Corona’da acı biber etkisi

Milliyet Gazetesi’nden Mert İnan’ın haberine kadar Kovid-19 salgınında ilk vakanın görüldüğü 11 Mart’tan bugüne dek Türkiye genelinde toplam 1 milyon 204 bin 421 test yapılırken, toplam olgu sayısı 129 bin 491’e, vefat edenlerin sayısı ise 3 bin 520’ye ulaştı. Olgu ve vefat sayılarındaki çoğalma hızı ise mayıs ayının birincil dört gününde ciddi biçimde yavaşlamaya devam etti. 1 Mayıs’ta yüzde 1.8, 2 Mayıs’ta yüzde 1.6 olan vaka büyüme hızı pazar ve pazartesi günü yüzde 1.3’e, ölüm çoğaltma hızı da yüzde 2.4’lük orandan yüzde 1.8’e geriledi. 18 Nisan tarihinden itibaren sadece 20 ve 21 Nisan haricinde düşüşe geçen vaka ve vefat artış hızının yanı sıra iyileşen hasta sayısı da yeni görülen olgu sayısını neredeyse dörde katlamış durumda.

En kritik hamle

Tıbbi Onkolog Doç. Dr. Hilmi Kodaz, “Türkiye’nin Kovid-19 Salgınına Aleyhinde Başarılı Çare Stratejisi” başlıklı araştırma makalesinde, başarıdaki faktörleri maddeler halinde sıraladı. Sağlık Durumu Bakanlığı tarafından erken dönemde bilimsel komitenin oluşturulmasının en kritik hamle olduğu aktarılan bilimsel araştırma makalesinde, “Ocak ayının başlarında, bilimsel komite öncelikle virüs salgını ile ilgili gelişmeleri başından itibaren peşine düşüp takip etti ve sonra salgının ilk verilerine kadar Kovid-19 kılavuzunu hazırladı. Etkin ve önleyici tedbirler alındıktan daha sonra, ilk Kovid-19 fazla hasta 10 Mart’ta rapor edildi. Bilim kurulu her gün altı saat toplantı yapmış, Afiyet Bakanlığı başkanlığında ve bu toplantıdan sonra tedavi algoritmaları güncellenmiş ve yöresel karantinalar da dahil almak üzere yeni tedbirler alınmıştır” ifadeleri kullanıldı.

Türkiye’nin dünyadaki diğer ülkelere kıyasla, nüfusa kadar çok sayıda bilgisayarlı tomografi görüntüleme imkanına sahip olduğunu aktaran Doç. Dr. Kodaz, şu saptamaları aktardı: “Kovid-19 tanısı için PCR’ye ilave olarak, bilgisayarlı tomografi görüntüleme kapasitemiz . Hem, ACE inhibitörleri alan yaşlı hastaların sayısı fazla daha artı ve bu casus sınıfı ile hastalık şiddeti arasında muhtemel bir ilişki olabilir. Sağlık Bakanlığı, Kovid-19 olan tüm hastalar için favipiravir tedavisini sağlamıştır. Geleneksel olarak Türk toplumu, bilhassa acı biber ve yemeklerde C vitamini yönünden zengin narenciye gibi çoğu baharat tüketir. Kapsaisin sitokinleri üzerindeki etkiler ve kapsaisinin (acı biberin acı olmasını karşılayan madde) mümkün ön antiviral etkileri, yeni müşteri koronavirüs üstünde daha ileri planlanmış araştırmalar ile değerlendirilebilir.”

‘Eğitimli personel büyük kısmet’

Her Kovid-19 erişkin hastaya, ilk olarak hidroksiklorokin ve azitromisin ile tedavi edildiğinin altını çizen Doç. Dr. Kodaz, makalesinde “Bunu yerine getirmek için yeterli ilaç sağlanmalıydı ve yeterince erken davranılarak hap stoklandı. Favipiravir, şiddetli Kovid-19 pnömonisi olan yoğun bakım hastalarında kullanılmaya başlanmıştır. Türkiye, çoğu Avrupa ülkesi, Çin ve ABD’ye kıyasla 100 bin kişi başına en yüksek yoğun bakım yatak kapasitesine sahip ülke. Bunun yanına yoğun bakım ünitesindeki nitelikli ve eğitimli personel de büyük bir baht” görüşlerine yer verdi.