Gökçeada Uğurlu-Zeytinlik Höyüğü’nde 8800 Yıllık 5 Konut Yapısı Ortaya Çıktı

Gökçeada’daki Uğurlu-Zeytinlik Höyüğü’nde yürütülen arkeolojik kazılar, yaklaşık 8 800 yıl öncesine tarihlenen beş mimari yapı ile önemli bulgulara kapı araladı. Kültür ve Turizm Bakanlığı ile Genel Müdürlüğü’nün izniyle çalışmalarını sürdüren ekip, Türkiye’nin en batısında erken dönem yerleşimlere ışık tutuyor.

Kazı Heyeti Başkanı Prof. Dr. Burçin Erdoğu, incelemelerin adanın en batısındaki Uğurlu köyünün yaklaşık bir kilometre kuzeydoğusunda yer alan höyükte devam ettiğini belirtti. İnsan varlığının 8 800 yıl öncesine dayandığına işaret eden Erdoğu, buranın milattan önce 6800’lere uzanan erken bir yerleşim olduğunu vurguladı. Bölgede tarım ve hayvancılığa dayalı ilk köy yerleşiminin, en erken çanak çömlek yapımı, metalurji ve anıtsal mimarinin ortaya çıktığı yer olarak kabul ediliyor; hatta burada şehircilik düşüncesinin de başladığına dair izler bulunuyor.

“Gökçeada’ya ilk gelen tarımcı toplulukların mimarisine ulaştık,” diyen Erdoğu, höyüğün erken dönemlerine ait beş konut yapısının gün yüzüne çıkarıldığını açıkladı. Yuvarlak planlı ve çukur tabanlı bu konutlar, saz örgü tekniğiyle inşa edilmiş mimari anlayışını yansıtıyor. Uğurlu yerleşmesi; Girit’teki Knossos yerleşmesiyle birlikte, Ege Adaları’ndaki en erken tarımcı topluluklara ait tek yerleşim olarak değerlendiriliyor.

“Bu bulgular, Ege Adaları’nda erken tarımcı topluluklara ait mimariyi ilk kez ortaya koyuyor,” diye ekledi Erdoğu. Bu keşif, adalarda erken yerleşimin mimari açıdan nasıl geliştiğini anlamak adına önemli bir dönüm noktası olarak öne çıkıyor.

Kazı çalışmalarında görev alan Dr. Öğr. Üyesi Erkan Gürçal ise milattan önce 5500–4900 arasındaki sosyal organizasyon yapısını mimari üzerinden analiz ettiğini belirtti. Gürçal, yerleşimde yaklaşık 5800 yıllarına doğru bir büyüme gözlendiğini kaydetti. 5800–5500 yılları arasındaki genişleme süreciyle adanın farklı bölgelerine yayılımın başladığını ifade eden Gürçal, milattan önce 5300’lere gelindiğinde ise dönemin özelliklerine uygun gelişmiş bir mimari görüldüğünü açıkladı.

Kaynaklar: AA / Burak Akay – Kültür Sanat