Kadınlarda kalp hastalıkları neden artıyor?

Sözcü Gazetesi’nden Nazan Doğaner Halıcı’nın haberine göre yakın zamana kadar kadınlarda en sık ölüm nedeninin meme kanseri olduğu sanılıyordu…

Oysa istatistikler asıl nedenin kalp hastalıkları olduğunu gösteriyor. Kadınlarda kalp-damar hastalıklarının menopozdan sonra, özellikle 55 yaşından sonra belirgin şekilde artmakla birlikte, daha genç yaştaki kadınlarda da yaygın görüldüğüne dikkat çeken Kardiyoloji Uzmanı Prof. Dr. Saide Aytekin, bunun nedenlerini şöyle açıkladı:

Obezite: Kadınlarda obezite oranı 40 yaşından sonra yüzde 50’leri bulmaktadır. Buna bağlı olarak insülin direnci erkeklere göre daha yüksek, şeker hastalığı oranı erkeklerden daha önde ve diyabet bağlı gelişen kalp damar hastalıklarından ölüm oranı erkeklerden çok daha yüksektir.

Hipertansiyon: Yapılan çalışmalara göre, her yaş grubunda hipertansiyon oranı kadınlarda çok daha yüksektir. Karbonhidratlı yani unlu gıdalar, trans yağlar, alkol, şekerli gıdalar insülin direncini artırarak hipertansiyona sebep olmaktadır. Fazla tuz tüketimi de hipertansiyon nedenidir. Çoğunlukla ilaçlar düzenli kullanılmamakta, komşu tavsiyesi ya da TV programlarındaki tavsiyelerle alınmaktadır.

Yüksek kolesterol: Kadınlardaki düzenli egzersiz oranları da çok düşüktür. Menopoz sonrası kolesterol değerleri kadınlarda çok daha yüksek seyretmektedir. Erkeklerde birincil risk faktörü kabul edilmeyen trigliserid yüksekliği kadınlarda risk faktörü olarak kabul edilmektedir. Kadınlarda HDL yani koruyucu kolesterol oranı da erkeklerden daha düşüktür.

Cinsiyete özel riskler: Özellikle orta yaş grubu kadınlarda görülen romatoid artrit, lupus gibi otoimmün hastalıklar ile polikistik over sendromu gibi durumlar kalp damar hastalığı riskini artırmaktadır.

Genetik: Özellikle anne ve baba gibi birincil akrabaların erken yaşlarda kalp damar hastalığına yakalanmış olması da riski artırmaktadır.

Sigara: Kadınlarda sigara kullanımı kalp-damar hastalıkları riskini daha da artırmaktadır.

ÜLKEMİZDE DURUM VAHİM

Türkiye’de, TÜİK 2019 verilerine göre, toplam ölüm oranı 197.897 olarak bildirilmiştir. Tümör nedeniyle ölen kadın sayısı 28.504, meme kanseri nedeniyle ölen kadın sayısı 4.207’dir. Kalp ve damar hastalığından ölüm sayısı ise 79.788’dir. Bu da ülkemizde bu durumun ne kadar vahim olduğunu ortaya koymaktadır. Dolayısıyla, öncelikle “menopoza kadar bize bir şey olmaz” ya da “kadınlarda kalp damar hastalığı olmaz” algısının kırılması gerekir.

TEŞHİSTE GEÇ KALINIYOR

Toplumumuzda kadınlarda kalp damar hastalıklarıyla ilgili farkındalık çok düşüktür. Çünkü genellikle ‘erkek hastalığı’ olduğu düşünülür. Bu hastalıklarının kadınlarda göğüs ağrısı yerine nefes darlığı, çene ağrısı, bulantı gibi farklı belirtilere yol açtığı da pek bilinmemektedir. Dolayısıyla teşhiste çoğu zaman geç kalınır.