu söyledi. Prof. Dr. Aksoy çalışmaların daha uygun ve kolay yapılabilmesi için deney hayvanı üretimine yönelik olarak ulusal bir üretim merkezi kurulmasının gerekliliğinden bahsetti.

FARELERİN TANESİ 1000-1200 DOLAR ARASI

Kovid-19 aşı çalışmalarında 2 çeşit fare kullanıldığını aktaran Aksoy, bu farelerin tanesine 1000 ile 1200 dolar arasında yani yaklaşık olarak 10 bin TL ödenmesi gerektiğini belirtti. Ayrıca bir araştırma kapsamında yaklaşık 20 hayvan kullanıldığı göz önüne alındığında ortaya çıkan maliyetin çok büyük olduğunu söyleyen Aksoy, ‘İlaç ve aşı araştırmalarında faz-0 çalışmaları dediğimiz preklinik çalışmalar yani insan çalışmasına başlamadan önce yapılacak bilimsel araştırmaların mutlaka deney hayvanları üzerinde yapılması gerekiyor. Deney hayvanları olarak da daha çok laboratuvar hayvanlarından kullanılıyor. Laboratuvar hayvanlarından kastımız sıçan, fare gibi laboratuvarda üretilip tüm yaşam öyküsünü laboratuvarda geçiren hayvanlardır. Yalnız bu pandemi dönemi bize şunu gösterdi: Kovid-19 virüsü verilen hayvanlarda insanlardaki akciğer rahatsızlıklarına benzer belirtiler görülmediğinden dolayı mutlaka transgenik dediğimiz yani insan geni, ACE-2 reseptör aktarılmış olan hayvanlar kullanılması gerçeği ortaya çıkmıştır. Bunlar da Türkiye’de üretilmediğinden ötürü yurt dışına bağımlı hale geliyoruz’ açıklamalarında bulundu.

Prof. Dr. Aksoy, yeterli bilgi birikimin olduğuna inandığını söyleyerek, ‘Ulusal anlamda stratejik önemi olan bir merkez olacağını düşünüyorum. Medikal cihaz, ilaç ve aşı geliştirilmesi için yapılacak araştırmaların yanında ayrıca toksisite deneyleri ve dışa bağımlılığı ortadan kaldırmak ve anılan sektör ve üniversitelerin araştırma altyapısı için ülkemizde bu hayvanların üretilmesi, sadece ülkemizin ihtiyacı için değil aynı zamanda dünyaya da ihraç edilebilir bir teknoloji olduğuna inanıyorum’ cümlelerini kullandı.