Beyin İmplantı ile Nöroteknolojide Yeni Dönem

Beyin İmplantı ile Yeni Bir Çığır Açılıyor

Kafatasının altına yerleştirilecek olan bu yenilikçi implant, beynin dış yüzeyine konumlandırılacak ve nöron aktivitelerini haritalayarak belirli bölgeleri ultrason dalgaları ile uyarma yeteneğine sahip. İngiltere Gelişmiş Araştırma ve Buluş Ajansı (Aria) tarafından sağlanan 6,5 milyon sterlinlik fonla desteklenen bu çalışma, yaklaşık 30 hasta üzerinde cihazın güvenliğini ve tolere edilebilirliğini test etmeyi hedefliyor.

Aria Program Direktörü Jacques Carolan, “Nöroteknolojiler, dirençli depresyon, epilepsi, bağımlılık ve yeme bozuklukları gibi ciddi rahatsızlıkların tedavisinde devrim niteliğinde bir fırsat sunabilir. Mevcut gelişmeler, beyin hastalıklarıyla mücadelede kritik bir dönüm noktasına işaret ediyor” diyerek bu projenin önemine vurgu yaptı.

Beyin-Bilgisayar Arayüzlerinde Yeni Dönem

Bu deneme, beyin-bilgisayar arayüzü teknolojisindeki hızlı ilerlemelerin bir parçası olarak değerlendiriliyor. Geçen yıl Elon Musk’un Neuralink şirketi, felçli hastalar üzerinde klinik denemelere başlamış ve başka bir projede felçli bireylerin düşüncelerini doğrudan konuşmaya çeviren bir sistem geliştirmişti. Ancak, bu tür ileri teknolojiler mahremiyet, veri güvenliği ve etik konularında bazı tartışmaları da beraberinde getiriyor.

UCL Tıp Fiziği Profesörü Clare Elwell, “Bu yenilikler teknik olarak hızla ilerliyor, ancak nöroetik sorunlar konusunda hala geri kalmış durumdayız. Beyin ile doğrudan etkileşim sağlayan bu tür teknolojilerde, hasta yararını önceliklendirmemiz gerektiğini unutmamalıyız” ifadelerini kullandı.

Denemenin Bilimsel Yönü

ABD merkezli Forest Neurotech tarafından geliştirilen bu cihaz, geleneksel elektrot bazlı beyin implantlarından farklı olarak ultrason teknolojisi kullanarak beyin aktivitelerini okuma ve düzenleme yeteneğine sahip. Aria, bu cihazı “dünyanın en gelişmiş beyin-bilgisayar arayüzü” olarak tanımlıyor. Bu sayede depresyon, anksiyete ve epilepsi gibi çeşitli hastalıklar için yeni tedavi seçeneklerinin geliştirilmesi hedefleniyor.

Deneme sürecinde, beyin hasarı nedeniyle kafataslarının bir kısmı geçici olarak çıkarılan hastalar kullanılacak. Böylelikle cihazın test edilmesi için ek bir cerrahi işlem yapılmasına gerek kalmayacak. Cihaz, beyin aktivitesini yüksek hassasiyetle haritalandıracak ve belirli noktalarda ultrason dalgaları ile sinirsel uyarım sağlayarak ruh hali ve motivasyonu değiştirme potansiyelini araştıracak.

Geleceğe Yönelik Hedefler

“Forest 1” adlı cihazın klinik denemeleri Mart ayında başlayacak ve yaklaşık üç buçuk yıl sürecek. İlk sekiz ay, düzenleyici onay süreçlerine ayrılacak. Eğer bu süreç başarılı olursa, cihazın depresyon gibi rahatsızlıkların tedavisinde tam ölçekli klinik denemelere geçmesi planlanıyor. Bu deneme, Aria tarafından duyurulan 69 milyon sterlinlik “Hassas Nöroteknolojiler Programı” çerçevesinde yürütülen 19 projeden biri olarak öne çıkıyor.

Programda ayrıca, epilepsi tedavisi için sinir robotları geliştirilmesi, beyin hücrelerinin genetik mühendislik ile yeniden programlanması ve laboratuvar ortamında beyin organoidleri oluşturulması gibi yenilikçi projeler de yer alıyor. 2023 yılında kurulan Aria, yüksek riskli ancak büyük kazanım potansiyeline sahip bilimsel projelere finansman sağlamak amacıyla faaliyet göstermektedir.