Dünya Sağlık Örgütü’nün Mpox Virüsü Üzerine Toplantısı ve Türkiye’deki Durum

Dünya Sağlık Örgütü ve Mpox Virüsü Üzerine Gelişmeler

Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) Uluslararası Sağlık Tüzüğü Acil Durum Komitesi, maymun çiçeği (mpox) virüsünün Afrika‘da hızla yayılması ve vakaların ciddi boyutlara ulaşması nedeniyle acil bir toplantı düzenlemiştir. DSÖ Genel Direktörü Dr. Tedros Adhanom Ghebreyesus, virüsün yayılması ve uluslararası acil durum ilan edilip edilmeyeceği konusunda değerlendirme yapmak üzere toplandıklarını vurgulamıştır.

Mpox Virüsü Hakkında Bilgiler

Mpox virüsü, dünya genelinde giderek artan bir tehdit olarak karşımıza çıkmaktadır. Afrika Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezleri (Africa CDC) tarafından yapılan güncel açıklamalarda, halk sağlığı açısından acil durum ilan edildiği bildirilmiştir. DSÖ, şu ana kadar tespit edilen 14 binden fazla vaka ve 524 ölüm kaydedildiğini belirtmiştir. Dr. Ghebreyesus, “Demokratik Kongo Cumhuriyeti’nde on yıldan fazla bir süredir mpox vakaları rapor ediliyor ve bu süreçte her yıl vakaların sayısında artış gözlemleniyor. Geçen yıl önemli bir artış yaşandı ve bu yıl bildirimler, geçen yılın toplam vaka sayısını aşmış durumda.” ifadelerini kullanmıştır.

Özellikle cinsel ağlar aracılığıyla yayılan 1b kladının tespit edilmesi, DSÖ’nün Acil Durum Komitesini toplama kararının temel sebeplerinden biri olmuştur. Geçen ay, Kongo’ya komşu ve daha önce mpox vakası bildirmemiş dört ülkede yaklaşık 90 klad 1b vakası rapor edilmiştir: Burundi, Kenya, Ruanda ve Uganda. DSÖ, bu salgınlarla ilgili etkili çözüm yolları bulmak için etkilenen ülkelerle işbirliği yapmaktadır. Bu kapsamda, bölgesel bir müdahale planı geliştirilmiş ve başlangıçta 15 milyon ABD Doları tutarında fon gereksinimi belirlenmiştir. DSÖ, bu müdahaleyi finanse etmek için acil durum fonundan 1,45 milyon ABD Doları sağlamış ve daha fazla desteğin serbest bırakılmasını planlamaktadır.

İnsanların Aşı ve Diğer Tıbbi Hizmetlere Erişimi İçin Çalışmalar

Dr. Ghebreyesus, “Geçen yıl mpox PHEIC’in sona erdiğini duyurduğumda, ülkelerin kronik mpox riskine yanıt vermelerini desteklemek amacıyla bazı tavsiyelerde bulundum. Bu tavsiyeleri bir yıl daha uzatmaya karar verdim.” açıklamasında bulunmuştur.

Mpox Virüsü Bulaşma Yolları

Mpox virüsü, enfekte olmuş bireyler veya hayvanlarla olan fiziksel temas yoluyla bulaşmaktadır. Virüsün yayılmasına neden olan başlıca bulaşma yolları şunlardır:

• Fiziksel temas (dokunma, öpüşme, cinsel ilişki)
• Uzun süreli yakın temas ile solunum damlacıkları
• Enfekte eşyalara (yatak örtüleri, havlular) temas
• Anneden bebeğe geçiş (gebelik, doğum ve sonrası dönemlerde)

Mpox Virüsü Belirtileri

Mpox virüsü, insanlara enfekte olmuş bir hayvandan veya virüs taşıyan bir insandan bulaşabilmektedir. Enfeksiyon etkeni ile temas sonrası kuluçka süresi 5 ile 21 gün arasında değişmektedir. En yaygın belirtiler ise şunlardır:

• Yüksek ateş
• Baş, sırt ve kas ağrıları
• Lenf bezlerinde şişlik
• Yorgunluk
• Üşüme ve titreme
• Ciltte su çiçeğine benzer kabarcıklar

Türkiye’de Mpox Vakaları Durumu

Türkiye’de geçmişte mpox virüsü vakaları tespit edilmiş, hastalar izole edilerek tedavi edilmiştir. Resmi kaynaklar, Sağlık Bakanlığı’nın bu konudaki tüm önlemleri aldığını ve bu yıl Türkiye’de herhangi bir mpox vakasının bulunmadığını açıklamıştır. Cumhurbaşkanlığı İletişim Başkanlığı’na bağlı Dezenformasyonla Mücadele Merkezi, “DSÖ, Afrika’da ortaya çıkan maymun çiçeği varyantı sebebiyle uluslararası acil durum ilanı konusunu gündeme getirmiştir. Türkiye’de bu yıl herhangi bir ‘maymun çiçeği’ vakası tespit edilmemiştir.” ifadelerine yer vermiştir.

Mpox Virüsü ile Mücadele Yöntemleri

Mpox virüsüne karşı korunmak için hijyen kurallarına dikkat etmek büyük önem taşımaktadır. Aşağıdaki önlemler, virüsün yayılmasını engellemeye yardımcı olacaktır:

• Eller düzenli olarak su ve sabunla yıkanmalıdır.
• Kirli yüzeylere dokunulduktan sonra eller temizlenene dek yüze veya solunum organlarına dokunulmamalıdır.
• Yalnızca iyi pişirilmiş etler tüketilmelidir.
• Vahşi hayvanlara ve sağlıklı görünmeyen hayvanlara yaklaşılmamalıdır.
• Ölü hayvanlar ile temastan kaçınılmalıdır.
• Kirlenmiş alanlar detaylı bir şekilde temizlenmeli ve dezenfekte edilmelidir.
• Su çiçeğine benzer belirtiler gösteren bireyler, mutlaka sağlık kuruluşlarına başvurmalıdır.
• Ortak kullanım alanlarında hijyen kurallarına uyulmalıdır.

Tüm bu önlemler, mpox virüsünün yayılmasını önlemeye yardımcı olacak önemli adımlardır. Sağlıklı günler dileriz.