Eğitimde Zorunluluğun Eleştirisi: 12 Yılın Sakıncaları

Eğitimde Zorunluluğun Eleştirisi

Yazar Ali Osman Aydın, Milli Eğitim Bakanı Yusuf Tekin’in “Zorunlu eğitimin çok olduğunu, yakında bunun tartışmaya açılacağını tahmin ediyorum. Bu kadar uzun bir süre standart bir eğitime çocukları tabi tutmak doğru olmayabilir” ifadesine yönelik önemli değerlendirmelerde bulunuyor. Bu tür bir tartışmanın başlatılmasının vaktinin geldiğini belirtiyor ve bu fırsatla eğitimin mevcut durumunu tekrar gözden geçirmemiz gerektiğini savunuyor.

Öncelikle, zorunlu eğitimin 12 yıla çıkarılmasının çeşitli argümanlarla savunulduğunu hatırlatmakta fayda var. Ancak şimdi benzer argümanlarla bu uygulamaya son verme düşüncesinin ortaya çıkması, eğitim sisteminin ne kadar istikrarsız hale geldiğini gözler önüne seriyor. Eğitim, toplumun en köklü ve en istikrarlı kurumu olmalıdır, fakat mevcut durum bunun tam tersini gösteriyor.

12 yıl zorunlu eğitim uygulaması, birçok açıdan sakıncalı sonuçlar doğurmaktadır. 6 yaşında eğitim hayatına başlayan bir çocuğun 18 yaşına kadar eğitim sisteminin standartlarına göre şekillenmesi, uzun vadede ciddi olumsuz etkiler yaratabilir. Bu süre zarfında bireyin, hayat boyu kullanabileceği beceriler geliştirmemesi ve özgürlük duygusunu kaybetmesi, onun kişisel gelişimini engelleyecektir. Eğitim, bireyin sadece bilgi alması değil, aynı zamanda özgür düşünme ve üretkenlik becerilerini kazanması için de gereklidir.

• 18 yaşına kadar sadece eğitim kurumları tarafından şekillendirilen bir birey, hayatının geri kalanında bağımlı bir tüketici haline gelebilir.
• Bu tür bir eğitim sistemi, bireylerin potansiyelini gerçekleştirmesinin önünde büyük bir engel oluşturur.
• İnsanları ortalamanın altında bir eğitimle mezun etmeyi başarmak, aslında onların geleceğini karartmaktan farksızdır.

Bugün, ortalama bir liseden mezun olan gençlerin temel akademik becerilere sahip olmaması, eğitimin ne denli yetersiz olduğunu gösteriyor. Hâlbuki, 12 yıllık bir eğitim süresi içinde birey, herhangi bir alanda üst seviyelere ulaşabilecek kapasiteye sahiptir. Ancak mevcut sistem, bireyleri tek tipleştirerek, onların potansiyellerini köreltiyor. Okullar, bir ideoloji kampı gibi işlev görerek, tek bir dünya görüşünü dayatmakta ve bu da eğitim kalitesini düşürmektedir.

Eğitim sisteminin asıl amacı, gelecekteki nesilleri düşünemez hale getirmek ve onları itaatkâr bir işçi sınıfına dönüştürmektir. Modern eğitim, kapitalizmin ihtiyaç duyduğu personeli yetiştirmek için tasarlanmış bir sistemdir ve bu bağlamda zorunlu eğitim, kapitalist düzenin bir sigorta mekanizması haline gelmiştir. Elon Musk ve Warren Buffet gibi kişilerin egemenliğini güvence altına alan bir sistem olarak işlev görmektedir. Zorunlu eğitimin olmadığı dönemlerde, kapitalist sistem bu kadar yaygın ve baskın değildi.

Ben, 12 yıllık zorunlu eğitime karşıyım ve 18 buçuk milyon insanın eğitilebileceğine dair gerçekçi bir bakış açısına inanmıyorum. Öğrenmeyi istemeyen bireylerin eğitim sistemine dahil edilmesi, eğitim kalitesini düşürmekte ve öğrenme arzusunu öldürmektedir. Bugün, ortaokul ve liseleri kapatsanız eğitim düzeyinde bir gerileme yaşamayacağımızı düşünüyorum. İlkokul düzeyi yeterli ve sonrasında tercih hakkı olmalıdır.

• Öğrenmek isteyen bireyler, küçük yaşta sanat ve ticaret gibi alanlarda eğitim almalı.
• Beyaz yakalı olma hayaliyle eğitim gören gençler, derin hayal kırıklıkları yaşamaktadır.
• 12 yıllık zorunlu eğitim uygulamasının son bulması, eğitim kaynaklarının daha istekli bireylere yönlendirilmesi açısından önemlidir.

Son olarak, eğitim sisteminin acilen gözden geçirilmesi ve zorunlu eğitimin kaldırılması gerekmektedir. Gençlerin üretken bireyler olarak yetişmesi için gereken zamanı kaybetmemek adına, bir an önce bu yanlış uygulamadan dönülmesi elzemdir.