Klaudiopolis’te Gladyatör Anıtı: Roma Döneminde Özgürlük Mücadelesinin Hafızası

Bolu kent merkezinde 1987 yılında müzeye kazandırılan ve ilk kez ziyarete açılan Gladyatör Mezar Anıtı, Roma döneminde özgürlüklerini kazanmak için arenalarda mücadele eden gladyatörlerin adlarını ve zaferlerini günümüze taşıyor. Tepecik Mahallesi’nde antik mezarlık olarak belirlenen bölgede bulunan eser, Bolu Müzesi envanterine kaydedildikten sonra “Kalkhedon’dan Klaudiopolis’e” sergisiyle ilk kez ziyaretçilere sunuldu.

Milattan sonra 2. ve 3. yüzyıllara tarihlendirilen bu anıtın Rahip Secundus tarafından “teke tek dövüşen gladyatörler” adına yaptırıldığı belirtiliyor. Anıt, Klaudiopolis’in gladyatör dövüşleri açısından da önemli bir merkez olduğunun göstergesidir. Grekçe yazıtında günler halinde dövüşen gladyatörlerin isimleri ve zafer sayıları şu şekilde kaydedilmiştir: Birinci gün – Campanus (65) ve Myron (43); İkinci gün – Apleros (52) ve Chrysampelos (35); Üçüncü gün – Margarites (75) ve Victor (58); Büyük arena günü – Poseldonlos (24), Skirtos (18), Spekles (35), Achilleus (40), Euchorous (50) ve Panter (15).

Bolu Müzesi Müdürü Atılgan Kaya, aa muhabirine verdiği demeçte Klaudiopolis’in Roma döneminde hem yerleşim merkezi hem de gladyatör oyunlarının ve büyük arenaların düzenlendiği bir kültür alanı olduğunu vurguladı. Hadrianus dönemiyle birlikte Bolu’ya yoğun iskanın başladığını belirten Kaya, bölgede milattan sonra 2. ve 3. yüzyıllara ait yoğun buluntuların ortaya çıktığını aktardı.

Kaya, Bitinya bölgesinin Roma şehri olan Bolu’nun yalnızca bir yerleşim alanı olmadığını, aynı zamanda Anadolu’nun 9 büyük antik stadionundan birine ev sahipliği yaptığını ifade etti. Afrodisias, Magnesia, Arykanda, Kibyra, Tlos, Laodikya ve Klaudiopolis’in antik kentlerindeki Roma stadionunun bu bölgede bulunduğunu belirterek, gladyatör anıtının bu stadionun en önemli eserlerinden biri olduğuna dikkat çekti.

“Kahramanlık gösterenler o dönemde özgürlüklerini kazanırdı” sözleriyle anıttaki 18 satırlık Grekçe yazıtın taşıdığı anlamı özetleyen Kaya, gladyatörlerin 3 gün boyunca yarıştığını ve bu yarışlarda elde ettikleri başarılar sayesinde özgürlüğe kavuşabildiklerini ifade etti. Gladyatörler arasındaki türler arasında miğferli, provokatör, kılıç-kalkan, ağ ve yabalı, atlı ve savaş arabası kullanan gibi kategorilerin bulunduğunu belirtti.

Bolu Müzesi’nde sergilenen bu anıtın, Roma’daki gladyatörlerin özgürlüklerini kazanma süreçleri ve stadyumlarda cereyan eden etkinlikler hakkında önemli bilgiler sunduğunu söyleyen Kaya, “Roma’da Anadolu’nun son kenti olan Klaudiopolis’te böyle bir stadyumun varlığı ve burada bu tür dövüşlerin yapılması, Bolu’nun Roma dönemi için taşıdığı önemin somut göstergesidir” diye konuştu.

Kaynak: AA / Zafer Göder – Güncel Kaynak: Haberler.com