Çocuklarda Göz Sağlığı: Erken Muayene ve Dijital Ekran Bağımlılığının Gözlere Etkisi
Çocuklarda göz sağlığı için erken muayene ve dijital ekran bağımlılığının gözlere etkisini inceleyen rehber niteliğinde bilgi dolu bir yol gösterici.
Ankara Bilkent Şehir Hastanesi Göz Kliniği'nden Doç. Dr. Mualla Şahin Hamurcu, günümüzde çocukların dijital ekranlara yoğun maruziyeti nedeniyle miyopi ve diğer kırma kusurlarında artış yaşandığını belirtiyor. Bebeklik döneminde hipermetropiye yatkınlık mevcutken, çocuklukta miyopi ve astigmatizm öne çıkıyor. Hatta bazı çalışmalar, miyopinin olası bir endemi haline gelebileceğini gösteriyor.
Göz sağlığının düzenli takibi, ilerleyen yaşlarda körlük gibi ciddi sorunların önüne geçebilmek için hayati öneme sahip. Dr. Hamurcu, çocuklarda görme gelişiminin yetişkinler kadar net iletişim kurulamadığı için rutin muayenelerin vazgeçilmez olduğunu vurguluyor: “Bebek doğduğunda ilk göz muayenesi yapılır; ardından 6. ay, 1 yaş, 3-4 yaş ve 6-7 yaşlarda tekrar muayene öneriyoruz. Bu süreçte, görmeyi etkileyebilecek risk etmenlerini tespit etmek ve erken müdahale etmek kritik.”
Beşiktaştan kaynağa ulaşılan veriler doğrultusunda ambliyopi (göz tembelliği) konusuna dikkat çekiliyor. Türkiye'de ambliyopi sıklığı yaklaşık yüzde 2 ile 4 arasında değişiyor. Bu durum, tembelliğin sadece göze özgü olmadığını ve görme merkezine kadar uzandığını anlatıyor. Göz bebeğini büyütülerek 40 dakika-1 saatlik bir muayene ile çocuğun kırma kusuru ve görme durumuna bakılıyor; her durumda gözlük verilmez, gerekli gördükçe tedavi ve takip önerilir.
2050 yılında dünya nüfusunun yarısının miyopi olabileceğini belirten çalışmalar, çocuklardaki erken tanı ve müdahalenin önemini bir kez daha vurguluyor. Doç. Dr. Hamurcu, dijital ekranlardaki kısa mola önerilerini paylaşırken, 20 dakikalık ekran süresi için en az 20 saniyelik dinlenme önerisini tekrarlıyor. Erken tanı ile görme güçlüklerinin büyük kısmını engellemek mümkün; bebeklikten itibaren düzenli göz muayenesi bu yüzden hayati.
Okul başarısı ve güven açısından da muayene sonrası sağlanan görme düzeltmesi ile çocukların sosyalleşmesi ve özgüvenleri güçleniyor. Çocukların genel sağlık durumunun iyi olması, göz sağlığını da olumlu yönde etkiliyor; yeterli beslenme ve düzenli kontroller, sağlıklı görmenin temelini oluşturuyor.