Büyük Menderes Nehri’nde Artan Kirlilik ve Etkileri

Büyük Menderes Nehri’nin Kirliliği ve Etkileri

Ege Bölgesi’nin en büyük nehirlerinden biri olan Büyük Menderes Nehri, son yıllarda artan kirlilik nedeniyle alarm verici bir şekilde siyaha bürünmüştür. Ekosistemi Koruma ve Doğa Sevenler Derneği (EKODOSD) Başkanı Bahattin Sürücü, bu olumsuz durumun başlıca nedeninin zeytinyağı fabrikalarının atıklarını arıtılmadan doğrudan nehre bırakmaları olduğunu vurguladı. Bu kirlilik, sadece suyun rengini değil, aynı zamanda ekosistemdeki biyolojik çeşitliliği de ciddi şekilde tehdit etmektedir.

Büyük Menderes Nehri, Afyonkarahisar’ın Dinar ilçesindeki Suçıkan Mevkisi’nden başlayarak, Denizli ve Aydın’dan geçip Ege Denizi’ne ulaşmaktadır. Ancak, kirlilik sebebiyle nehrin suyu artık siyaha dönmüş durumda ve bu, ekosistem üzerinde yıkıcı etkilere neden olmaktadır. Bahattin Sürücü, bu kirliliğin temel kaynağının, zeytinyağı fabrikalarının atıklarını arıtmadan nehre bırakmaları olduğunu belirtti. Kirliliğin, suyun oksijen seviyesini olumsuz etkileyerek yavru balıkların ölümüne yol açtığını da sözlerine ekledi.

Sürücü, son yıllarda Söke, Aydın Organize Sanayi Bölgesi ve Denizli’deki fabrikaların büyük miktarda atık yükü ile nehre zarar verdiğini, ayrıca Uşak bölgesinden gelen kirli derelerin de bu durumu daha da kötüleştirdiğini ifade etti. Bu fabrikaların çoğunun atıklarını arıtmadan doğrudan nehre bırakmaları, kimyasal maddeler, ağır metaller ve katı atık kirliliğine yol açmaktadır.

Bahattin Sürücü, bu kirliliğin Devlet Su İşleri tarafından İsveç’ten getirilen yüzer bariyerler ile engellenmeye çalışıldığını, ancak bu bariyerlerin yeterince etkin bir şekilde kullanılmadığını dile getirdi. Bu nedenle, Söke’nin Sarıkemer bölgesi gibi yerlerde atıklar ve çöpler, Taşköprü’nün kemerlerini tıkayarak adacıklar oluşturmakta ve köprünün yıkılma tehlikesiyle karşı karşıya kalmasına neden olmaktadır.

Sürücü, kirli suyun kullanılarak yapılan tarımın insan sağlığı için büyük bir tehdit oluşturduğunu belirtti. Büyük Menderes Nehri boyunca sulanan sebzeler ve meyveler, bu kirli suyun etkisiyle insan sağlığını olumsuz yönde etkileyebilir. Aydın bölgesindeki kirliliğin yoğunluğu, ileride daha da kötüleşecek bir duruma yol açma potansiyeli taşımaktadır. Yaz aylarında su seviyesinin daha da düşmesi ve bunun sonucunda balık ölümlerinin artması beklenmektedir. Tarım yapan çiftçiler ise bu durumdan olumsuz etkilenmektedir.

Bahattin Sürücü, bu yıl kışın yeterli yağış olmaması nedeniyle su seviyesinin düşük olduğunu, Menderes Nehri’nin bu yaz yürünebilir bir hale geleceğini öngördüğünü belirtti. Su, yaşamın temel kaynağıdır; ancak temiz su, sağlıklı bir ekosistemin teminatıdır. Tarım için temiz su şarttır, fakat nehirdeki kirlilik bu imkânı ciddi şekilde kısıtlamaktadır.

Son olarak, Sürücü, kamu kurumlarına büyük bir sorumluluk düştüğünü ve kirletenlere karşı gerekli yaptırımların etkin bir şekilde uygulanması gerektiğini vurguladı. Su, her şeyin temel kaynağıdır ve temiz su, sağlıklı bir ekosistem için esastır.