Deprem Erken Uyarı Sistemi ile Güvenliği Artıran Yenilikçi Çözüm

Elektrik ve Elektronik Mühendisi Kürşat Yurdagül’ün Geliştirdiği Deprem Erken Uyarı Cihazı

Elektrik ve elektronik mühendisi Kürşat Yurdagül, deprem anında hayat kurtaran ve olası zararları en aza indiren yeni nesil deprem erken uyarı sistemi cihazını tasarladı. Bu gelişmiş sistem, 6 Şubat 2023’te gerçekleşen Kahramanmaraş depremlerinden önce uyarı vererek, ülkemizde deprem güvenliğini önemli ölçüde artırmayı hedefliyor. Ayrıca, İstanbul Silivri açıklarında meydana gelen son depremlerde de, bu cihaz sayesinde 9 saniye öncesinden uyarı alınması mümkün oldu.

Cihazın temel özelliği, deprem sırasında oluşan sismik dalgaları erken tespit ederek, kullanıcıları ve binaları olası tehlikelere karşı zamanında uyarabilmesidir. Yurdagül, “Sistem, deprem sırasında yaşanabilecek patlama, yangın ve asansörde sıkışma gibi acil durumları da önceden tespit edip, riskleri azaltıyor. Bu sayede, can kayıplarını ve maddi zararları minimize etmeyi amaçlıyor” şeklinde açıklıyor.

Sistem Nasıl Çalışıyor?

Sistem, fay hatlarının üzerinde bulunan sismometreler aracılığıyla gelen sinyalleri internet üzerinden merkezi sunucuya iletir. Sunucu, alınan verileri analiz ederek, deprem riski yüksek olan bölgelerdeki cihazlara iletiyor. Bu sayede, deprem başlamadan önce kişilere ve yapılara uyarı gönderiliyor. Cihaz, kurulu olduğu bölgede deprem öncesinde uyarı vererek, olası tehlikeleri önlemeye imkan tanıyor.

Uyarı Süresi ve Ayarları

Uyarı verme süresi, fayın kırılma hızına ve merkez ile uzaklığa bağlıdır. Örneğin, 100 kilometre uzaklıktaki bir fayda hareketlilik gözlemlenirse ve kırılma hızı 5 km/s ise, cihaz yaklaşık 20 ila 22 saniye öncesinden uyarı veriyor. Ancak, İstanbul’da yaşanan son depremlerde, kırılma şiddeti 8 ve üzeri olan faylar, yaklaşık 9 saniye öncesinden alarm veriyor. Bu sistem, insanların tahliye edilmesinden çok, patlama ve yangın gibi riskleri önlemek ve önlem almak amacıyla tasarlandı.

Deprem Sonrası Güvenlik ve Önlemler

Yurdagül, “Cihaz, depremden önce uyarı vermekle kalmıyor, aynı zamanda bina içindeki doğal gaz ve elektrik hatlarını kesiyor, asansörü en yakın kata çekerek devre dışı bırakıyor. Ayrıca, yanıcı ve patlayıcı maddelerin aktivatörlerini tek başına kapatabiliyor. Bu özellikler, yangın ve patlama risklerini büyük ölçüde azaltıyor” diyor.

Başarı ve Sertifikalar

Cihaz, Teknolojik Ürün Belgesi, Yerli Üretici Belgesi ve Uluslararası Standartlar Teşkilatı (ISO) belgesi gibi resmi sertifikalara sahip. En son 6 Şubat 2023 Kahramanmaraş depremlerinde, Adana’daki bir fabrikadaki cihazlara, 82 saniye öncesinden uyarı iletildi. Bu sayede, fabrikada yangın çıkmadan önce önlemler alınabildi ve büyük bir felaketin önüne geçildi. Yurdagül, “Bu sistem, fayların uzaklık mesafesi ve kırılma hızına göre otomatik olarak çalışır. Devlet Malzeme Ofisi’ne bağlı olduğu için, kamu kurumları da kullanabiliyor” ifadelerini kullanıyor.