Çanakkale Köşk ve Çevresinde Kazı Çalışmalarıyla Tarihi Koruma Hamlesi
Çanakkale Köşk ve çevresinde kazılar, tarihi koruma ve kültürel mirası gün yüzüne çıkarıyor; geçmişe yolculuk, güvenli ve sürdürülebilir koruma adımlarıyla.
Çanakkale Valisi Ömer Toraman, Osmanlı donanmasının önemli merkezlerinden biri olan Gelibolu özelinde yapılan kazı çalışmalarını yerinde inceledi. Alanı ziyaret eden heyette, Gelibolu Tarihi Alan Başkanı İsmail Kaşdemir, İl Kültür ve Turizm Müdürü Çağman Esirgemez ve Troya Müzesi Müdürü Sinem Düzgören ile birlikte, arkeolojik çalışmaların bilimsel danışmanlığını yürüten Prof. Dr. Ali Osman Uysal da bulundu. Elde edilen buluntuları inceleyen yetkililer, 12 metre yüksekliğindeki köşk ile çevresindeki yapıları değerlendirdi.
Toraman, gazetecilere yaptığı açıklamada Çanakkale’nin Türk denizcilik tarihi açısından taşıdığı önemin altını çizdi. Osmanlı Devleti’nin Donanma teşkilatında kritik rol oynayan bu bölgenin, Anadolu ile İstanbul arasındaki bağlarda kilit bir konumda olduğuna vurgu yaptı. Ayrıca, Çanakkale’nin deniz harp tarihinde önemli bir dönemeç olduğuna işaret eden Vali, Birinci Dünya Savaşı’nda görülen büyük deniz muharebelerinin bu topraklarda yaşandığını ve “Çanakkale geçilmez” sözünün bu topraklarda altını çizdiğini belirtti. Cezayirli Hasan Paşa’nın bu bölgeyle ilgili kişisel çiftlik kurarak varlığını sürdürdüğüne değinen Toraman, alanın zamanla zarar gördüğünü ve tahribatın nedenlerini şu sözlerle özetledi: insanlar ve zamanın yıpratıcı etkisi.
Bu bağlamda, köşkün tamamen gün yüzüne çıkarılmasına odaklanıldığını ifade eden Toraman, yalnızca kuleyle sınırlı kalmayıp çevresinde kalan diğer yapıların da ortaya konması gerektiğini vurguladı. Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi’nin kıymetli hocası Prof. Dr. Ali Osman Uysal öncülüğünde yürütülen kazı çalışmaları için İl Özel İdaresi olarak destek sağlandığını hatırlattı. Amacın, külliyenin temel seviyesinde bile olsa bütünlüğünü gün yüzüne çıkarmak ve koruma çalışmalarına zemin hazırlamak olduğunu ifade etti. İlerleyen dönemlerde ihyaya yönelik planlar için de bu çalışmaların altyapı oluşturacağını belirtti.
Gelecek yıllarda bölgedeki avlu ve müştemilatların da açığa çıkarılmasıyla birlikte, köşkün turizme kazandırılması hedefleniyor. Vali, bölgenin Türk denizcilik tarihine yaptığı katkının bir nişanesi olarak bu çalışmaları sürdürmenin computing amacıyla sürdürüldüğünü vurguladı.
Çezayirli Hasan Paşa Köşkü, Ezine ilçesi sınırlarında Üvecik, Yeniköy ve Mahmudiye köyleri arasındaki Batak Ovası bölgesinde yer almakta ve 1770 yılında zemin katı bodrum olarak tasarlanan iki katlı bir köşk olarak inşa edilmiştir. Paşa’nın dinlenme alanı olarak kullanılan ve bölgeyle ilgili çalışmalarını yürüttüğü bu yapı, günümüzde dış duvarları ile gözetleme kulelerinin yüksekliğini koruyor. Troya Müzesi Müdürlüğü ve ÇOMÜ iş birliğinde yürütülen arkeolojik kazılar, köşkün turizme kazandırılması yönünde önemli ilerlemeler kaydedi ve elde edilecek sonuçlar doğrultusunda restore edilerek turistlerin ziyaretine açılması planlanıyor.
Kaynaklar: AA / Burak Akay – Kültür Sanat; Haberler.com