Hepatit B ve C Bulaşma Riskine Dikkat!

Güzellik merkezleri, berberler ve kuaförlerde gerçekleştirilen manikür, pedikür, kaş alımı ve tırnak bakımı gibi estetik işlemler sırasında hepatit virüslerinin bulaşma riski önemli ölçüde artmaktadır. Bu tür işlemlerde kullanılan jilet, makas ve diğer steril edilmemiş aletlerin, vücut sıvılarıyla temas ettikten sonra sterilizasyon işlemi yapılmadan başka bir müşteriye kullanılması, hepatit enfeksiyonunun yayılmasında temel faktörler arasında yer almaktadır. Dolayısıyla, hijyen kurallarına uyulmadığında veya aletlerin uygun şekilde steril edilmediğinde ciddi sağlık sorunları ortaya çıkabilir.

Gülhane Eğitim ve Araştırma Hastanesi Başhekim Yardımcısı ve Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Anabilim Dalı Öğretim Üyesi olan Doç. Dr. Cumhur Artuk, 28 Temmuz Dünya Viral Hepatit Farkındalık Günü kapsamında yaptığı açıklamada, dünya genelinde yaklaşık 250 ila 300 milyon hepatit hastası bulunduğuna dikkat çekti. Ayrıca, Türkiye’de yapılan güncel çalışmalarda, nüfusun yaklaşık %3’ünde Hepatit B ve binde 5 oranında Hepatit C enfeksiyonunun görüldüğünü belirtti. Bu rakamlar, hepatit virüslerinin toplumda ne kadar yaygın olduğunu ortaya koymaktadır.

Hepatit Virüslerinin Bulaşma Yolları ve Risk Faktörleri

Hepatit B virüsü, özellikle vücut sıvılarıyla, kan ve kan ürünleriyle bulaşmakta ve cerrahi aletler, diş hekimliği işlemleri, ortak jilet kullanımı ve ev içi temas gibi çeşitli yollarla yayılabilmektedir. En ilginç bulaşma yollarından biri ise, temassız sporlarda, yani ter yoluyla bile enfeksiyonun geçebileceğidir. Bu nedenle, ortak kullanılan çatal, bıçak veya havlu gibi malzemelerin sterilizasyonu büyük önem taşımaktadır. Ayrıca, cinsel temas sırasında da Hepatit B virüsü bulaşma riski bulunmaktadır. Son dönemde, manikür, pedikür ve kuaför işlemlerinde kullanılan makas, jilet ve diğer araçların, vücut sıvılarıyla temas ettikten sonra uygun şekilde steril edilmemesi sonucu enfeksiyon riski artmaktadır. Bu nedenle, bu tür işlemleri yapan kişilerin ve işletmelerin hijyen standartlarına uyması ve aletlerin sürekli steril edilmesi büyük önem arz etmektedir.

Hepatit Aşıları ve Bağışıklık

Hepatit C’nin ise kan yoluyla bulaştığını ve genellikle kan ve kan ürünleriyle enfekte olduğunu belirten Doç. Dr. Artuk, Hepatit B’nin ise, ciltteki yarıklar ve çatlaklar gibi durumlar, mukozal yüzeyler ve cinsel temas sırasında bulaşabildiğine işaret etti. Ayrıca, doğum sırasında anneden bebeğe geçişin de önemli bir bulaşma yolu olduğunu vurguladı. Hepatit B’nin önlenmesinde en etkili yöntemlerden biri ise, çocuklukta uygulanan aşı programıdır. Dünya Sağlık Örgütü ve Türkiye’deki aşılama takvimine göre, Hepatit B aşıları genellikle 0, 1 ve 6. aylarda uygulanmaktadır. Bu aşılar, %95 oranında bağışıklık sağlayarak enfeksiyona karşı koruma sağlar. Eğer ilk aşı serisinde bağışıklık gelişmezse, 12. ayda ek dozlar verilir ve böylece bağışıklık oranı artırılır. Ayrıca, yeni aşılama programlarıyla birlikte, 18 Nisan 2025 itibarıyla 6’lı karma aşılar, önceki 5’li karmanın yerine geçecektir. Bu aşıların düzenli ve zamanında yapılması, hepatit enfeksiyonlarına karşı yüksek oranda koruma sağlar.

Hepatitlerin Belirtileri ve Tanı

Hepatit B ve Hepatit C’nin en büyük sorunlarından biri ise, hastalıkların sinsi seyretmesi ve belirti vermemesidir. Birçok hastada belirti görülmediği için, enfekte kişiler hastalığın farkına varmayabilir. Bu durum, enfeksiyonun kronikleşmesine ve ilerleyen yıllarda ciddi karaciğer hastalıklarına, siroza ve karaciğer kanserine yol açabilir. Bu nedenle, enfeksiyon şüphesi olan kişilerin mutlaka kan testleri yaptırması gerekir. Kan testleri sayesinde, Hepatit B ve C virüsü varlığı kolayca tespit edilebilir. Kan bağışında veya operasyon öncesinde yapılan taramalar da, enfeksiyonların erken tanısında önemli rol oynar. Ayrıca, düzenli takip ve uygun tedavi ile, hastalık kontrol altına alınabilir ve komplikasyonlar önlenebilir.

Hijyen ve Önlemler

Özellikle toplumda sıkça kullanılan kuaför, berber ve güzellik salonlarında, işlem öncesinde ve sonrasında aletlerin steril edilip edilmediği büyük önem taşır. Her işlemden sonra, kullanılan aletlerin uygun sterilizasyon yöntemleriyle temizlenmesi, enfeksiyon riskini azaltır. Ayrıca, kanama veya vücut sıvılarıyla temas edebilecek işlemlerden kaçınmak ve bireysel hijyene dikkat etmek gerekir. Bu sayede, hepatit ve diğer enfeksiyonların yayılmasının önüne geçilebilir. Sağlık uzmanları, bu konuda bilinçli davranmanın ve hijyen kurallarına uyulmasının, toplum sağlığı açısından kritik önemde olduğunu vurgulamaktadır.