Kahramanmaraş’ta Kınalı Keklikler Doğaya Bırakıldı

Kahramanmaraş’ta halkalandıktan sonra doğal yaşam ortamına salınan 200 kınalı keklik, keneyle mücadeledeki etkinliğinin belirlenmesi amacıyla detaylı bir takip sürecine tabi tutulacak. Bu proje, bölgedeki biyolojik çeşitliliğin korunması ve halk sağlığını tehdit eden kenelerin kontrol altına alınması açısından büyük önem taşıyor. Doğa Koruma ve Milli Parklar Müdürlüğü’nün önderliğinde, Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi (KSÜ), Erciyes Üniversitesi (ERÜ) ve Iğdır Üniversitesi’nden uzman akademisyenler, ortak bir çalışma ile kekliklerin ekolojik rolünü ve potansiyel katkılarını bilimsel yöntemlerle ortaya koymayı amaçlıyor.

Proje kapsamında, Doğa Koruma ve Milli Parklar Müdürlüğü’nün Kapıçam Kınalı Keklik Üretim Merkezi’nde üretilen 200 keklik, ayaklarına takılan özel seri numaraları bulunan halkalarla doğaya salındı. Bu halkalar sayesinde, kekliklerin hareketleri ve davranışları detaylı bir şekilde izlenebilecek. Uzmanlar, kekliklerin keneyle mücadeledeki etkisini anlamak ve doğal dengeye katkılarını gözlemlemek amacıyla, dronlar, fotokapanlar ve dürbünler kullanarak düzenli takipler gerçekleştirmeye başladı. Bu sayede, kekliklerin kenelere karşı ne kadar etkili olabileceği ve doğal yaşam alanlarındaki adaptasyon süreçleri detaylı biçimde analiz edilecek.

İki yıl boyunca sürecek takip ve gözlem çalışmaları sonucunda, toplamda 10 bin kekliğin doğaya salınması planlanıyor. Bu hedef doğrultusunda, ilk etapta 200 keklik doğaya bırakıldı ve ilerleyen zamanlarda Göksu ve Elbistan ilçelerinin kırsal alanlarına da yeni salımlar yapılacak. ERÜ Veteriner Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Çağrı Çağlar Sinmez, AA muhabirine yaptığı açıklamada, iki yıl içinde toplamda 10 bin kekliğin doğal yaşam ortamına kazandırılmasının planlandığını belirtti. Sinmez, ayrıca, bölgedeki keneyle mücadelede kekliklerin doğal bir kontrol yöntemi olup olmadığını ve bu etkinin bölgedeki keneyle mücadeleye katkısını bilimsel verilerle ortaya koymayı hedeflediklerini vurguladı.

Son dönemde artış gösteren Kırım Kongo Kanamalı Ateşi (KKKA) vakalarının, bölgedeki halk sağlığı açısından ciddi bir tehdit oluşturduğunu hatırlatan Sinmez, bu nedenle doğal ve sürdürülebilir yöntemlerle keneyle mücadeleye büyük önem verdiklerini söyledi. Sinmez, “Keklikler, doğal yaşamda hem konakçı hem de beslenme kaynağı olarak kenelerle savaşta önemli bir rol oynayabilir. Proje kapsamında, kekliklerin kenelere tutunma oranlarını ve bu canlılara etkisini detaylı biçimde gözlemleyeceğiz. Her zaman savunduğumuz temel ilkelerden biri şudur: Doğada ne kadar çok canlı varsa, insanların kenelerle karşılaşma olasılığı o kadar azalır. Bu çalışma, kekliklerin keneleri gerçekten yeme olasılıklarını ve bu etkiyi bilimsel olarak ortaya koymayı amaçlıyor.”

Kekliklerin İzlenme ve Değerlendirme Süreci

Iğdır Üniversitesi Ziraat Fakültesi Zootekni Bölümü Başkanı Doç. Dr. Ali İhsan Atalay, ilk etapta 200 kekliğin Afşin ilçesi kırsalında doğaya salındığını belirtti. Atalay, ayrıca, projede toplamda 10 bin kekliğin yetiştirileceğini ve bunların 5 bininin bu yıl, kalanlarının ise gelecek yıl doğaya bırakılacağını açıkladı. “Kekliklerin bölgeye adaptasyonunu ve hayatta kalma oranlarını tespit etmek amacıyla, bölgedeki avcılar ve köy halkıyla yapacağımız görüşmelerle birlikte, kekliklerin doğal ortamda ne kadar süre kaldığını ve karşılaşılan sayılarını kaydedeceğiz” dedi. Elde edilen verilerin teknolojik takip yöntemleriyle karşılaştırılarak, kekliklerin bölgeye uyum sağlama düzeyi ve popülasyonun sürekliliği iki yıl sonunda detaylı şekilde analiz edilecek.

Projenin Bilimsel Amacı ve Önemi

KSÜ Göksun Meslek Yüksekokulu Bitkisel ve Hayvansal Üretim Bölümü Başkanı Prof. Dr. Çağrı Özgür Özkan, projenin temel amacını özetledi: “Kekliklerin doğal yaşam alanlarındaki takibi, adaptasyonu ve popülasyonun sürekliliği ile ‘keklik kene yer mi, yemez mi?’ gibi sorulara bilimsel cevaplar arıyoruz. Bu çalışmalar sayesinde, kekliklerin keneler üzerindeki etkisi ve bölgedeki ekolojik dengeye katkısı net bir şekilde ortaya konacak.” Bu çalışmalar, hem ekolojik dengeyi sağlama hem de halk sağlığını koruma açısından büyük bir önem taşıyor.