Bin 500 Yıllık Bizans Dönemi Sarnıcı Metruk Hale Dönüştü: Kemerleri Demirlerle Kapatıldı

Bizans Dönemi’nden Günümüze Kalan Tarihi Sarnıç, Bakımsızlık ve Kentsel Dönüşüm Nedeniyle Harabe Haline Geldi

İstanbul’un tarihi yarımadasında, Fatih ilçesine bağlı Fodlacı Sokak üzerinde bulunan ve yaklaşık 1500 yıl önce inşa edilmiş olan eski bir sarnıç, ne yazık ki tamamen metruk ve bakımsız bir duruma sürüklendi. Bu tarihi yapı, Erken Bizans Dönemi’nden kalma ve şehrin su altyapısında önemli bir rol oynamış olsa da, zamanla kullanılmaz hale gelmiş ve günümüzde görkemli yapısından uzak, adeta harabe haline gelmiş durumda.

İçerisi kötü kokularla dolan, kemerleri ise garaj kapısı gibi demirlerle kapatılmış olan bu eski sarnıç, çevresindeki modern binaların arasında çirkin bir görüntü sergiliyor. Yapının durumu, bölge sakinleri ve tarih meraklıları arasında büyük bir üzüntü yaratırken, uzmanlar ise bu tarihi yapının korunması ve yeniden canlandırılması gerektiğine işaret ediyor. Yetkililerin restorasyon çalışması yaparak yapıyı topluma kazandırması bekleniyor.

Yapının Tarihsel ve Mimari Özellikleri

İstanbul’un çeşitli tepe ve yamaçlarında inşa edilen yapıların çoğu, Bizans ve Osmanlı döneminde farklı amaçlarla kullanılmıştır. Bu sarnıç da, özellikle eğimli arazilerde altyapı ihtiyaçlarını karşılamak üzere inşa edilen ve zamanla su depolama amacıyla kullanılmış önemli bir örnektir. Tamamen tuğladan inşa edilen yapının uzunluğu yaklaşık 10 metre olup, iç kısmında görülen hidrolik sıva ve su geçirmez sıva katmanları, onun su tutmak amacıyla tasarlandığını gösteriyor.

Yapının kemerleri ve açıklıkları, suyun geçişini sağlayacak şekilde tasarlanmış. Kemerlere ulaşan bölümlerin ise günümüze ulaşmadığı ve bazı bölümlerin tahrip olduğu görülüyor. Muhtemelen, bu yapı bir dini yapıya, konuta veya önemli bir kamu binasına ait olabilir. Uzmanlar, “İstanbul’un birçok bölgesinde olduğu gibi, bu yapının da eğimli araziyi düzeltmek ve altyapı ihtiyacını karşılamak amacıyla inşa edildiği açıktır” diyorlar.

Metrek Haline Dönüşen Tarihi Yapı ve Çözüm Arayışları

Yapının zamanla kullanılmaz hale gelmesi ve bakımının yapılmaması, onu metruk ve harabe konumuna getirdi. Bölge halkının ve ziyaretçilerin güvenliği açısından, girişleri kapatılmış olan bu yapı, maalesef kentsel dönüşüm kapsamında koruma altına alınmak yerine yok olma tehlikesiyle karşı karşıya. Bu durum, tarih ve kültür mirası açısından büyük bir kayıp olarak görülüyor.

Uzmanlar, bu tür tarihi kalıntıların korunması ve kent yaşamına kazandırılması için küçük projeler geliştirilmesi gerektiğine dikkat çekiyor. Yollar, merdivenler ve ziyaret alanları tasarlanarak hem bölge halkına hem de turistlere hizmet edebilecek alanlar yaratılabilir. Bu çalışmalar sayesinde, hem tarihi yapıların korunması hem de bölgenin estetik ve kültürel zenginliğinin artırılması mümkün olurdu.

Son Düşünceler ve Gelecek Umutlar

Umarız ki, yetkililer bu tarihi sarnıcı restore ederek, İstanbul’un binlerce yıllık kültürel mirasını gelecek nesillere aktarır. Ayrıca, bölge halkının ihtiyaçlarına uygun küçük mekanlar haline getirerek, tarihi yapıların yaşatılması ve kente kazandırılması sağlanabilir. Ne yazık ki, şu anki durumu ile bu nadide eser, sadece bir zamanlar görkemli ve önemli bir altyapı olarak hizmet vermiş olmanın hatırasını taşıyor, ve pek çok ziyaretçi tarafından fark edilmekten uzak kalıyor.