Bakan Koca’da 3 İlde Uyarı

01.12.2020

A⁺

A^-

Çin’de ortaya çıkarak tüm dünyaya yayılan ve yaklaşık bir yılda 60 milyondan fazla insana bulaşan Kovid-19 salgınına yönelik çalışmalar yürütülürken, ODTÜ Biyolojik Bilimler Bölümü Moleküler Biyoloji ve Genetik Programı Öğretim Üyesi Doç. Dr. Çağdaş Devrim Son ile kimya mühendisi parfümör Hüseyin Erdoğmuş tarafından yürütülen proje, son derece ilginç bir sonuçlar ortaya koydu.

Keşfettikleri koku molekülü karışımlarının koklandığı zaman akciğere kadar inen koronavirüsün hastalık yapan protein yapısını bozduğu yönünde verilere ulaşan ikili, bu çalışmalarını uluslararası dergilerde yayımladı. Elde ettikleri verileri makalelerle bilim dünyasına duyuran Son ve Erdoğmuş, çalışma sonuçlarının bilim insanları tarafından klinik araştırmalarla daha da ileriye taşınmasını istiyor.

‘200’ÜN ÜZERİNDE MOLEKÜL DENEDİK VE EN İYİLERİNİ SEÇTİK’

Erdoğmuş’un kendisine ulaştığını ve koku molekülleri üzerine çalışmalarını aktardığını, bu moleküllerin Kovid-19 üzerindeki etkisine ilişkin bilimsel çalışmalar için yardım istediğini söyleyen Doç. Dr. Çağdaş Devrim Son, ‘İlk başta sadece deneme üzerine başladığımız çalışmada sonuçlar oldukça ilginç çıktı. 200’ün üzerinde molekülü denedik ve en iyilerini seçtik. Bu molekülleri bilgisayarda test ettik ve hangilerinin koronavirüs üzerinde iyi olduğunu belirledik. Koku olarak kullanılan doz, bu hastalık için tedavi edici olacak mı, yeterli mi, bu bilinmiyor. Olabilir ama olmayabilir de. Bunun için klinik araştırma şart’ dedi.

YOLA ÇIKARKEN DOĞAYI TAKLİT ETTİLER

Erdoğmuş, dünyadaki tüm bitkilerin bakteri ve virüslerden korunmak için doğal bir reçine ve uçucu yağ salgıladığını belirtti. Binlerce yıl önce insanların virüs ve hastalıklardan korunmak için kokuları kullandığını vurgulayan Erdoğmuş, ‘Alerjen bilinen koku moleküllerinin antiviral aktivitelerinin bulunduğu biliniyor. Biz de doğayı taklit ederek yola çıktık ve çalışmada önemli sonuçlar elde ettik’ ifadelerini kullandı.

SARS İÇİN DE GELİŞTİRİLMİŞTİ

Erdoğmuş, Çin’de 2004 yılında ortaya çıkan SARS salgınında gelen talep üzerine SARS virüsünü sadece koklamayla yok eden bir ürün geliştirdiğini belirtti. Ürünün klinik araştırmalarının da tamamlandığını söyleyen Erdoğmuş, salgın bittiği zaman bu formülün elinde olduğunu sözlerine ekledi.

‘KOVID-19’U YENECEK BAZI MOLEKÜLLER YAKALADIK’

Kovid-19 salgınının hemen ardından ODTÜ’den Doç. Dr. Son ile ortak bir çalışmaya başladıklarına dikkati çeken Erdoğmuş, ‘Tahmin ediyorum ki Kovid-19’u yenebilecek bazı moleküller yakaladık. Biz hem ucuz hem kolay bulunur hem de stoku çok olan ham maddeleri tespit ettik. Kovid-19’a iyi geldiğini tespit ettiğimiz moleküllerin, koklandığında vücutta 2 saat tesiri var. 2 saatte bir bunları koklamak suretiyle belki hastalığı önleyebiliriz ama ‘Teorik olarak olabilir.’ diyoruz, pratik olarak klinik deneylerin yapılması lazım. Yaptığımız çalışma in siliko çalışmadır, in vivo ve in vitro çalışma gerekir’ diye konuştu.

‘BAZEN ÇÖZÜM ÇOK BASİT OLABİLİR’

Akademisyen Son ile 10 bin koku molekülü arasından 200’ün üzerinde doğal uçucu yağın içeriğinde aktif olabilecek molekülleri ve aktivasyon oranlarını tespit ettiklerini duyuran Erdoğmuş, ‘Sonra onları karıştıracağız. Dolayısıyla ortam kokulandırmasıyla ya da mendile püskürtüp koklanarak belki de burundaki virüsü yok edebileceğiz. Bazen çözüm çok basit olabilir’ değerlendirmesinde bulundu.